Sigmund Freud: 3 πράγματα για την ανθρώπινη σ#ξουαλικότητα όπου έκανε σίγουρα λάθος

Πολλοί τον αποκαλούν ως “Ο πατέρας της ψυχανάλυσης”, ενώ ο κόσμος του 20ού αιώνα τον έβλεπε σαν μεσσία καθώς κατάφερε να θεραπεύσει αθεράπευτα μέχρι τότε περιστατικά. Ο Freud, μέσω της ψυχοθεραπείας, έκανε τυφλούς να ξαναδούν και παράλυτους να ξανά περπατήσουν, δίνοντάς μας μία ολοκαίνουργια, για την εποχή του, οπτική απέναντι στις ψυχικές διαταραχές, αλλά και για το πως τις αντιμετωπίζουμε. Κάπου ανάμεσα σε τσιγάρα, κοκαΐνη και στην ανάγκη του για επαγγελματική επιβεβαίωση, μας χάρισε πληθώρα συγγραμμάτων και θεωριών, οι οποίες διδάσκονται μέχρι σήμερα σε όλους τους κλάδους της ψυχολογίας.

Ο Sigmund Freud αδιαμφισβήτητα ήταν ένας ευφυής άνθρωπος με έντονο ενδιαφέρον στην ψυχοσύνθεση του ανθρώπου. Ωστόσο, πολλά απ’ τα λεγόμενά του δεν κατόρθωσαν ποτέ να αναπαραχθούν απ’ τους μεταγενέστερούς του, καθιστώντας τον έτσι ξεπερασμένο έναντι μιας επιστήμης που εξελίχθηκε, στηριζόμενη πλέον σε έρευνες και γεγονότα.

Ας δούμε λοιπόν τρία πράγματα για τα οποία ο Freud έκανε σίγουρα λάθος.

1. Το Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα

Ο Freud παραλλήλισε τους ανθρώπους με τον τραγικό Οιδίποδα (σύνδρομο Ηλέκτρας για τις γυναίκες), ο οποίος εν αγνοία του σκότωσε τον πατέρα του και παντρεύτηκε τη μητέρα του. Υποστήριξε δηλαδή, πως όλοι μας στη νεαρή ηλικία μεταξύ 3-6 χρονών, ερωτευόμαστε τον γονέα του αντίθετου φίλου, ενώ υποσυνείδητα φθονούμε τον γονέα του ίδιου και θέλουμε να τον καταστρέψουμε. Η θεωρία αυτή δε βρήκε πολλούς υποστηρικτές ούτε την εποχή κατά την οποία διατυπώθηκε, αλλά ούτε και σήμερα, καθώς δεν υπάρχει κάποιος ακριβής τρόπος απόδειξής της.

