Ζώνες αγνότητας: Σώματα που αποκτούν ιδιοκτήτη

Θα ξεκινήσω πάλι πολύ απότομα μιας και το θέμα δε χωράει λείανση των γωνιών. Θα καταλήξουμε στο πόσο καταπιεσμένες ανωμαλάρες είμαστε όλοι λίγο-πολύ, ωστόσο θα κάνουμε κι ένα ταξίδι στο χρόνο για να δούμε ότι η σημερινή (ίσως αδικαιολόγητη από πλευράς πληροφορίας και ερεθισμάτων) συστολή γύρω από τη σεξουαλικότητα και την παύσης φύσεως ηδονή μετρά αρκετά γενέθλια πιο πίσω. Συγκεκριμένα στη Βικτωριανή περίοδο.

Αν υπάρχει έστω κι ένας άνθρωπος που να μην έχει δει τους «Ήρωες με τα κολάν», να σταματήσει το διάβασμα, να ανοίξει youtube και να δει το σχετικό ρέφερενς με τη μεταλλική βράκα που φορούσε η Μάριον. Τη θυμάστε όλοι αυτή τη σκηνή και δίκαια, γιατί η Μάριον αφενός είναι κουκλάρα αφετέρου γιατί μάλλον σας έκανε εντύπωση κι αυτή η μεταλλική βράκα με το λουκέτο.

Πρόκειται για τη γνωστή σε όλους ζώνη αγνότητας. Ο μύθος θέλει να τη φορούν οι άνδρες σταυροφόροι στις γυναίκες τους πριν φύγουν για τις Σταυροφορίες προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα μείνουν ανέγγιχτες από τα χέρια των εχθρών αλλά και για να μην απιστήσουν. Προφανώς και έπαιρναν μαζί τους το κλειδί αυτής της μεταλλικής βράκας φεύγοντας. Μη με ρωτάς τι γινόταν αν δεν επέστρεφαν, ήμουν πολύ μικρή τότε και δεν τα θυμάμαι καλά τα γεγονότα.

Ωστόσο, μετά από ένα ψαχούλεμα δεν κατάφερα να πέσω πάνω σε κάποια αξιόπιστη πηγή για το ότι ισχύουν τα παραπάνω. Μάλιστα, όποια γωνιά του διαδικτύου κι αν έψαξα όλοι συμφωνούσαν στο εξής:  Οι ζώνες αγνότητας όπως περιγράφονται παραπάνω, είχαν κάτι περισσότερο από σαρκαστική πρόταση σε διάφορα συγγράμματα της εποχής, παρά υπήρξαν ως πραγματικότητα.

Θα μου πεις όμως, πώς κάτι μυθικό έχει πάρει σάρκα κι οστά και μάλιστα το βρίσκουμε και σε κάθε γωνιά κάθε μαγαζί ερωτικών ειδών που σέβεται τον εαυτό του ως μαστ εργαλείο; Θα έρθουμε και σ’ αυτό. Για την ακρίβεια, τώρα αμέσως. Οι ζώνες αγνότητας δεν είναι παραμύθι. Ωστόσο δεν απαντώνται στον Μεσαίωνα όπως θα ήθελε ολόκληρος ο 18ος αιώνας. Κι αυτό γιατί παρ’ όλο που θέλουμε να πιστεύουμε το ότι ο Μεσαίωνας ήταν η επιτομή της οπισθοδρομικής σκέψης: η θέση της γυναίκας ως κτήμα του ανδρός, το κάψιμο των «μαγισσών», κάψιμο εγχειριδίων που δε συμφωνούσαν με τη χριστιανική οδό κ.λ.π.. Έρχεται τότε η Βικτωριανή περίοδος από τον πάγκο και βάζει γκολ στο 90 όσον αφορά τα στενά όρια και πλαίσια που μπορεί να βάλει κάποιος στην ανθρώπινη σεξουαλική πραγματικότητα.

