Στην καρδιά της Αθήνας, ο Παρθενώνας στέκει αιώνες τώρα ως σύμβολο του ανθρώπινου πνεύματος, της αρμονίας και της αρχιτεκτονικής αρτιότητας. Είναι ένα μνημείο που δεν ανήκει μόνο στην Ελλάδα, αλλά στην ανθρωπότητα, καθώς ενσαρκώνει αξίες όπως η δικαιοσύνη, η δημιουργία και η σύνδεση με την ιστορία. Όμως, η ψυχή του Παρθενώνα, τα Γλυπτά του, παραμένουν κατακερματισμένα, φυλακισμένα σε μια ξένη χώρα. Η ιστορία αυτής της αφαίρεσης δεν είναι απλώς μια υπόθεση αρχαιοτήτων. Είναι μια διαχρονική συζήτηση για το δικαίωμα των λαών να διατηρούν την ακεραιότητα της πολιτιστικής τους κληρονομιάς. Ποιος είναι ο πραγματικός κάτοχος της ιστορίας; Πώς ηθικά δικαιολογείται η παρακράτηση ενός κομματιού πολιτισμού που διασπά την ενότητα ενός μνημείου;
Αυτά τα ερωτήματα έρχονται ξανά στην επιφάνεια με κάθε προσπάθεια επαναπροσέγγισης του θέματος. Και η πρόσφατη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον ηγέτη των Βρετανών Εργατικών στην Ντάουνινγκ Στριτ, ίσως αποτελεί την ευκαιρία για μια λύση που θα αποκαταστήσει όχι μόνο τα Γλυπτά του Παρθενώνα, αλλά και την ίδια την έννοια της πολιτιστικής δικαιοσύνης.
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα, αριστουργήματα του Φειδία, αφαιρέθηκαν από την Ακρόπολη υπό συνθήκες που μέχρι σήμερα προκαλούν έντονες αμφισβητήσεις. Ο Λόρδος Έλγιν δεν κατείχε ούτε την ηθική ούτε την ουσιαστική εξουσιοδότηση για να αφαιρέσει τα μνημεία που ανήκουν στον ελληνικό λαό. Ο ισχυρισμός ότι είχε την άδεια των Οθωμανών είναι αστήρικτος και πλέον αμφισβητείται ακόμα και από την Τουρκία. Η Ελλάδα, λοιπόν, δε ζητά τίποτα παραπάνω από το αυτονόητο: την επιστροφή αυτών των μνημείων στον τόπο που ανήκουν.
Η αλλαγή πολιτικού σκηνικού στη Βρετανία, με τον Σερ Κιρ Στάρμερ να διαδέχεται τον Ρίσι Σούνακ, δημιουργεί ελπίδες για αυτό ακριβώς το διαχρονικό αίτημα. Όπως αναφέρουν πηγές, οι συνομιλίες βρίσκονται σε θετικό σημείο, με πιθανή συμφωνία για τον πολυετή δανεισμό των Γλυπτών στην Ελλάδα. Μια τέτοια κίνηση θα αποτελούσε το πρώτο βήμα για την τελική επανένωσή τους στο Μουσείο της Ακρόπολης, προσφέροντας παράλληλα πολιτιστικές ανταλλαγές που θα ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.
Το πραγματικά θετικό είναι η λαϊκή κρίση, αφού η πλειοψηφία των Βρετανών πολιτών φαίνεται να υποστηρίζει την επιστροφή των Γλυπτών. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση της YouGov, το 53% των Βρετανών τάχθηκε υπέρ της επιστροφής, έναντι μόλις 24% που διαφώνησε. Αυτό δείχνει πως η κοινή γνώμη στη Βρετανία αναγνωρίζει την ηθική υποχρέωση της χώρας απέναντι στην Ελλάδα και μπορεί να ασκήσει την κατάλληλη πίεση προς τον δρόμο αυτό.
Η στάση του Βρετανικού Μουσείου, βέβαια, που μιλά για «εποικοδομητικές συνομιλίες» με την ελληνική κυβέρνηση, δείχνει μια ασάφεια που έχει κουράσει αρκετά. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι παραμένει σταθερή στο αίτημά της, χρησιμοποιώντας διπλωματικά και πολιτιστικά μέσα για να πετύχει το στόχο της. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν έκανε δηλώσεις μετά τη συνάντησή του, ωστόσο η ελληνική πλευρά δείχνει ότι δεν πρόκειται για μια στιγμιαία διεκδίκηση, αλλά για μια συνεχή προσπάθεια που στηρίζεται σε ηθικά και ιστορικά επιχειρήματα.
Από το όνειρο της Μελίνας ως και σήμερα, επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, με όποια κυβέρνηση κι αν έρθει, θα είναι μια νίκη όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Είναι η ώρα η Βρετανία να σταθεί στο ύψος της ιστορίας και να δώσει τέλος σε ένα ζήτημα που δεν τιμά την πολιτιστική της κληρονομιά. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Τα Γλυπτά του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν σπίτι τους.
Πηγή φωτογραφίας: BBC
