Στη ζωή σου θα κάνεις πολλά. Θα γνωρίσεις ανθρώπους, θα μιλήσεις μαζί τους, θα τους ερωτευτείς, θα τους συμπαθήσεις κι άλλους θα τους διώξεις. Θα κάνεις τις επιλογές σου και θα πορευτείς με βάση αυτές. Θα βρεθείς μπροστά σε διλήμματα κι ενδοιασμούς όσο θα αναρωτιέσαι τι είναι καλύτερο για σένα και για τους γύρω σου. Θα γύρεις προς τη μία πλευρά όσο θα αποστασιοποιείσαι απ’ την άλλη. Γενικώς, όπως καταλαβαίνεις η ζωή σου μόνο άδεια δεν είναι.
Για κάθε σωστή σου επιλογή θα έρχονται στιγμές απόλυτης ευτυχίας. Θα αισθάνεσαι την περηφάνια να σε γεμίζει και θα εύχεσαι να ζούσες την ίδια στιγμή ξανά και ξανά προκειμένου να μην την ξεχάσεις. Έτσι κι αλλιώς για τα ωραία είναι που ζούμε κι αυτά θέλουμε να αναπολούμε όταν θα κάνουμε την αυτοκριτική μας. Για κάθε λάθος κίνηση ίσως αισθανθείς άσχημα, ίσως απογοητευτείς κι ίσως απογοητεύσεις. Θα αναρωτιέσαι γιατί έγινε το λάθος και τι το προκάλεσε. Πολύ πιθανό, εκεί που η συνείδηση σου κοντεύει να βαρέσει διάλυση, θα κάνεις ό,τι περνάει απ’ το χέρι σου για να το διορθώσεις.
Μια ζωή που διέπεται απ’ την προσπάθεια να κάνεις τα σωστά και να διορθώσεις τα στραβοπατήματα είναι μια ωραία ζωή. Αλλά αυτό με τους ανθρώπους, τα λάθη και την αδιάρρηκτη σχέση ανάμεσά τους, το έχουμε αναφέρει χίλιες-δυο φορές. Δε φτιάχτηκες για να ‘σαι αψεγάδιαστος και το γνωρίζεις. Δε γεννήθηκες για να κάνεις μονάχα αγαθοεργίες όσο κι αν εύχεσαι να μπορούσες. Το ‘χει η ανθρώπινη μοίρα να λοξοδρομούμε. Το ξέρεις εσύ, το ξέρω εγώ, το ξέρουμε όλοι.
Όσο η ζωή δεν έρχεται με οδηγίες χρήσης για αρχάριους, εμείς φροντίσαμε να τη φέρουμε λίγο στα μέτρα μας. Βάλαμε μέσα την κατανόηση και την αλληλεγγύη, κάπου στο δρόμο όμως, όταν αρχίσαμε να αναζητάμε λίγο περισσότερο τι βολεύει εμάς, αυτές τις αρετές σαν να τις λησμονήσαμε, σαν να τις αφήσαμε στο περιθώριο.
Στη ζωή σου θα κάνεις και το καλό και το κακό. Ο Θεός κι ο διάβολος συνυπάρχουν στα σωθικά του ανθρώπινου γένους. Στη ζόρικη την ώρα, εκεί που τα πράγματα θα αρχίσουν να παίρνουν μια κλίση κατηφορική, όσους θυμηθούν τα καλά που έκανες, βρες τους και κράτα τους. Αυτούς που θα θυμηθούν το ένα καλό μέσα στα δέκα λάθη, ευχαρίστησέ τους κι έχετε τους στην καρδιά σου. Αυτούς που ανάμεσα στα χίλια καλά θυμηθούν το ένα σου σφάλμα στείλε τους στο διάολο.
