Και τελικά, χωράνε οι ΛΟΑΤΚΙ+ χαρακτήρες στα κινούμενα σχέδια; Η απόφαση της Disney να αποσύρει ένα επεισόδιο της βραβευμένης σειράς Moon Girl and Devil Dinosaur λόγω της θεματολογίας του, που περιλάμβανε έναν τρανς χαρακτήρα, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και ξεκίνησε μια μεγάλη συζήτηση, που ίσως θα έπρεπε να έχει λυθεί ως θέμα εδώ και καιρό. Το επεισόδιο με τίτλο The Gatekeeper δεν προβλήθηκε ποτέ επίσημα, αλλά διέρρευσε στο διαδίκτυο, αποκαλύπτοντας την ιστορία του Brooklyn, ενός τρανς εφήβου που αντιμετωπίζει διακρίσεις και μιλά ανοιχτά για την ταυτότητά του.
Αν και η Disney ισχυρίστηκε ότι η απόφαση είχε ληφθεί πολύ πριν, η κίνηση ερμηνεύτηκε ως υποχώρηση στις πιέσεις όσων αντιτίθενται στη συμπερίληψη ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρων σε περιεχόμενο για παιδιά και απόρροια της εκλογής Τραμπ. Δημιουργοί, φαν και ακτιβιστές έσπευσαν να κατηγορήσουν την εταιρεία για δειλία, ενώ το περιστατικό αναζωπύρωσε την πολυσυζητημένη διαμάχη για την εκπροσώπηση της διαφορετικότητας στις παιδικές σειρές.
Disney removes cartoon episode about transgender character: ‘It breaks my heart’ https://t.co/MwYbU0wTAL pic.twitter.com/fyLMKdHCDu
— New York Post (@nypost) November 17, 2024
Γιατί η εκπροσώπηση έχει σημασία
Τα κινούμενα σχέδια δεν είναι απλώς διασκέδαση· είναι εργαλείο διαπαιδαγώγησης κι ενώ αυτή η φράση χρησιμοποιείται ως όπλο κατά της Woke ατζέντας, σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει καμία ατζέντα και δε θα έπρεπε να υπάρχει. Τα παιδιά διαμορφώνουν τις αντιλήψεις τους για τον κόσμο μέσα από τις ιστορίες που βλέπουν στην τηλεόραση. Όταν βλέπουν χαρακτήρες που αντικατοπτρίζουν διαφορετικές ταυτότητες, μαθαίνουν να σέβονται και να αποδέχονται τη διαφορετικότητα. Κι αυτό είναι απλά σωστό. Κάπως έτσι, η συμπερίληψη ΛΟΑΤΚΙ+ χαρακτήρων, όπως επίσης και των διαφορετικών εθνικοτήτων, συμβάλλει στη μείωση του στίγματος και των προκαταλήψεων. Έρευνες δείχνουν ότι η έκθεση σε θετικές απεικονίσεις μειονοτήτων στις τέχνες και τα μέσα μειώνει τις διακρίσεις. Σύμφωνα με μελέτη του GLAAD (Gay & Lesbian Alliance Against Defamation), το 80% των εφήβων που είχαν εκτεθεί σε LGBTQ+ χαρακτήρες σε σειρές ανέφεραν πιο θετική στάση απέναντι στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Και όχι, αυτό δεν είναι καμία πλύση εγκεφάλου, είναι απλώς η απόφαση να συμπεριληφθούν στην ιστορία, άνθρωποι που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν στην κοινωνία.
Πέρα από τα δεδομένα, τα παραδείγματα μιλούν από μόνα τους. Σειρές όπως το Steven Universe και το She-Ra and the Princesses of Power έχουν καταφέρει να προωθήσουν την ισότητα μέσω των ιστοριών τους. Στο Steven Universe, η Garnet είναι η ένωση δύο γυναικών, και η σειρά προβάλλει τη δύναμη της αγάπης χωρίς να επικεντρώνεται σε ταμπέλες. Στο She-Ra, η κεντρική σχέση μεταξύ της Adora και της Catra εξερευνά την αγάπη σε όλες τις μορφές της. Οι σειρές αυτές αγκαλιάστηκαν από τους νέους θεατές, οι οποίοι βρήκαν σε αυτές έναν καθρέφτη της δικής τους πραγματικότητας. Αλλά πιο σημαντικό, πρόσφεραν στα παιδιά που δεν ανήκουν στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα μια ευκαιρία να κατανοήσουν καλύτερα τη διαφορετικότητα.
Αλλά και η περίπτωση του επεισοδίου The Gatekeeper είναι χαρακτηριστική. Παρότι δεν προβλήθηκε, η διαρροή του στο Διαδίκτυο το έκανε γνωστό σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό το γεγονός, συνδυασμένο με τη δημόσια κατακραυγή, άσκησε τεράστια πίεση στην Disney. Όταν τέτοια θέματα γίνονται viral, δεν αφήνουν περιθώρια σε μεγάλες εταιρείες να αγνοήσουν τις ευθύνες τους απέναντι στην κοινωνία. Η δημοσιότητα που έλαβε το περιστατικό κατέστησε ξεκάθαρο ότι η κοινή γνώμη δεν ανέχεται πλέον την εξάλειψη της εκπροσώπησης.
We need to get Disney for not releasing this I’m so maddddd pic.twitter.com/giDRrneQBK
— Tavrium 🏳️⚧️ (@tavrium_) November 15, 2024
Είναι έτοιμος ο κόσμος;
Οι επικριτές της συμπερίληψης ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρων συχνά ισχυρίζονται ότι τα παιδιά δεν «πρέπει» να εκτίθενται σε τέτοια ζητήματα. Όμως, οι σχέσεις, η αγάπη και η αποδοχή δεν είναι θέματα αποκλειστικά για ενήλικες ή για κατηγορίες ενηλίκων. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται τη διαφορετικότητα πολύ πιο φυσικά από ό,τι νομίζουμε, αρκεί να τους δοθούν οι σωστές ευκαιρίες.
Η Disney δήλωσε ότι υποστηρίζει τον διάλογο μεταξύ γονέων και παιδιών για τέτοια θέματα. Αυτό είναι ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση, αλλά οι σειρές που βλέπουν τα παιδιά πρέπει να στηρίζουν αυτόν τον διάλογο με ειλικρίνεια και σεβασμό στη διαφορετικότητα. Η ύπαρξη ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρων δεν είναι «ατζέντα»· είναι μια αντανάκλαση του κόσμου στον οποίο ζούμε. Τα κινούμενα σχέδια, ως πολιτιστικά προϊόντα, πρέπει να προωθούν την ενότητα, την αποδοχή και την αγάπη. Γιατί, στο τέλος της ημέρας, αυτό είναι το πιο πολύτιμο μάθημα που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά.