Δεν υπάρχουν αφελείς άνθρωποι· μόνο καχύποπτοι κι εκμεταλλευτές. Ορίστε, το είπα κι ηρέμησα.
Αφελής -ής -ές [afelís] Ε10 : 1.(για πρόσ.) που, έχοντας μειωμένη ικανότητα να αντιλαμβάνεται και να κρίνει τα πράγματα, πιστεύει εύκολα ό,τι του λένε άλλοι.
Λοιπόν, αυτό που εγώ καταλάβαινα πάντα σαν παιδί όταν κάποιος μεγάλος έλεγε τη λέξη «αφελής», είναι ότι έχουμε εφεύρει μια λέξη για να κρίνουμε όλους όσους δεν είναι καχύποπτοι κι έχουν κάθε καλή διάθεση να δείξουν εμπιστοσύνη και καλοσύνη στα άτομα με τα οποία συναναστρέφονται -σαν να λέμε ότι για ακόμα μια φορά βρήκαμε τρόπο να δείξουμε με το δάχτυλο εκείνους που θέλουν και επιλέγουν να βλέπουν την ομορφιά αυτού του κόσμου.
Και πριν κάποιος απ’ εσάς προσπαθήσει να μου τονίσει ότι λεξιλογικά μιλώντας, αυτοί οι άνθρωποι ίσως να μην είναι καλοσυνάτοι αλλά «χαζοί», να σας θυμίσω ότι ρεαλιστικά μιλώντας, αν κάποιος είναι χαζός, τότε θα τον χαρακτηρίζαμε ακριβώς έτσι -ή με όλες τις άλλες και ποικίλες λέξεις που διαθέτουμε στη γλώσσα μας όπως βλ@κ@ς, ηλ1θ1ος, μποufoς κ.λπ. Αντιθέτως όταν χαρακτηρίζουμε κάποιον αφελή εννοούμε ακριβώς το παρακάτω: «Δες τον, είναι τόσο ευγενική ψυχούλα κι ο κόσμος που ζούμε είναι τόσο κατεστραμμένος που αν δε γίνει σαν όλους εμάς, τότε σίγουρα κάποιος θα τον εκμεταλλευτεί άγρια».
Έτσι λοιπόν είναι πολύ πιο εύκολο να χαρακτηρίσουμε κάποιον «κατά το ήμισυ καλόψυχο και κατά το ήμισυ χαζό» και να βρούμε μια λέξη για να τον περιγράφουμε, παρά να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε πως για ακόμα μια φορά δε θέλουμε να αντικρίσουμε τα δικά μας λάθη. Δε θέλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως ζούμε σ’ έναν κόσμο που δεν είναι γεμάτος ούτε από καλούς ούτε από κακούς και φριχτούς ανθρώπους, αλλά από morally grey άτομα -όπως κι εμείς. Τι σημαίνει αυτό; Well, δε θα σκοτώναμε και δε θα βασανίζαμε κάποιον αλλά ως επί το πλείστον κι έχουμε απατήσει -δυστυχώς- κι έχουμε κουτσομπολέψει και έχουμε προδώσει ανθρώπους ακόμα κι αν δε θέλουμε να το παραδεχτούμε. Και κυρίως καχύποπτοι και μίζεροι είμαστε και το απολαμβάνουμε και το δείχνουμε και παντού, λέγοντας πως οι δυσκολίες της ζωής μας σκλήρυναν -μην πω τίποτα βαρύ. Οπότε οι περισσότεροι από μας όχι μόνο θα εκμεταλλευόμασταν κάποιον αν αυτό μας έδινε ένα καλό προβάδισμα αλλά θα το κάναμε και χωρίς καθόλου τύψεις.
Κι όταν βλέπουμε πραγματικά όμορφες ψυχές, που ποτέ τίποτα κακό δεν περνάει από το μυαλό τους και καθημερινά επιλέγουν να δίνουν καλοσύνη και να ξεχωρίσουν με την αισιοδοξία τους δεν μπορούμε να το δεχτούμε και καθόλου δε μας αρέσει. Τέτοιοι άνθρωποι είναι αφελείς, ονειροπαρμένοι, χαζοχαρούμενοι, σωστά;
Ε λοιπόν, όχι. Αρνούμαι αυτή την ιδέα και αρνούμαι και την έννοια της λέξεως «αφελής». Εμείς είμαστε εκμεταλλευτές και μισάνθρωποι οπότε δεν μπορούμε ούτε στο ελάχιστο να συλληφθούμε την ηρεμία της ψυχής ενός τέτοιου ατόμου. Μας είναι τόσο γνώριμη η αίσθηση του να μας πλησιάζει κάποιος γιατί θέλει κάτι από μας, που δε διανοούμαστε πως όταν αυτό συμβαίνει σ’ έναν τρίτο, δεν υποθέτει αυτομάτως τα χειρότερα και δεν πιάνει την προσπάθεια αυτή στον αέρα.
Εμείς τα ξέρουμε όλα, έχουμε περάσει τόσα πολλά, έχουμε φάει τη ζωή με το κουτάλι. Και γνωρίζουμε πολύ καλά πως αν θέλουμε να επιβιώσουμε πρέπει να είμαστε σκληροί, να αντέχουμε, να έχουμε τα μάτια μας 14 και να είμαστε έτοιμοι για καθετί -in omnia paratus. Απολαμβάνουμε τον ρόλο του πειθαρχημένου μα άγριου παιδιού, που δεν εμπιστεύεται, δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμο κι αγαπάει αλλά δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί. Γουστάρουμε να ρομαντικοποιούμε την ανικανότητά μας να δείξουμε εμπιστοσύνη στην ανθρωπότητα και στον κόσμο.
Και να σου πω και κάτι; Ειλικρινά δε μας κατηγορώ, μερικές φορές η ζωή είναι όντως σκ@τα και κανείς μας δεν έχει όρεξη να ρισκάρει επιπλέον φορές να ρημάξει το κεφάλι του και την καρδιά του, το σέβομαι και το κατανοώ. Αλλά δε μας φταίνε τα άτομα που μέσα σ’ έναν κόσμο γεμάτο σαπίλα βλέπουν ομορφιά. Δε μας έκαναν κάτι όσοι άνθρωποι καθημερινά βλέπουν τις κακές προθέσεις των άλλων αλλά από καλοψυχία και μόνο επιλέγουν να το προσπεράσουν και να τους δώσουν μία ευκαιρία. Δε μας έκαναν κακό αυτοί που πασχίζουν να έχουν πίστη στην ανθρωπότητα και στα όσα μπορεί να καταφέρει. Αντιθέτως, εμείς, η «ηθικά γκρι» πλειοψηφία βάλαμε τα χεράκια μας και βγάλαμε τα ματάκια μας.
Oι χαζοi είναι ακριβώς αυτό, χαζοi. Οι αφελείς είναι καλοί άνθρωποι -και δε μας αρέσει.
