Σκέφτεσαι την κατάψυξη ωαρίων; Καλύτερα να ενημερωθείς σωστά

Το τέλος της τρίτης δεκαετίας της ζωής σου έφτασε, τα κεράκια στρογγυλοποιήθηκαν και οι στόχοι σου αναπροσδιορίζονται. Όταν ήσουν μικρή τα όνειρά σου έμπαιναν πανεύκολα σε κουτάκια. «Στα 18 θα φύγω για σπουδές, στα 22 θα αποφοιτήσω και θα ξεκινήσω μεταπτυχιακό, στα 25 θα έχω ξεκινήσει ήδη την καριέρα μου και φυσικά κάπου εκεί θα γνωρίσω και τον έρωτα της ζωής μου με τον οποίο θα ταξιδέψουμε πολύ και λίγα χρόνια αργότερα θα ξεκινήσουμε τη δικιά μας οικογένεια.» Επειδή όμως η ζωή έχει τη γλύκα του απρόβλεπτου, τα πράγματα ήρθαν λίγο διαφορετικά απ’ ό,τι περίμενες, πριν καλά καλά καταφέρεις να κάνεις τικ στα προηγούμενα κουτάκια, βρέθηκες να σε πιέζει ο χρόνος και η γήρανση των ωαρίων σου.

Κάθε γυναίκα γεννιέται με 1-2 εκατομμύρια ωάρια, στην ηλικία των 35 έχει απομείνει μόλις το 6% αυτών. Τώρα στον υπολογισμό σου πρόσθεσε και το κατά πόσο αυτά είναι κατάλληλα για να μπορέσουν να γονιμοποιηθούν, βάλε και τις πιθανότητες του να καταφέρει το σπερματοζωάριο να φτάσει το ωάριο και έκλεισες. Κι όλα αυτά ευελπιστώντας ότι έχεις βρει τον ιδανικό σύντροφο και προσπαθείτε τακτικά.

Ευτυχώς η ιατρική έχει προχωρήσει αισθητά και η κατάψυξη ή αλλιώς κρυοσυντήρηση ωαρίων κερδίζει σταθερά έδαφος τις τελευταίες δεκαετίες, δίνοντας λύση όχι μόνο στις γυναίκες που λόγω κοινωνικών ή επαγγελματικών λόγων αποφασίζουν να τεκνοποιήσουν σε μεγαλύτερη ηλικία, αλλά και σε ένα πλήθος άλλων, όπως αυτές που πάσχουν από ενδομητρίωση ή σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και υπάρχει η πιθανότητα να υποβληθούν σε χειρουργεία, στις γυναίκες που λόγω καρκίνου έχουν κάνει κύκλους χημειοθεραπειών ή ακτινοβολίες που ενδέχεται να επηρεάσουν τη μεταγενέστερη γονιμότητά τους, στις γυναίκες που έχουν στο οικογενειακό ιστορικό πρόωρη εμμηνόπαυση, στις γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια κ.α.

Τι είναι η κατάψυξη ωαρίων;

Είναι η διαδικασία κατά την οποία λαμβάνονται τα ωάρια, εκθέτονται σε ειδικά κρυοπροστατευτικά διαλύματα και στη συνέχεια φυλάσσονται σε υγρό άζωτο μέχρι την απόψυξη και τη γονιμοποίησή τους. Τα ποσοστά επιβίωσης κατάλληλων ωαρίων ξεπερνούν το 90%.

Ποια είναι τα βήματα για να καταψύξεις τα ωάριά σου;

• Βασικός αιματολογικός έλεγχος για μεταδιδόμενα νοσήματα όπως το HIV, η σύφιλη και η ηπατίτιδα. Αυτό δεν επηρεάζει το αν μπορείς να καταψύξεις τα ωάριά σου, αλλά έχει σκοπό την αποθήκευσή τους ξεχωριστά ώστε να μην υπάρξει μετάδοση σε άλλα υγιή.

• Λήψη φαρμακευτικής αγωγής με σκοπό τη διέγερση των ωοθηκών για 10-12 ημέρες ώστε να παραχθούν περισσότερα ωάρια απ’ το συνηθισμένο. Η αγωγή πραγματοποιείται μέσω ενέσεων τις οποίες μπορεί να κάνει είτε ο φαρμακοποιός σου είτε εσύ η ίδια στο σπίτι.

• Συλλογή ωαρίων μέσω διακολπικής αναρρόφησης. Η διαδικασία είναι τελείως ανώδυνη, γίνεται υπό την επίδραση μέθης και διαρκεί είκοσι με τριάντα λεπτά, ενώ δύο ώρες αργότερα μπορείς να συνεχίσεις κανονικά την ημέρα σου.

• Επιλέγονται τα πιο υγιή και ώριμα ωάρια και καταψύχονται ώστε να διατηρηθούν.

Είσαι μικρή για να καταψύξεις τα ωάριά σου;

Το πιο σημαντικό στοιχείο που οδηγεί σε μία επιτυχημένη εγκυμοσύνη είναι η ποιότητα των ωαρίων σου. Δυστυχώς όσο μεγαλώνουμε μειώνεται δραστικά τόσο η ποσότητα όσο και η ποιότητα των ωαρίων μας. Έρευνες αποδεικνύουν ότι η καλύτερη ηλικία για να καταψύξεις τα ωάριά σου είναι στα είκοσι με τριανταπέντε, καθώς δείχνουν ότι οι γυναίκες που κατέληξαν τελικά σε αυτή τη μέθοδο πριν τα 35 τους έχουν 80% πιθανότητες για μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη.

