Φαντάσου να κάθεσαι απέναντι από τον γιατρό, κι αντί για αντιβίωση, εκείνος σου δίνει ένα χαρτάκι που γράφει: “Περπάτησε στο δάσος πέντε φορές την εβδομάδα για μία ώρα.” Μπορεί να ακούγεται σαν απόσπασμα από ρομαντική κομεντί χωρίς καμία λογική, αλλά τέτοιες οδηγίες μπορεί να γίνουν πραγματικότητα στο άμεσο μέλλον, καθώς η επιστήμη προχωρά και κατανοεί καλύτερα τα οφέλη της φύσης για την ψυχική και σωματική μας υγεία.
Μετά από δεκαετίες έρευνας, οι επιστήμονες αρχίζουν να ανακαλύπτουν κάτι που ενδόμυχα πάντα γνωρίζαμε: η επαφή με τη φύση βελτιώνει την ευεξία. Σε πρόσφατη μελέτη που έγινε στην Αμερική, διαπιστώθηκε ότι η επαφή με φυσικά τοπία έχει μια μαγική ικανότητα να ηρεμεί το μυαλό, μειώνοντας την αδιάκοπη και συχνά αρνητική «φλυαρία» του. Πόσες φορές δεν έχουμε νιώσει τις σκέψεις μας να κολλάνε σε έναν φαύλο κύκλο αρνητικότητας; Η φύση, όπως φαίνεται, μπορεί να προσφέρει μια λύση.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ διεξήγαγαν ένα πείραμα: δύο ομάδες ατόμων περπάτησαν για 90 λεπτά, η μία σε έναν φυσικό χώρο γεμάτο δέντρα, πουλιά και σκίουρους, και η άλλη δίπλα σε έναν πολυσύχναστο δρόμο. Οι σαρώσεις εγκεφάλου έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες που περπατούσαν στη φύση παρουσίασαν μειωμένη δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με το ρίσκο ψυχικών παθήσεων. Εκτός από αυτό, ανέφεραν και σημαντική μείωση των αρνητικών σκέψεων.
Ο Gregory Bratman, επικεφαλής της μελέτης, εξηγεί πως η μετακίνηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού σε πόλεις ήταν ραγδαία και ξένη προς την ανθρώπινη εξέλιξη. Με απλά λόγια, οι πόλεις μας, αν και γεμάτες ευκολίες, μας απομακρύνουν από τη φύση – και αυτό έχει συνέπειες. Σήμερα, το 50% του πληθυσμού παγκοσμίως ζει σε πόλεις, και το ποσοστό αυτό προβλέπεται να φτάσει το 70% μέχρι το 2050. Κάποιες πόλεις ήδη προσπαθούν να ενσωματώσουν πράσινους χώρους στον αστικό ιστό, προσφέροντας έτσι στους πολίτες μια δόση φύσης και άρα, μια δόση ευεξίας.
View this post on Instagram
Η ιδέα της «θεραπείας μέσω φύσης» δεν είναι νέα. Στην Ιαπωνία, τη δεκαετία του 1980, γεννήθηκε το shinrin-yoku, γνωστό και ως “forest bathing” (στα ελληνικά «λουτρό στο δάσος»). Το shinrin-yoku ενθάρρυνε τους ανθρώπους να βυθίζονται πλήρως στο φυσικό τοπίο, χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις τους για να συνδεθούν με το περιβάλλον. Ο στόχος ήταν διπλός: από τη μία να δώσει στους ανθρώπους μια ψυχολογική «αναπνοή» και από την άλλη να τους εμπνεύσει να προστατεύσουν τα δάση. Το αποτέλεσμα ήταν άμεσο: οι Ιάπωνες υιοθέτησαν με ενθουσιασμό αυτή την οικοθεραπεία, και σταδιακά η ιδέα αυτή εξαπλώθηκε και στη Δύση.
Αυτό που κάνει τη φύση να ξεχωρίζει ως πηγή θεραπείας είναι το γεγονός ότι δεν απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια ή κόστος. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι ένα φυσικό τοπίο και λίγο χρόνο. Η επαφή με τη φύση, είτε είναι το πάρκο της γειτονιάς σου είτε ένα μονοπάτι σε δάσος, έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει ηρεμία, μειώνει το στρες και ενισχύει την ψυχική ανθεκτικότητα. Κι αν είσαι από εκείνους που δυσκολεύονται να βρουν τον κατάλληλο ρυθμό ή δεν ξέρουν πώς να «αφεθούν» στη φύση, υπάρχει πλέον και η επιλογή του να ακολουθήσεις έναν εκπαιδευμένο οδηγό οικοθεραπείας.
Η επιστήμη, λοιπόν, δείχνει ότι η φύση δεν είναι απλώς σκηνικό για χαλαρές βόλτες, αλλά ουσιαστική θεραπεία. Κι έτσι, ίσως στο κοντινό μέλλον οι γιατροί να προτείνουν, αντί για φάρμακα ή απλώς «λίγη ξεκούραση», να περνάμε ποιοτικό χρόνο σε δάση, πάρκα, θάλασσες και βουνά – όχι μόνο για να χαλαρώσουμε, αλλά για να θεραπεύσουμε τον νου και το σώμα μας.