Όταν το προσωπικό όφελος και το ένστικτο της επιβίωσης ανέβουν στο σανίδι τα καλά κανείς δεν τα θυμάται και το λάθος κανείς δεν το ξεχνά. Εκεί στην ώρα της κρίσεως θα σου χτυπήσουν το στραβοπάτημα που έκανες τότε, τώρα, μετά, θα φιλοσοφήσουν και με το ύφος χιλίων καρδιναλίων θα σου κάνουν ψυχανάλυση, απαριθμώντας σου όλα εκείνα που σε κάνουν ιδιοτελή και κακόβουλο άνθρωπο. Εκεί που τους στήριξες θα ψάξουν και θα βρουν το ένα σημείο που υστερούσες και θα το βάλουν μπροστά να το βλέπεις. Θα προσπαθήσουν να σε πείσουν πως δεν ήσουν εντάξει.
Θα σου πουν πως άλλαξες, πως δεν είσαι πια ο ίδιος, εκείνος που γνώρισαν. Κι εκεί, μέσα στο παραλήρημα και τις ιστορίες για αγρίους, εύλογα θα αναρωτηθείς πού πήγαν εκείνα τα σωστά που έπραξες. Πουθενά δεν πήγαν, εκεί είναι. Απλώς επέλεξαν να μην τα δουν, επέλεξαν να τα αφήσουν για λίγο στην άκρη κι επικεντρώθηκαν στη μία και μοναδική φορά που ήσουν απών. Τι κι αν όλες τις προηγούμενες φορές ήσουν εκεί, για τις ώρες που οφείλουμε σαν γνωστά εγωιστικά πλάσματα να υπερασπιστούμε το είναι μας, μία και μόνο απουσία είναι ικανή για να σε δείξουν με το δάχτυλο.
Για κάποιο λόγο, ολίγον τι, ανεξήγητο έχουμε την τάση να βάζουμε το αρνητικό συναίσθημα πάνω απ’ το θετικό και το ευχάριστο. Μέσα σε ένα μπούγιο από ευτυχισμένες στιγμές, θυμόμαστε εκείνη τη μία που κλάψαμε, εκείνη τη μία που δυσαρεστηθήκαμε. Κι αυτόματα μέσα στο μυαλουδάκι μας το μεταφράζουμε ως «ο τάδε με έκανε να αισθανθώ άσχημα», «ο τάδε με έκανε να κλάψω και με πλήγωσε», το κρατάμε έτοιμοι πάντοτε να το πετάξουμε την κατάλληλη στιγμή μπας και βρούμε το δίκιο που δεν έχουμε. Άραγε, πόσες φορές σκεφτήκαμε «ο τάδε με έκανε και γέλασα»;
Λένε πως ζούμε για ωραία και τα ευχάριστα, τη στιγμή όμως που θιχτεί ο εγωισμός μας, δεν έχουμε κανένα ευχάριστο να μετρήσουμε. Αναζητάμε μετά μανίας όλα εκείνα που μας καθιστούν σωστούς και δίκαιους και τον άλλο στραβό και λάθος. Παλεύουμε να αποδείξουμε την υπεροχή μας μετρώντας λάθη κι όχι σωστά. Μετράμε τη δυστυχία και με αυτή καταλήγουμε στο συμπέρασμά μας.
Σε κάνανε στην άκρη γιατί έκανες ένα λάθος. Εκείνη, λοιπόν, την ώρα, ρώτησέ τους για τα σωστά. Ανάγκασέ τους να θυμηθούν τις στιγμές που όταν όλοι οι άλλοι την κάνανε με ελαφρά πηδηματάκια εσύ έμεινες και προσπάθησες κι ύστερα ρώτα τους αν το λάθος που σου καταλογίζουν έχει, τελικά, τόσο μεγάλη αξία όση του αποδίδουν. Κοίτα τους στα μάτια και νιώσε περήφανος για όλα εκείνα που σε κάνανε καλύτερο άνθρωπο και κατόπιν πες ένα αγέρωχο «κρίμα που κολλάς στο ένα αρνητικό αναμεσίς στα υπέροχα και στα καλά».
Αν για αυτούς το ένα σφάλμα αρκεί για να ταμπελωθείς μία και καλή, ίσως τους αξίζει περισσότερο από σένα να αισθανθούν ένα βάρος για τον εαυτό τους, ένα είδος αναπηρίας. Γιατί είναι ειδική ανάγκη να μην μπορείς να εστιάσεις σε όλα αυτά που σε κάνανε ευτυχισμένο.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη