Πόσες φορές έχετε φτάσει στη σελίδα 16 των αποτελεσμάτων της Google, ψάχνοντας για μια απάντηση; Αν η απάντηση είναι «ποτέ», τότε ίσως να χάνετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε κάτι επικό, όπως έκανε ο Luke Auld-Thomas. Ένας διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Tulane, ο οποίος αναζητώντας κάτι εντελώς άσχετο, εντόπισε κατά λάθος μια χαμένη πόλη των Μάγια.
Το παράδοξο ξεκίνησε με μια έρευνα Lidar από μια μεξικανική περιβαλλοντική οργάνωση. Τα δεδομένα, σχεδιασμένα για περιβαλλοντική παρακολούθηση, αποκάλυψαν κάτω από τον θόλο της ζούγκλας στο Μεξικό μια ολόκληρη αρχαία πόλη – την Valeriana. Η οποία Valeriana δεν είναι απλώς μια αρχαία τοποθεσία. Με έκταση 16,6 τετραγωνικών χιλιομέτρων, δύο τεράστια κέντρα με πυραμίδες, πλατείες, και ένα γήπεδο για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα, θυμίζει την αίγλη μιας πραγματικής πρωτεύουσας. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι φιλοξενούσε 30.000-50.000 ανθρώπους, καθιστώντας την τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη των Μάγια μετά την Calakmul!
Αυτό που την κάνει ακόμα πιο συναρπαστική είναι η γεωγραφική της εγγύτητα στη σύγχρονη ζωή. Η πόλη απέχει μόλις 15 λεπτά με τα πόδια από έναν κεντρικό δρόμο κοντά στο Xpujil, όπου ζουν κυρίως απόγονοι των Μάγια. Κι όμως, κανείς δεν την είχε εξερευνήσει ποτέ!
Το Lidar αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού
Το Lidar, που σημαίνει Light Detection and Ranging, είναι μια μέθοδος τηλεπισκόπησης που χρησιμοποιεί φως με τη μορφή παλμικού λέιζερ για τη μέτρηση των αποστάσεων (μεταβλητές αποστάσεις) από τη Γη. Η τεχνολογία του, λειτουργεί σαν «μαγικό ραβδί» για αρχαιολόγους, κι αυτό γιατλι εκτοξεύει παλμούς λέιζερ που διαπερνούν τη βλάστηση, χαρτογραφώντας θαμμένες δομές. Μέσα σε μόλις μία δεκαετία, το Lidar έχει αποκαλύψει περισσότερες περιοχές από όσες κατάφεραν οι αρχαιολόγοι με τα πόδια μέσα σε έναν αιώνα.
Ο Auld-Thomas δεν ανακάλυψε μόνο τη Valeriana, αλλά και άλλες δύο τοποθεσίες στη ζούγκλα, χαρτογραφώντας συνολικά 6.764 κτήρια. Αυτή η ανακάλυψη αλλάζει τη δυτική αντίληψη ότι οι Τροπικοί ήταν το «τέλος των πολιτισμών». Όπως εξηγεί ο καθηγητής Marcello Canuto, οι Τροπικοί φιλοξενούσαν πλούσιους και περίπλοκους πολιτισμούς που ακτινοβολούσαν δημιουργικότητα και ευημερία. Η πλούσια πολιτισμική ιστορία των Μάγια δείχνει ότι οι Τροπικοί ήταν ένα λίκνο προηγμένων κοινωνιών. Οπότε, γιατί αυτές οι πόλεις εγκαταλείφθηκαν; Η κατάρρευση των πολιτισμών των Μάγια συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, τον υπερπληθυσμό και αργότερα με την ισπανική κατάκτηση. Σήμερα, όμως, χάρη στην τεχνολογία, οι αρχαιολόγοι βρίσκουν τόσο πολλές νέες τοποθεσίες που αμφιβάλλουν αν θα προλάβουν ποτέ να τις ανασκάψουν όλες.
Η Valeriana μάς θυμίζει ότι η ιστορία μπορεί να κρύβεται σε κοινή θέα – ακόμα και στη σελίδα 16 της Google. Και κάπως έτσι, μάλλον δικαίως, πήρε από το BBC τον τίτλο για την πιο τυχαία και περίεργη ανακάλυψη του 2024. Πάμε να δούμς τι θα ανακαλύψουμε το 2025!
