Η μουσική μπορεί να φτιάξει ή να χαλάσει τη διάθεσή μας

Λένε πως η διάθεσή μας εξαρτάται κατά κύριο λόγο από εμάς τους ίδιους. Με λίγα λόγια, πως ο καθένας για τον εαυτό του είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την ψυχολογία και τη διάθεσή του από την ώρα που θα αξιωθεί να σηκωθεί από το κρεβάτι μέχρι και τη στιγμή που θα επιστρέψει σε αυτό, έτοιμος να υποδεχτεί τη νέα ημέρα με μία εντελώς καινούρια διάθεση, η οποία θα εξαρτάται και πάλι από τον ίδιο. Γενικότερα όπως καταλαβαίνετε, όλη αυτή η διαδικασία μετουσίωσης της διάθεσης μας παραήταν βαριά για να τη σηκώνουμε μόνοι μας και κάπως έτσι αναζητήσαμε τρόπους για να μην είμαστε εμείς οι κύριοι υπεύθυνοι που σήμερα, παραδείγματος χάρη, διαλοστείλαμε τον περιπτερά και σπάσαμε πέντε ποτήρια από τα νεύρα μας κάνοντας το σπίτι μας ρημαδιό.

Η μουσική για πολλές χιλιάδες χρόνια αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους συντρόφους του ανθρώπινου γένους, συνοδεύοντάς το από χαρές και πανηγύρια μέχρι στα όρια της μαύρης κατάθλιψης. Από τη στιγμή που ο άνθρωπος ανακάλυψε τη δύναμη που ασκεί πάνω του η αλληλουχία από νότες, βαλμένες στη σειρά, αποφάσισε να το εκμεταλλευτεί ανεβάζοντας την σε άλλο επίπεδο και γράφοντας άσματα ικανά να επηρεάσουν την εκάστοτε περίσταση με έναν άκρως ταιριαστό τρόπο. Ειδάλλως σε κάθε περίσταση της ζωής μας θα ακούγαμε ακριβώς την ίδια μουσική και πιστέψτε με, το γαμήλιο εμβατήριο δεν ταιριάζει όταν έχεις χωρίσει και θέλεις να βγάλεις τον καημό σου βρίζοντας ό,τι κινείται στο χώρο.

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως ακούγοντας το κατάλληλο τραγούδι την κατάλληλη στιγμή, αρχίζει ένα ταξίδι που μας παρασέρνει από μία κατάσταση σε μία άλλη, από μία διάθεση, σε μία ολότελα διαφορετική, είτε αυτό σημαίνει ψυχολογική ανύψωση, είτε μια άτσαλη πτώση στα συναισθηματικά Τάρταρα. Εν ολίγοις, δεν έχει καμία σημασία σε τι φάση βρίσκεσαι τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αν περνάς την καλύτερη ή τη χειρότερη περίοδο της ζωής σου, αλλά η μουσική υπόκρουση που έχεις διαλέξει να παίζει το background.

Αν η ζωή μας ήταν κινηματογραφική υπερπαραγωγή, τη διάθεση του έργου την καθορίζει το soundtrack που συνοδεύει την κάθε σκηνή και αυτό ισχύει είτε έχεις επιλέξει να δεις τη Μελωδία της ευτυχίας, είτε τον Εξολοθρευτή. Η περιπλάνηση στα καταπράσινα λιβάδια παρέα με τη Julia Andrews φυσικά θα έπαιρνε μία ολότελα διαφορετική αίσθηση αν ακούγαμε το «The eye of the tiger» αντί τη γάργαρη φωνή της, πράγμα που σημαίνει πως η μουσική και η διάθεση μας είναι έννοιες αλληλένδετες και είναι παράφρων όποιος ισχυριστεί το αντίθετο.

Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που παροτρύνουμε τους φίλους μας να αποφύγουν οποιαδήποτε καταθλιπτική μουσική ή καψουροτράγουδο να παίζει στη διαπασών εν καιρώ που η ψυχολογική τους κατάσταση δεν είναι και στα καλύτερά τους, εκτός βέβαια κι αν έχουμε βαθύτερο κρυφό μας πόθο να τους δούμε να καταφεύγουν στα ψυχοφάρμακα ή στην καλύτερη σε κάποια κέντρο ψυχολογικής βοήθειας. Αντιθέτως, τους αφήνουμε μία λίστα με τα top ten που κατά πάσα πιθανότητα θα τους κάνουν να αναθεωρήσουν την υπάρχουσα κατάσταση, να αισθανθούν καλύτερα με το διαταραγμένο μέσα τους και αξιωθούν να ξεκουνηθούν από το σπίτι αντί να κλαίνε τη μοίρα τους αγκαλιά με τα μαξιλάρια.

Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο επιδρά η μουσική επάνω μας ακόμα κι αν βρισκόμαστε στην καλύτερη φάση της ζωής μας και βιώνουμε στο μεδούλι της την απόλυτη ενσάρκωση της ευτυχίας. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, είναι τρομερό πως ένας άνθρωπος που, θεωρητικά στέκει στα λογικά του, μπορεί να επαναφέρει στο νου κάθε δυσάρεστο που του έχει συμβεί ακούγοντας μονάχα ένα τραγούδι και να μείνεις εσύ να αναρωτιέσαι αν είναι όντως διπολικός ή απλώς ηλίθιος όσο τον παρακολουθείς να περνά από το στάδιο της ευτυχίας σε αυτό που τα χαρτομάντηλα κοντεύουν να θεωρηθούν είδος προς εξαφάνιση και να αναρωτιέται αν υπάρχει λόγος να ζει στο μάταιο τούτο κόσμο, επειδή είχε πει πριν από δέκα χρόνια μια στραβή καλημέρα στο γείτονα του τρίτου. Μα τι γαϊδούρι;

Το γεγονός πως η μουσική είναι τόσο άμεσα συνδεδεμένη με την ψυχολογική μας κατάσταση σίγουρα έχει να κάνει και με το φαινόμενο ταύτισης ορισμένων κομματιών με μία συγκεκριμένη περίοδο της ζωής μας ή με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Τείνουμε να συνδέουμε ανθρώπους με μουσικά άσματα και να τους αναπολούμε όποτε τυχαίνει να ακουστεί το εν λόγω κομμάτι. Ξαφνικά περνούν από μπροστά σου με κάθε λεπτομέρεια όλες οι μεγάλες ή μικρές στιγμές που περάσατε και η μουσική υπόκρουση θα καθορίσει και το είδος της ταινίας και στο σημείο αυτό έχουμε μια ευχάριστη μετάβαση από την καλύτερη κωμωδία, στο τραγικότερο ερωτικό δράμα που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.

Τελικά, αν η μουσική είναι σε θέση να καθορίσει σε τόσο μεγάλο βαθμό τη διάθεσή μας, γιατί τόσοι και τόσοι άνθρωποι τείνουν να ταυτίζουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους με καταθλιπτικά κομμάτια ενθυμούμενοι τα σημεία στα οποία έπαιξαν χειρότερα; Ίσως είναι ένας τρόπος ολότελα προσωπικός να προσδώσουμε ένα ίχνος συναισθήματος σε κάθε μικρή ή μεγάλη μας στιγμή και να την αναγνωρίσουμε ως ευχάριστη ή ως δυσάρεστη και κατ΄ επέκταση να αναθεωρήσουμε τη στάση μας απέναντι στους άλλους. Το μόνο σίγουρο είναι πως αν η διάθεση της ταινίας μας εξαρτάται από την επιλογή της μουσικής υπόκρουσης, τη λίστα με τα κομμάτια την έχουμε εμείς.