Το να βλέπεις εισαγγελικό λειτουργό να ρωτά μάρτυρα σε υπόθεση βιασμού αν «έχει ξανακούσει άντρα να την πέφτει άγρια σε γυναίκα» και να δηλώνει ότι «στη Γαλλία συμβαίνουν 70.000 βιασμοί» μοιάζει περισσότερο με διάλογο από δυστοπικό έργο παρά με δίκη σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Και όμως, αυτά ειπώθηκαν στην αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Εφετείου, όπου συνεχίζεται η εκδίκαση της υπόθεσης του Πέτρου Φιλιππίδη σε δεύτερο βαθμό.
Κατά την κατάθεση της φίλης της πρώτης καταγγέλλουσας, Τζούλι Σουμά, ο εισαγγελέας άφησε τους παριστάμενους άφωνους με τις ερωτήσεις και τις τοποθετήσεις του. Όταν η μάρτυρας περιέγραψε το καθεστώς φόβου και απειλών που βίωσε η καταγγέλλουσα, ο ίδιος της απάντησε:
Εισαγγελέας: Σας είπε ότι είχε χάσει δύο ρόλους από τον κατηγορούμενο;
Μάρτυρας: Στα Κλεμμένα Όνειρα και στους Βασιλιάδες, έφτασε στο προτελευταίο στάδιο και την ειδοποίησαν ότι δεν θα πάρει τους ρόλους. Αυτό που θυμάμαι είναι ότι με παρέμβαση του κυρίου Φιλιππίδη δεν πήρε τους ρόλους.
Εισαγγελέας: Μετά από 4 χρόνια γνωριμίας σας εκμυστηρεύεται και σε εσάς αυτό το τραυματικό γεγονός αν και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν τα κοινολογούν αυτά τα πράγματα… τι ακριβώς σας είπε;
Μάρτυρας: Την πέταξε στον καναπέ, της έβγαλε το κολάν, προσπάθησε να τη βιάσει, ούρλιαζε, της άνοιξε τα πόδια της…
Εισαγγελέας: Σας είπε αν είχε στύση πέους;
Μάρτυρας: Σε εμένα όχι.
Εισαγγελέας: Δε σας το είπε αυτό το σημαντικό γεγονός; Είστε βέβαιη ότι λέει την αλήθεια με την έννοια ότι δεν προσθέτει κάτι ή παραλείπει κάτι; Είδα ότι έχει δυνατότητες και έχει ταλέντο η καταγγέλλουσα. Μόλις ακούσατε αυτά πώς αντιδράσατε;
Μάρτυρας: Τρελάθηκα.
Εισαγγελέας: Γιατί; Ε συμβαίνουν αυτά… στη Γαλλία 70.000 βιασμοί συμβαίνουν.
Μάρτυρας: Αν το πιστεύετε αυτό…
Εισαγγελέας: Δεν καταλάβατε τι θέλω να πω.
Μάρτυρας: Κάποιος άνθρωπος προσπάθησε να βιάσει τη φίλη μου και μάλιστα σε ένα χώρο εργασίας, θεάτρου.
Εισαγγελέας: Έχουμε ακούσει ότι τα πράγματα είναι δύσκολα στο χώρο.
Μάρτυρας: Για να βρεις δουλειά, όχι ότι βιάζουν ανθρώπους. Είναι ένα κακούργημα που συνέβη σε ένα άνθρωπο δικό μου. Το γεγονός έχει σημασία…
Εισαγγελέας: Δεν έχετε ξανακούσει άντρα να την πέφτει σε γυναίκα άγρια;
Μάρτυρας: Αυτό που λέτε δεν είναι απόπειρα βιασμού.
Εισαγγελέας: Εντάξει, Εγώ κάθε μέρα δικάζω βιασμούς.
Πρόεδρος: Εντάξει κύριε εισαγγελέα…
Μάρτυρας: Και τι σημαίνει αυτό; Θα πρέπει να χειροκροτώ;
Υποστήριξη κατηγορίας: Ο εκπρόσωπος της Εισαγγελίας Εφετών διερευνά όλες τις εκδοχές και για αυτό ανεχόμαστε μια μονομερή εξέταση του μάρτυρα με μια δυσπιστία που είναι αποδεκτή με σκοπό να βρούμε την αλήθεια.
Εισαγγελέας: Αμφιταλαντεύομαι καθημερινώς. Αυτό να κρατήσετε.
Η υποστήριξη της κατηγορίας επιχείρησε να δικαιολογήσει τη στάση του εισαγγελέα, λέγοντας ότι «ο εκπρόσωπος της Εισαγγελίας διερευνά όλες τις εκδοχές». Ωστόσο, όπως προκύπτει από τη συζήτηση, η γραμμή που ακολούθησε έμοιαζε περισσότερο με αμφισβήτηση της καταγγέλλουσας και της μάρτυρος, παρά με ουδέτερη αναζήτηση της αλήθειας.
Το διαρκές καθεστώς τρόμου και η δύναμη του θύτη
Πέρα από την επίμαχη ανταλλαγή, η μάρτυρας μίλησε και για τις απειλές που δέχτηκε η καταγγέλλουσα από τον Πέτρο Φιλιππίδη:
«Την έπαιρνε τηλέφωνο, την απειλούσε και της έλεγε ‘θα έρθω να σε βρω όπου και να’σαι’».
Το μοτίβο είναι γνωστό: θύματα κακοποιητικών συμπεριφορών φοβούνται να μιλήσουν, είτε γιατί ο θύτης τους απειλεί άμεσα, είτε γιατί το σύστημα δικαιοσύνης τους δείχνει εξαρχής ότι πρέπει να υπερασπιστούν τα αυτονόητα.
Όπως σημείωσε η μάρτυρας:
«Στο θέατρο, που η ανεργία είναι τεράστια, ήταν δεδομένο το ‘θα το καταπιώ’».
Αυτό ακριβώς προσπάθησε να αλλάξει το ελληνικό #MeToo, αλλά όπως φαίνεται, το θεσμικό πλαίσιο και η νοοτροπία ορισμένων αξιωματούχων επιμένουν να στέκονται εμπόδιο.
Αυτή η δίκη αφορά κάτι πολύ μεγαλύτερο από τον Πέτρο Φιλιππίδη
Δε μιλάμε απλά για την ενοχή ή την αθωότητα ενός κατηγορούμενου. Μιλάμε για το πώς η κοινωνία και η Δικαιοσύνη αντιμετωπίζουν τις καταγγελίες για σ#ξουαλική βία. Όταν ένας εισαγγελικός λειτουργός υποβαθμίζει μια απόπειρα βιασμού σε «άντρα που την πέφτει άγρια», ποιο μήνυμα περνά στα θύματα που φοβούνται να μιλήσουν;
Αν το 2021, με τις αποκαλύψεις του ελληνικού #MeToo, έγινε μια προσπάθεια αλλαγής, το 2025 βλέπουμε ξεκάθαρα ότι αυτή η μάχη είναι ακόμα σε εξέλιξη. Και θα είναι, όσο υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν τους βιασμούς ως «κάτι που συμβαίνει» και τις γυναίκες ως υπερβολικές που το καταγγέλλουν.
Διάλογοι από ΕΘΝΟΣ