Οι ζώνες αγνότητας λοιπόν ήταν ένα εργαλείο ελέγχου του σώματος, όχι όμως μόνο των γυναικών, αλλά και των ανδρών. Κι όταν λέμε σώματος εννοούμε της επιθυμίας. Επιθυμία για ικανοποίηση και αυτοϊκανοποίηση, επιθυμία για απόλαυση και ηδονή. Ολόκληρη η Βικτωριανή περίοδος -υπολόγιζε 1700 με 1800- χαρακτηρίζεται από μια κανονικοποίηση ή μη του σώματος. Ορίζεται ξεκάθαρα τι είναι φυσιολογικό και μη φυσιολογικό και αποκλίνον. Το σώμα και η επιθυμία μπαίνει κάτω από έναν μεγεθυντικό φακό με το πρίσμα της μονογαμικής συζυγικής σχέσης και ορίζονται ορισμένες υποχρεώσεις του ατόμου προς τον σύντροφό του. Οτιδήποτε αποκλίνει από αυτές τις υποχρεώσεις είναι ανώμαλο και χρήζει γιατρειάς κι αντιμετώπισης.

Πριν όμως γιατρευτεί, πρέπει να επικοινωνηθεί. Εκείνη την περίοδο επικράτησαν πανίσχυροι εξουσιαστικοί μηχανισμοί εξέτασης που κατέληγαν στην αυτοεξέταση της επιθυμίας για ηδονή. Και δεν είναι άλλοι από την εξομολόγηση. Η παρεκκλίνουσα επιθυμία της ικανοποίησης του σώματος μέσω της ερωτικής επαφής έπρεπε να επικοινωνηθεί. Στη συνέχεια να κατηγοριοποιηθεί με βάση τη βαρύτητά της, σε ανωμαλία ή διαστροφή και στη συνέχεια να ακολουθήσει η κάθαρση.

Κι αν αυτά σου φαίνονται ιστορίες για αγρίους και πως επιτέλους έχουμε απαλλαχθεί από αυτόν τον στενόμυαλο κύκλο γύρω από τη σεξουαλικότητα και το σώμα, θέλω να σου πω πως έχουν περάσει 300 χρονάκια από τότε και πως θα μπορούσαμε να είμαστε πολύ πιο ανοιχτόμυαλοι από αυτό που θίγουμε αυτή τη στιγμή. Κι εξηγούμαι ευθύς αμέσως: παραπάνω φέραμε το παράδειγμα του ατσαλένιου βρακιού ως εξασφάλιση της αγνότητας της γυναίκας του σταυροφόρου. Αμέσως-αμέσως καταλαβαίνεις πως η γυναίκα και το σώμα της ακόμα και στη σκέψη, δεν ανήκει στην ίδια. Ανήκει στον άντρα της. Ακόμη κι όταν αυτός λείπει (θέλεις να μιλήσουμε για τις σχέσεις εξ’ αποστάσεως μήπως;).

Η μονογαμία είναι και μονόδρομος. Είναι το «φυσιολογικό» στον δυτικό τουλάχιστον κόσμο που βρισκόμαστε. Το μόνο που αλλάζει σαν πεποίθηση κτήσης του σώματος στο τότε και στο τώρα, είναι πως η ζώνη αγνότητας δε χρειάζεται καθώς έχει αντικατασταθεί με μια συλλογική συνείδηση του «άντρα μου» και της «γυναίκας μου» και δεν αφορά μόνο άνδρες αλλά και γυναίκες.

Σίγουρα έχουν γίνει πάρα πολλά βήματα προκειμένου να απαλλαχθεί ο ανθρώπινος νους από το δίπολο φυσιολογικό/μη φυσιολογικό όσον αφορά τη σεξουαλικότητα. Και μην πιστεύεις εμένα που είμαι κι άσχετη επιστημονικά, κάνε την αναζήτησή σου και θα βρεις αμέτρητα άρθρα επ’ αυτού. Ωστόσο, αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημα: η ανάγκη κατηγοριοποίησης μιας επαφής σε καλή και κακή, διαστροφική και μη διαστροφική δημιουργεί ταυτότητες που αναπόφευκτα οι άνθρωποι νιώθουν ότι πρέπει να τηρήσουν. Σαν το κατακάθι της Βικτωριανής περιόδου που έχει περάσει μέσα μας αυτή τη διχοτόμηση της ερωτικής ζωής. Μην πας πολύ μακριά. Ο δυαδικός γάμος, η γιαγιά σου ή ακόμη και η μαμά σου με τα «εσύ πότε θα παντρευτείς;» και το «και στα δικά σας» που μάλλον είναι η μόνη επιτρεπτή ευχή σε γάμους – λες και το «ό,τι επιθυμείτε» θα μας κακόπεφτε ας πούμε.

Στόχος δεν είναι να πολωνόμαστε παιδιά για το τι θέλουμε να κάνουμε ή να μην κάνουμε στο κρεβάτι μας, με ποιον ή με ποιούς. Βασικά στόχος είναι να μην υπάρχει στόχος. Να μην υπάρχει ταμπέλα γύρω από τη δεδομένη «διαστροφή» του καθενός. Γιατί έχουμε καταλήξει να λεγόμαστε διαστροφικοί όσοι θέλουμε την ηδονή στη ζωή μας μέσα από άλλη συνταγή. Μη δοκιμασμένη. Ή και μη αποδεκτή- όσο δε θίγει την αξιοπρέπεια και τα θέλω κάποιου άλλου.

Όλη αυτή λοιπόν η πολεμική γύρω από την ηδονή και την απόλαυση δεν είναι παρά μια πολεμική ίσως του πρωταρχικού στόχου του ανθρώπου στη ζωή. Κι αυτός -νομίζω κλισέ αλλά θα συμφωνήσουμε- είναι η ευτυχία.

Παράδοξο: Η απόλαυση κι η ηδονή ως συνθήκες που προσπαθούμε καθημερινά με νύχια και με δόντια να τις κάνουμε να διαρκέσουν λίγο παραπάνω. Υπό την έννοια ότι η παράταση αυτών των στιγμών απόλαυσης είναι ό,τι πιο κοντινό στην ευτυχία που υποτίθεται ότι αναζητούμε όλοι. Η κανονικοποίηση του σώματος, η οριοθέτηση της ηδονής και η συνταγή για μια συνετή ζωή κάθε άλλο παρά τον δρόμο προς την ευτυχία δείχνουν. Σε κάθε χρονική περίοδο και σε κάθε κουλτούρα (ο χρόνος κι ο τόπος ως μεταβλητές δηλαδή) το ομαλό και το ανώμαλο, το φυσιολογικό και το μη φυσιολογικό έχουν να κάνουν με τις κοινωνικές ανοχές της δεδομένης χωροχρονικής στιγμής.

300 χρόνια μετά θα περίμενε κανείς μια πιο συλλογική αλλαγή. Ωστόσο ακόμη συζητάμε το φυσιολογικό συζυγικό πλαίσιο, τη μονογαμία ως μόνη φυσιολογική ύπαρξη σχέσης και θέλουμε το δικό μας σώμα να είναι ελεύθερο ενώ ταυτόχρονα διεκδικούμε τα αποκλειστικά δικαιώματα στο σώμα του εκάστοτε συντρόφου. Υπό αυτή την έννοια, η ζώνη αγνότητας για την οποία έγινε λόγος στην αρχή δεν έπαψε ποτέ να υπάρχει υπό την έννοια της κτίσης του σώματος. Απλώς δεν αφορά πλέον πόλεμο, ούτε το γυναικείο σώμα αυτό καθ’ αυτό.

Δε χωράμε όλοι στο ίδιο νούμερο παπούτσια. Εσύ φοράς 42 και εγώ 39. Εγώ είμαι οκ με το 39 αλλά άμα θέλω να φορέσω 40, θα φορέσω 40. Γιατί έτσι γουστάρω. Στα μάτια σου μπορεί αυτό να είναι διαστροφικό. Για εμένα όμως είναι αυτό το ένα έξτρα εκατοστό πιο κοντά σε αυτό που εγώ ονομάζω «ευτυχία».