Από σήμερα, 26 Αυγούστου 2024, τίθεται σε ισχύ στην Αυστραλία ένας νέος νόμος που θεσπίζει το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» για τους εργαζόμενους. Ο νόμος επιτρέπει στους εργαζόμενους να μην απαντούν σε κλήσεις ή μηνύματα από τους εργοδότες τους εκτός του κανονικού ωραρίου εργασίας, προστατεύοντας έτσι την προσωπική τους ζωή. Το μέτρο εφαρμόζεται κυρίως σε μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και αποσκοπεί στη βελτίωση της ψυχικής υγείας και της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων.
Ο νέος νόμος θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός σε μια εποχή που η τεχνολογία επιτρέπει στους εργοδότες να έχουν εύκολη πρόσβαση στους υπαλλήλους τους ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο, οι απόψεις για την εφαρμογή του ποικίλλουν. Οι υποστηρικτές του νόμου τονίζουν ότι θα βοηθήσει στην αποτροπή της υπερκόπωσης και θα επιτρέψει στους εργαζόμενους να διατηρούν ένα πιο υγιές και ισορροπημένο τρόπο ζωής. Από την άλλη, ορισμένοι εργοδότες εκφράζουν ανησυχίες ότι ο νόμος μπορεί να περιορίσει την παραγωγικότητα και την ευελιξία, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που απαιτείται επείγουσα επικοινωνία εκτός του κανονικού ωραρίου.
Οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να αποσυνδέονται από την εργασία τους χωρίς να ανησυχούν για αρνητικές συνέπειες ή αντίποινα από τους εργοδότες τους. Ο νόμος εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο προσπαθειών που στοχεύουν στη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και της ποιότητας ζωής των εργαζομένων.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Αυστραλίας, το νέο μέτρο αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των εργαζομένων, καθώς θα τους επιτρέψει να αποσυνδέονται πλήρως από την εργασία τους και να επικεντρώνονται στην προσωπική και οικογενειακή τους ζωή. Το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη διασφάλιση ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να απολαμβάνουν τον ελεύθερο χρόνο τους χωρίς να επιβαρύνονται από τις απαιτήσεις της εργασίας.
Η ένωση εργοδοτών Australian Industry Group εξέφρασε τις επιφυλάξεις της, χαρακτηρίζοντας «τους νόμους για το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» βιαστικούς, κακοσχεδιασμένους και πολύ δυσνόητους».
«Το λιγότερο, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι δε θα είναι πλέον βέβαιοι αν μπορούν να δεχθούν ή να κάνουν ένα τηλεφώνημα εκτός ωρών εργασίας για να προτείνουν υπερωριακή εργασία», πρόσθεσε.
«Ενθαρρύνουμε τους εργαζόμενους να ενημερωθούν για το δικαίωμα στην αποσύνδεση και να υιοθετήσουν μια λογική προσέγγιση για την εφαρμογή του», σχολίασε η Άνα Μπουθ του Fair Work Ombudsman (FWO), ενός ανεξάρτητου θεσμού αρμόδιου να ελέγχει την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας.
Το ποια αιτήματα είναι «λογικά» «εξαρτάται από τις συνθήκες», διευκρίνισε ο FWO σε ανακοίνωσή του. Οι παράγοντες που μπορούν να το κρίνουν είναι, μεταξύ άλλων, ο λόγος της επικοινωνίας, η φύση της εργασίας και το αν οι εργαζόμενοι αποζημιώνονται για τις υπερωρίες που κάνουν ή για να είναι πάντα σε επικοινωνία με τη δουλειά τους.
«Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι, όπως οι άνθρωποι δεν πληρώνονται 24 ώρες το 24ωρο, δε θα χρειάζεται να εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο», υπογράμμισε μιλώντας στην κρατική τηλεόραση ο Αυστραλός πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανέζι.
«Είναι επίσης ειλικρινά ένα ζήτημα ψυχικής υγείας οι άνθρωποι να μπορούν να αποσυνδέονται από την εργασία τους και να συνδέονται με την οικογένειά τους», πρόσθεσε.Οι μικρές επιχειρήσεις που διαθέτουν λιγότερους από 15 εργαζόμενους έλαβαν επιπλέον διορία και θα πρέπει να εφαρμόσουν τον νόμο από τις 26 Αυγούστου 2025.
Αυτός ο νέος νόμος αναμένεται να αποτελέσει πρότυπο και για άλλες χώρες που εξετάζουν παρόμοιες νομοθετικές ρυθμίσεις. Το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» έχουν εφαρμόσει μέχρι στιγμής η Γαλλία το 2017, η Ισπανία το 2018 και το Βέλγιο του 2022.Η εφαρμογή του θα παρακολουθείται στενά για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά του και η δυνατότητα επέκτασής του σε άλλους τομείς και χώρες.