Ίσως ο δεύτερος πιο διάσημος πίνακας στον κόσμο, μετά τη Μόνα Λίζα. Το νυχτερινό τοπίο με τα αστέρια του Βίνσεντ βαν Γκογκ, που θεωρείται ευρέως ως το magnum opus του, απεικονίζει τη θέα έξω από το παράθυρο του δωματίου του στο σανατόριο τη νύχτα, αν και ζωγραφίστηκε από μνήμης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, πολύ πρόσφατα αποδείχθηκε ότι κρύβει κι ένα εντυπωσιακό μυστικό.

Η «Έναστρη Νύχτα», το έργο του 1889, σήμα κατατεθέν του Ολλανδού ζωγράφου, συμπίπτει εντυπωσιακά με τις αστρονομικές αρχές του ουρανού μας, όπως ανακάλυψαν πρόσφατα επιστήμονες που μελετούν την ατμόσφαιρα. Υποδηλώνει, επίσης, ότι ο καλλιτέχνης ήταν πολύ πιο μπροστά από τα επιστημονικά μυαλά του 19ου αιώνα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι έντονες πινελιές του βαν Γκογκ φαίνονται υπολογισμένες για να μετρήσουν τα σημεία της αόρατης ανομοιόμορφης ροής του αέρα, γνωστής ως”turbulence”, που θα προκαλούσαν αλλαγές στην απεικόνιση του νυχτερινού ουρανού. Ακόμη πιο θαυμαστό είναι ότι είχε ζωγραφίσει το έργο στο φως της ημέρας, σε ένα ατελιέ χωρίς παράθυρα, πράγμα που κάνει την ακρίβειά του σοκαριστική, σύμφωνα με το Artnet.

 

Vincent van Gogh’s most famous painting, “Starry Night,” may be a contributing factor to atmospheric science now. Getty Images

Ο πιο διάσημος πίνακας του Βίνσεντ βαν Γκογκ, μπορεί να συμβάλει τώρα στην επιστήμη της ατμόσφαιρας.

 

Ερευνητές που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Physics of Fluids, εντόπισαν αυτό που περιέγραψαν ως «κρυφή τύρβη» μέσα στο ζωγραφικό στυλ του βαν Γκογκ. Ο καλλιτέχνης φαίνεται να αντιστάθμισε αρχές της δυναμικής των ρευστών που δεν είχαν εμφανιστεί παρά μόνο σχεδόν 100 χρόνια αργότερα – όπως μια κλίμακα για την κίνηση της εναέριας ενέργειας που σχεδίασε ο μαθηματικός Τζορτζ Μπάτσελορ το 1959.

«Η κλίμακα των πινελιών έπαιξε καθοριστικό ρόλο», δήλωσε ο συγγραφέας Yongxiang Huang. «Με μια ψηφιακή εικόνα υψηλής ανάλυσης, ήμασταν σε θέση να μετρήσουμε με ακρίβεια το τυπικό μέγεθος των πινελιών και να το συγκρίνουμε με τις κλίμακες που αναμένονται από τις θεωρίες της τύρβης.»

 

The motions of van Gogh’s brushstrokes were analyzed in the study. Yinxiang Ma/Xiamen University

Οι κινήσεις των πινελιών του van Gogh

 

Οι συγγραφείς της τρέχουσας μελέτης εξέτασαν διαφορετικούς τύπους πινελιών σε παρόμοιες συνθήκες, όπως τα φύλλα που φτερουγίζουν στον άνεμο, για να ταξινομήσουν τις ατμοσφαιρικές συνθήκες του ανέμου, όπως το σχήμα και την ενέργειά του. Άλλοι παράγοντες σχετικά με τη φωτεινότητα μέσα σε διάφορα χρώματα εξετάστηκαν επίσης σε σχέση με τη ροή της κίνησης. Αυτό που έμαθαν περισσότερο απ’ όλα μέσα από τα πειράματα -συμπεριλαμβανομένης μιας ματιάς στα 14 στροβιλιζόμενα σχήματα της “Έναστρης Νύχτας”- ήταν πώς ο van Gogh είχε μια αλλόκοτη σχέση ακρίβειας με την κίνηση της γης και του ουράνιου τοπίου. «Ο τρόπος που ζωγράφισε την ατμόσφαιρα, αποκαλύπτει μια βαθιά και διαισθητική κατανόηση των φυσικών φαινομένων», δήλωσε ο Huang.

 

Scientists believe that van Gogh’s “Starry Night” is remarkably attuned to atmospheric conditions. AP

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η “Έναστρη Νύχτα” του βαν Γκογκ είναι εξαιρετικά προσαρμοσμένη στις ατμοσφαιρικές συνθήκες.

 

«Η ακριβής αναπαράσταση της τύρβης από τον Βαν Γκογκ μπορεί να προέρχεται από τη μελέτη της κίνησης των σύννεφων και της ατμόσφαιρας ή από μια έμφυτη αίσθηση του πώς να αποτυπώνει τον ουρανό». Ο τρόπος που προσδιόρισε τον χώρο και οι σκόπιμες φωτεινότητες σε σημεία, βρέθηκαν να ευθυγραμμίζονται με τις πραγματικές κινήσεις της ατμόσφαιρας- γνωστή επιστημονική θεωρία ως νόμος του 1940 του Κολμογκόροφ.

Άρα, το “Starry Night” δεν είναι σίγουρα μόνο αυτό που φαίνεται, ενώ μια ομάδα επιστημόνων εξετάζει ενδελεχώς το αριστούργημα του βαν Γκογκ για να επαναπροσδιορίσει τι γνωρίζουμε ως τώρα γι’ αυτό. «Φαίνεται ότι ήρθε η ώρα να προτείνουμε έναν νέο ορισμό της τύρβης για να αγκαλιάσουμε περισσότερες καταστάσεις», δήλωσε ο Huang. Λέτε ο Βίνσεντ, να άλλαξε και το ρου της ιστορίας της φυσικής πέρα από της ζωγραφικής;