Μια νέα καταγγελία για την καταπάτηση των δικαιωμάτων των γυναικών στο Ιράν φέρνει στο προσκήνιο την υπόθεση της Ροσανάκ Μολάει Αλισάχ, μιας 25χρονης Τουρκάλας που συνελήφθη από τις ιρανικές αρχές υπό το πρόσχημα πως δε φορούσε χιτζάμπ. Η σύλληψή της δεν είναι απλώς μια ακόμη περίπτωση κατάφωρης παραβίασης δικαιωμάτων, αλλά ένα σύμβολο του αγώνα που δίνουν οι γυναίκες κατά της καταπίεσης, έναν αγώνα άνισο και πολύ σκληρό, όπως καταδεικνύουν οι άπειρες περιπτώσεις που έρχονται στο φως, με πρωταγωνίστριες γυναίκες που υπερασπίζονται τον εαυτό τους και βρίσκονται να «αγνοούνται».
Το περιστατικό
Η Ροσανάκ κατήγγειλε ότι στις 3 Νοεμβρίου υπέστη σ3ξουαλική παρενόχληση από έναν άνδρα που επέβαινε σε μηχανή. Το βίντεο που ανέβηκε στα social media δείχνει τον δράστη να την προσεγγίζει και να την παρενοχλεί. Αντί να υποχωρήσει, η 25χρονη αντέδρασε δυναμικά, ρίχνοντας τον άνδρα κάτω. Η ανάρτησή της έγινε γρήγορα viral, κερδίζοντας υποστήριξη από χιλιάδες ανθρώπους, αλλά και την οργή του ιρανικού καθεστώτος.
Η ίδια συνελήφθη λίγο μετά τη δημοσιοποίηση του βίντεο, όχι επειδή υπήρχε κάποια κατηγορία εναντίον του δράστη, αλλά επειδή εμφανίστηκε με ακάλυπτα τα μαλλιά της. Όπως δήλωσε η Ιρανή ακτιβίστρια και δημοσιογράφος Μασχί Αλινετζάντ, «με τη διεστραμμένη λογική του καθεστώτος, δεν είναι έγκλημα η επίθεση που δέχθηκε η Ροσανάκ, αλλά το γεγονός ότι φαίνονταν τα μαλλιά της». Ο δράστης, από ό,τι φαίνεται, παραμένει ελεύθερος καθώς δεν υπάρχουν πληροφορίες περί σύλληψής του.
Roshanak Molaei Alishah, a woman opposed to mandatory hijab, was arrested by security agencies of Islamic Republic of Iran in Tehran after posting this video on her “x” account. Her fate remains unknown.
Hengaw will publish an additional report. pic.twitter.com/bJ0EZj2jPW
— Hengaw Organization for Human Rights (@Hengaw_English) November 11, 2024
Ένα μοτίβο καταπίεσης
Η Ροσανάκ δεν είναι νέα στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών. Πριν από δύο χρόνια, είχε συλληφθεί ξανά λόγω της συμμετοχής της στις διαμαρτυρίες για τον θάνατο της 22χρονης Μάχσα Αμινί, της νεαρής Ιρανής που έχασε τη ζωή της μετά τη βίαιη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών. Ο θάνατος της Μάχσα αποτέλεσε πυροκροτητή για ένα κύμα διαμαρτυριών στο Ιράν, με τις γυναίκες να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, απαιτώντας δικαιώματα και ελευθερία από το καταπιεστικό καθεστώς. Είναι πιθανό η σύλληψη της Ροσανάκ να αποτελεί προϊόν φακελώματος; Δεν μπορεί να ειπωθεί αυτό με βεβαιότητα, ωστόσο η πράξη της σύλληψής της φανερώνει τη συνεχιζόμενη καταστολή των γυναικών, οι οποίες, αντί να προστατεύονται από τον νόμο, διώκονται όταν προσπαθούν να διεκδικήσουν τα αυτονόητα: την ελευθερία τους, την ασφάλειά τους, και το δικαίωμα να ζουν χωρίς φόβο.
Τι λέει ο πλανήτης
Η ιστορία της Ροσανάκ έχει κινητοποιήσει ακτιβιστές και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο. Η τύχη της παραμένει άγνωστη, αλλά το γεγονός ότι το καθεστώς στρέφεται κατά μιας γυναίκας που τόλμησε να αντισταθεί στη σ3ξουαλική βία αναδεικνύει την ανάγκη για διεθνή πίεση στο Ιράν.
Οι γυναίκες που ζουν υπό το καθεστώς αυτό αντιμετωπίζουν συστηματική καταπίεση, με την αστυνομία ηθών να επιβάλλει αυστηρούς κανόνες για την εμφάνιση και τη συμπεριφορά τους. Η περίπτωση της Ροσανάκ υπογραμμίζει την ακραία ανισότητα που βιώνουν, καθώς η επίθεση εναντίον της αγνοείται και, αντίθετα, διώκεται η ίδια επειδή δε συμμορφώθηκε με τους περιορισμούς του χιτζάμπ. Η Ροσανάκ είναι ένα παράδειγμα θάρρους και ανυποταγής απέναντι σε ένα καθεστώς που επιχειρεί να φιμώσει κάθε φωνή ελευθερίας. Η ιστορία της μάς υπενθυμίζει τη σημασία του αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών και την ανάγκη στήριξης όσων ρισκάρουν την ασφάλειά τους για να υπερασπιστούν τα αυτονόητα.
Οι γυναίκες του Ιράν, όπως η Ροσανάκ, δεν παλεύουν μόνο για την ελευθερία τους, αλλά και για να φέρουν στο φως τις αδικίες ενός καθεστώτος που προσπαθεί να τις κάνει αόρατες. Η διεθνής κοινότητα οφείλει να ενώσει τις φωνές της με τις δικές τους, μέχρι να υπάρξει πραγματική δικαιοσύνη.