Για τα φιλία ειπώθηκαν πολλά. Τόσο πολλά που σχεδόν δυσκολευόμαστε να βγάλουμε μια άκρη με τόση επιστημονική ανάλυση που καλύπτει το θέμα. Ψάξαμε να βρούμε απάντηση στο τι είναι φίλος, ποιον ονομάζουμε φίλο, πώς πρέπει να είναι ο φίλος και φίλος έδωσε σε φίλο τριαντάφυλλο με φύλλο. Εν ολίγοις και χωρίς περιστροφές καταλήξαμε να χάνουμε τα αβγά και τα πασχάλια και να μπερδευόμαστε ανάμεσα σε φίλους κι απλούς γνωστούς ή αλλιώς τους «καβάντζα για καφέ», όπως είναι διεθνώς γνωστοί.
Η αλήθεια είναι μία και μοναδική. Φίλος είναι αυτός που θα τον βρίσεις τουλάχιστον τρεις φορές μέσα στην ημέρα. Μία για την καλημέρα, μία για πριν το φαγητό και μία το βραδάκι. Αυτά είναι τα στάνταρ ωράρια του καλού φίλου που σέβεται τον εαυτό του και το πειστήριο πως όντως σε έχει τόσο κοντά του όσο λέει. Αν το σκεφτείς λογικά κι αντικειμενικά, τα μπινελίκια αρμόζουν σε δύο είδη ανθρώπων: σε αυτούς που δε θέλουμε να βλέπουμε ούτε ζωγραφιστούς και κάπως πρέπει να τους χαρακτηρίσουμε έτσι ώστε να μην μπερδευόμαστε με τον απλό κοσμάκη και στους κολλητούς.
Οι κολλητοί είναι εκείνοι οι τύποι που κανένας άλλος χαρακτηρισμός πέρα απ’ την κακιά λεξούλα από «μ», δεν αρμόζει μετά το «Έλα ρε». Η γλώσσα πάει από μόνη της, το ζητάει, το έχει ανάγκη. Συνεπώς την επόμενη φορά που θα αναρωτηθείς ποιος είναι ο φίλος και ποιος ο γνωστός, κάνε εικόνα στο μυαλό σου να σηκώνεις το ακουστικό και να απαντάς στην εισερχόμενη κλήση. Εκεί θα αποκαλυφθούν τα πάντα κι αν διστάσεις να το κάνεις, μάλλον χρειάζεσαι μια μικρή αναθεώρηση σε όσα έχουν να κάνουν περί φιλίας.
Μην το πολυσκέφτεσαι, έτσι έχουν τα πράγματα. Η οικειότητα φαίνεται μονάχα όταν το μπινελίκι πέφτει σύννεφο κι ο απέναντι όχι απλώς δε δείχνει να παρεξηγείται αλλά θεωρεί κι εντελώς φυσιολογικά αυτά που του λες. Τι άλλο θα μπορούσες να απαντήσεις άλλωστε; «Έλα, φίλε μου αγαπημένε, φίλτατε σύντροφε κι αδελφή ψυχή.»; Ώρα είναι να σταματήσετε και τα πικρόχολα σχόλια σε δημόσιο status στο facebook, να πειστούμε ομαδικώς πως μόνο φιλαράκια δεν είστε. Ας μην κοροϊδευόμαστε, είσαι και εσύ φαν του «Αν δεν σε βρίσω δε σε θεωρώ φίλο μου». Ίσως είσαι κι ο βασικός υποστηρικτής του, αλλά αρνείσαι να το παραδεχτείς μη και χαλάσεις την ουτοπική άποψη που τείνει να συνδέει τη γνήσια φιλία με αλληλοσεβασμό και κατανόηση.
