Ένα νέο νομοσχέδιο έρχεται να πει «στοπ» στο Airbnb-οραμα της Αθήνας, τουλάχιστον για το 2025. Με βαριά πρόστιμα που φτάνουν τα 20.000 ευρώ και απαγόρευση νέων αδειών στις πιο τουριστικές γειτονιές, η κυβέρνηση στέλνει μήνυμα ότι το κέντρο της πόλης πρέπει επιτέλους να γίνει βιώσιμο. Το ερώτημα, όμως, παραμένει: Αυτά τα μέτρα θα μας δώσουν πίσω τη γειτονιά μας ή θα φέρουν μόνο μια παροδική ησυχία πριν επανέλθουμε στο Airbnb πάρτι;
Ας το παραδεχτούμε: H Airbnb άλλαξε δραματικά την Αθήνα. Στην αρχή ήταν ωραίο να βλέπεις τον τουρίστα με τη φωτογραφική μηχανή στο σουπερμάρκετ της γειτονιάς σου – κάτι φολκλόρ, ας πούμε. Αλλά όταν κάθε διαμέρισμα στην πολυκατοικία σου έγινε μικρή τουριστική σουίτα, με τις βαλίτσες να μπαίνουν και να βγαίνουν ασταμάτητα, τότε η μαγεία χάθηκε. Τα ενοίκια ανέβηκαν στον Θεό, οι επιλογές για μακροχρόνια ενοικίαση εξαφανίστηκαν και οι κάτοικοι άρχισαν να νιώθουν ξένοι στον τόπο τους, νοικιάζοντας κάτι τρύπες με 800 ευρώ τον μήνα (στην καλύτερη).
Και τώρα, το νομοσχέδιο έρχεται να βάλει όρια – και με αυστηρό χέρι μάλιστα. Μιλάμε για πρόστιμο 50% του τζίρου με μίνιμουμ τα 20.000 ευρώ, με ενδεχόμενη αύξηση στα 40.000 ευρώ για επαναλαμβανόμενες παραβάσεις, αν τολμήσεις να προσπεράσεις τους κανονισμούς. Ε, θέλει λίγη τόλμη για να το κάνεις, δεν μπορείς να πεις. Για τους μεγαλοπαίκτες του Airbnb, που διαχειρίζονται καμιά δεκαριά διαμερίσματα λες κι έχουν προσωπικό ξενοδοχείο, αυτά τα πρόστιμα ενδέχεται να τσούξουν ακόμα πιο βαθιά, αλλά οκ, δεν μπορούμε να τους συναισθανθούμε. Τώρα, για τους μικροϊδιοκτήτες, που βγάζουν μερικά χρήματα για να καλύψουν τη φορολογία και τα χαράτσια, ίσως είναι υπερβολικό.
Η Αθήνα για τους κατίκους, ή τουλάχιστον ας προσπαθήσουμε!
Κι εδώ είναι το ενδιαφέρον: η κυβέρνηση λέει, «Αν νοικιάσεις το σπίτι σου για μακροχρόνια μίσθωση, θα σε απαλλάξουμε από τον φόρο εισοδήματος για τρία χρόνια». Στην πράξη, μας λέει να γυρίσουμε πίσω στην παραδοσιακή ενοικίαση, με λιγότερη γραφειοκρατία και περισσότερη σιγουριά. Όχι κι άσχημο, αν σκεφτείς ότι η μακροχρόνια μίσθωση θα δώσει επιτέλους σταθερές κατοικίες στους μόνιμους κατοίκους, αντί να βλέπουμε τους γείτονες να αλλάζουν κάθε εβδομάδα.
Μήπως, λοιπόν, αυτό είναι η αρχή της «αντεπίθεσης»; Μήπως οι Αθηναίοι μπορούν να ξανακάνουν το κέντρο γειτονιά, αντί για ένα τεράστιο ξενοδοχείο; Η αλήθεια είναι πως, αν θέλουμε να ζούμε σε μια πόλη ανθρώπινη, χρειάζονται τέτοιες τολμηρές κινήσεις – και ίσως και λίγη υπομονή. Η Airbnb «χρυσή εποχή» μάλλον πέρασε, και το κέντρο της Αθήνας χρειάζεται επειγόντως ανανέωση και επιστροφή, τουλάχιστον εν μέρει, στο ενοίκιο.
Για να δούμε, θα λειτουργήσει αυτό το μέτρο; Ή θα δούμε πάλι ευφάνταστες παρακάμψεις και κρυφές καταχωρήσεις, με τους ενοικιαστές να μένουν και πάλι στην απ’ έξω;