2. Φθόνος του Πέ0υς

Υπό το πρίσμα ενός μάλλον πατριαρχικού μυαλού, ο Freud θέλησε να εξηγήσει τη σ3ξουαλικότητα των γυναικών και πως αυτή αναπτύσσεται. Σε μία από τις πρώτες του θεωρίες, υποστήριξε πως κατά βάση αυτή θεμελιώνεται στη ζήλια που δημιουργείται εκ μέρους των γυναικών προς τους άνδρες, επειδή δε διαθέτουν πέ0ς. Σύμφωνα με αυτόν, κατά το φαλλικό στάδιο, όπου τα παιδιά συνειδητοποιούν τη διαφορετικότητά τους όσον αφορά τα γεννητικά τους όργανα, τα κορίτσια δεν επιθυμούν να κάνουν παρέα με τα αγόρια της ηλικίας τους γιατί τα ζηλεύουν, λατρεύουν και εκθειάζουν τον πατέρα τους σε μία προσπάθεια εύρεσης του πολυπόθητου γεννητικού οργάνου, ενώ κατηγορούν την μητέρα τους γιατί τις γέννησε χωρίς αυτό. Πίστευε μάλιστα πως σε αυτή την αναζήτηση οι γυναίκες καταλήγουν να κάνουν παιδιά, με την ελπίδα φυσικά να αποκτήσουν αγόρια κι έτσι να ολοκληρωθούν συναισθηματικά. Η φροϋδική αυτή θεωρία έχει καταρριφθεί ποικιλοτρόπως, λόγω έλλειψης στοιχείων στη βάση της. Η σημερινή ψυχολογία έχει αποδείξει πως η ψυχική και κοινωνική ανάπτυξη ενός παιδιού επηρεάζεται από πολυάριθμους άλλους παράγοντες και όχι μονάχα της εκ γενετής διαφοροποίησης των γεννητικών οργάνων, παράλληλα η σ3ξουαλικότητα άλλοτε είναι έμφυτη κι άλλοτε ρευστή, ενώ σίγουρα το κάθε άτομο αυτοκαθορίζει τους προσωπικούς του στόχους προς τη συναισθηματική του ολοκλήρωση και η τελευταία μπορεί να είναι, αλλά και να μην είναι, σχετική με την απόκτηση παιδιών. Κάποιοι από τους σύγχρονους ψυχολόγους ισχυρίζονται, πως ο φθόνος του πέ0υς που παρατηρούσε ο Freud, είχε τελικά μεγαλύτερη σχέση με τους κοινωνικούς περιορισμούς των γυναικών έναντι των ανδρών εκείνης της εποχής, παρά με το φύλο αυτό καθαυτό.

3. Γυναικεία Υστερία

Ο όρος υστερία προέρχεται από τη λέξη “υστέρα” που σημαίνει μήτρα. Ο προσδιορισμός αυτός χρησιμοποιήθηκε για χρόνια με σκοπό να περιγράψει όλες τις ψυχικές διαταραχές που οδηγούσαν σε επίμονα ψυχοσωματικά συμπτώματα χωρίς ιατρική στήριξη, όπως τύφλωση και παράλυση, σε συνδυασμό με έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις, εκρήξεις και νευρώσεις κ.α. Η επιστήμη δυστυχώς άργησε πολύ να κατανοήσει πως η υστερία τελικά δεν προέρχεται από τη μήτρα, αλλά από τον εγκέφαλο, και παρέμεινε μάλιστα στο Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών αποκλειστικά σαν γυναικεία πάθηση μέχρι το 1980.

Ο Freud, μελετώντας τις γυναίκες ασθενείς του, ξεκίνησε να βλέπει ένα μοτίβο όσον αφορά τη σ3ξουαλική τους ζωή. Οι περισσότερες είχαν κακ0ποιηθεί σε πολύ νεαρή ηλικία. Φυσικά αυτό αποτελούσε μία πολύ μεγάλη ανακάλυψη και γι΄ αυτό έσπευσε να δημοσιεύσει την έκθεση του με τίτλο “Αιτιολογία της Υστερίας”. Ο ήδη διάσημος νευρολόγος δέχθηκε μεγάλη κριτική για το έργο του, καθώς η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί ότι υπάρχουν τόσα περιστατικά κακοποιημένων παιδιών, πόσο μάλλον ανάμεσα σε επιφανείς οικογένειες του Παρισιού και της Βιέννης όπου εργαζόταν ο Freud. Ο ίδιος είτε πιθανόν φοβούμενος την αποκαθήλωσή του είτε γιατί όντως δεν το πίστευε, προσπάθησε να διαψεύσει αργότερα την ίδια του την έρευνα, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο, και πως μάλλον όλα αυτά είναι κατασκευάσματα της φαντασίας των ασθενών. Η απόφασή του αυτή όμως, έβαλε ένα ακόμα λιθαράκι στην αποσιωποίηση της παιδικής κακοποίησης, αλλά και στο φαινόμενο του σ3ξισμού που μάστιζε.