Πόσα ωάρια πρέπει να καταψύξεις;

Η ποσότητα των ωαρίων που χρειάζονται για μια πιθανή επιτυχημένη σύλληψη που θα οδηγήσει σε γέννα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ποιότητα. Συνήθως 10-12 ωάρια είναι αρκετά για μια γυναίκα που θα προχωρήσει στη διαδικασία μέχρι τα 35 της, ενώ αντίστοιχα για να έχει τις ίδιες πιθανότητες μία στα 37 της θα χρειαστούν τα διπλάσια ωάρια, στα 40 της τα τριπλάσια, ενώ στα 42 της 30 ωάρια μπορούν να προσφέρουν μόνο 50% επιτυχία για μία μοναδική ολοκληρωμένη εγκυμοσύνη.

Μπορεί η κατάψυξη ωαρίων να επηρεάσει τη γονιμότητά σου σε περίπτωση που αποφασίσεις να τεκνοποιήσεις φυσιολογικά;

Όχι, η διαδικασία δεν ενέχει κανέναν απολύτως κίνδυνο για τη γονιμότητα. Κάθε μήνα μονάχα ένα ωάριο καταφέρνει να περάσει όλη τη διαδικασία της ωορρηξίας, να ωριμάσει και να καταλήξει τελικά στις σάλπιγγες. Μαζί με αυτό όμως απελευθερώνονται περίπου άλλα χίλια τα οποία δε θα κατορθώσουν ποτέ να ωριμάσουν κι έτσι απλά θα πεθάνουν. Η φαρμακευτική αγωγή που θα ακολουθήσεις πριν τη διαδικασία θα αναγκάσει τις ωοθήκες σου να παράξουν περισσότερα ώριμα ωάρια αντί για ένα, ώστε να τα καταψύξεις. Έτσι δεν υπάρχει κανένα αντίκτυπο στον φυσιολογικό αριθμό που θα έχεις έτσι κι αλλιώς στο μέλλον.

Πόσο κοστίζει στην Ελλάδα η διαδικασία;

Η αγωγή που θα χρειαστεί να ακολουθήσεις κυμαίνεται από 50-800 ευρώ, η ωοληψία αναλόγως το πόσα ωάρια πρέπει να ληφθούν αντιστοιχεί σε 450-900 ευρώ, η ετήσια πληρωμή για τη φύλαξή τους κοστίζει περίπου 200 ευρώ και έπειτα υπάρχει το κόστος του γιατρού που ποικίλλει αναλόγως τον ποιον θα επιλέξεις. Τέλος, θα πρέπει να λάβεις υπόψιν σου και την εξωσωματική που θα χρειαστεί να πραγματοποιηθεί όταν και εφόσον το αποφασίσεις.

Υπάρχουν παρενέργειες;

Η μόνη παρενέργεια που έχει διαπιστωθεί είναι η ήπια έως σοβαρή υπερδιέγερση των ωοθηκών σε ένα πολύ μικρό ποσοστό, γεγονός το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προληφθεί λιγοστεύοντας τις δόσεις των φαρμάκων εφόσον το ιστορικό το καταδεικνύει. Όσον αφορά τα έμβρυα δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, αντίθετα αποτελεί κι έναν τρόπο πρόληψης για χρωμοσωμικές ανωμαλίες που τείνουν να εμφανίζονται σε γυναίκες που κάνουν σύλληψη μετά τα 40 λόγω της εκφύλισης των ωαρίων.

Για πόσο καιρό μπορείς να αποθηκεύσεις τα ωάριά σου και τι γίνονται αν αποφασίσεις ότι δεν τα χρειάζεσαι πλέον ή αν φύγεις απ’ τη ζωή;

Μέχρι 55 χρόνια μπορείς να κρατήσεις αποθηκευμένα τα ωάριά σου, ενώ ανά δέκα θα πρέπει να ανανεώνεις τη συναίνεση σου.

Οποιαδήποτε στιγμή αποφασίσεις ότι δε θέλεις να συνεχίσεις τη διαδικασία μπορείς να υπαναχωρήσεις, ενώ τότε σου δίνεται η δυνατότητα εάν το επιθυμείς να τα δωρίσεις για ερευνητικούς λόγους ή για τη βοήθεια μιας άλλης γυναίκας, αλλιώς απλά αποβάλλονται όπως γίνεται και στην περίπτωση της αιφνίδιας απώλειας της ζωής σου.

Εν κατακλείδι, σε ένα περιβάλλον που έχει αλλάξει ριζικά σε σχέση με το παρελθόν, όπου η γυναίκα καλείται να ανταπεξέλθει και να επιτύχει σε πολλαπλούς ρόλους και σε ένα κόσμο που πλέον το προσδόκιμο ζωής έτσι κι αλλιώς έχει αυξηθεί κατακόρυφα, είναι όμορφο να έχεις την επιλογή του πότε για ‘σένα είναι η κατάλληλη ώρα για να αποκτήσεις παιδί και όχι να έχεις το βάρος ενός χρονομέτρου που μετράει αντίστροφα. Αν θέλουμε να το πάμε και λίγο παρακάτω, αυτό ίσως θα έδινε και τη δυνατότητα για πιο ενδελεχείς επιλογές συντρόφων, πιο ευσυνείδητους μελλοντικούς γονείς, ακόμα και μείωση των διαζυγίων.