Κι αν νομίζεις πως παρά έγινε viral το βρισίδι αναμεσίς σε φίλους και το ακούς συχνότερα και απ’ την «καλημέρα» κάνεις λάθος. Κάθε φορά που απευθύνεις το λόγο σε γνωστούς και πάνω στο γέλιο και στο χαβαλέ σου ξεφύγει εκείνη η κακιά λεξούλα -που δε κάνει να λες όπου να ‘ναι γιατί θα σου βάλουν πιπέρι στο στόμα- κι αυτομάτως αναρωτηθείς αν έπρεπε να το πεις αυτό, σου επιβεβαιώνεται περίτρανα πως μόνο συνήθεια δεν είναι. Εκείνη τη στιγμή που έχεις πειστεί πως σε θεωρούν αθυρόστομο αλήτη χωρίς τρόπους και παιδεία, καταλαβαίνεις πως δεν απευθύνεις έτσι το λόγο όπου κι όπου. Το μπινελίκι είναι θέμα οικειότητας, είναι επιστήμη ολόκληρη.
Το γεγονός πως έγινε μόδα και πλέον ακούς και τα πιτσιρίκια να αλληλοβρίζονται δεν αναιρεί το γεγονός πως στο δικό σου το στόμα ακούγεται σαν κάτι φυσιολογικό, νορμάλ, αυτονόητο, χωρίς να γυρίσει ο κόσμος το κεφάλι ενενήντα μοίρες και σε κοιτάξει λες και μόλις πρόσβαλες το ίδιο τους το σόι. Όσο για τις γιαγιάδες που κάνουν το σταυρό τους με το που ακουστεί η φράση με τον χαρακτηριστικό ήχο «μπιπ» ακριβώς σαν να έθιξες τα ιερά και τα όσια και σε ρωτάνε αν έτσι σου μάθανε στο σπίτι, μη σκας, εσύ ξέρεις καλύτερα. Ενδόμυχα όλοι γνωρίζουμε τι θα πει να εξηγείς στην κολλητή την κοτσάνα που πέταξες και να σου απαντάει «αφού είσαι ηλίθια». Το χαίρεσαι κι εσύ, το χαίρεται κι αυτή, σε αγαπάει και την αγαπάς.
Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν σε προηγούμενες δεκαετίες μιλούσαν με το σεις και με το σας όταν βρίσκονταν ανά παρέες, πάντως η αλήθεια είναι πως σίγουρα θα ‘χει πάρει το αυτί σου τους γονείς σου να μιλούν με τους χρόνιους φίλους λες και μεγάλωσαν στους δρόμους και δε μάθανε από τρόπους κι ευγένειες. Και μετά θα ξεσπάσουν σε γάργαρα γέλια ενθυμούμενοι τα περασμένα μεγαλεία και τους καιρούς που μόνο τι εντύπωση θα δίνανε στον κόσμο δεν τους ένοιαζε. Και τέλος θα φιληθούν σταυρωτά, θα πετάξουν και δυο-τρεις αγκαλιές για τη χαριτωμενιά της υπόθεσης και θα ανανεώσουν το ραντεβού για κάποια επόμενη φορά.
Ασχέτως αν μεγάλωσες με γαλλικά και πιάνο και την καταγωγή σου να τραβάει απ’ τα ακριβά παλάτια του Λονδίνου και της καλής κοινωνίας, εάν θεωρείς κάποιον φίλο αδερφικό θα αισθανθείς την οικειότητα να του μιλήσεις έξω απ’ τα δόντια ακόμα και χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος. Γνωρίζοντας πως το ενδεχόμενο να το πάρει προσωπικά είναι ανύπαρκτο και κατόπιν να σε κατηγορεί για προσβολή απέναντι στο πρόσωπό του, δε χωράνε τυπικότητες και καλοί τρόποι.
Για τους κολλητούς «καλοί τρόποι» είναι να δείχνεις πως τους έχεις κοντά σου ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να ακούγονται οι απαγορευμένες λέξεις ανά πεντάλεπτο και να σπάτε το παγκόσμιο ρεκόρ στην αθυροστομία με πιθανότητες να μπείτε στο βιβλίο Γκίνες.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη