Ήταν πολλές, πάρα πολλές οι στιγμές χθες που όσοι βρεθήκαμε στο Καλλιμάρμαρο βουρκώσαμε και σφίχτηκε το στομάχι μας. Μία από αυτές, ίσως και η πιο δυνατή της χθεσινής ημέρας, ήταν όταν ο Φοίβος Δεληβοριάς, με μόνο συνοδεία την κιθάρα του, αφιέρωσε ένα νέο τραγούδι στους γονείς των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών. Το τραγούδι γράφτηκε μόλις την προηγούμενη νύχτα και οι στίχοι του, γεμάτοι πόνο και με μια φράση που ποτέ ξανά δε θα ακουστεί η ίδια σε αυτή τη χώρα, βρήκαν την καρδιά μας και την ξέσκισαν.
«Πού είσαι τώρα φως μου, Ήτανε γραμμένο, Να ‘μαι εδώ για πάντα, Να σε περιμένω» τραγούδησε, μεταφέροντας την αίσθηση της απώλειας που ποτέ δε θα επουλωθεί, τον πόνο που συνοδεύει κάθε γονιό που έχασε το παιδί του.
Πού είσαι τώρα φως μου
Ήτανε γραμμένο
Να ‘μαι εδώ για πάντα
Να σε περιμένω
Όσο κι αν κρατήσει
Να μην το ξεχάσεις
Όταν φτάσεις πάρε
Πάρε όταν φτάσεις
Θα το γράψει ο τοίχος
Θα το γράψει ο βράχος
Πως δεν ήταν μόνο
Ενός ανθρώπου λάθος
Θα το πει η σημύδα
Θα το πει κι ο κέδρος
Πως εδώ σκοτώνει
Όπου βρει το κέρδος
Θα το πει η λεβάντα
Θα το πει η μυρσίνη
Πως κυλάει στα μάτια
Η δικαιοσύνη
Μάτια του παιδιού μου
Που δε θα φιλήσω
Δεν υπάρχει τρόπος πια
Να σταματήσω
Μέχρι νά ‘ρθει ο πήχης
Και το χαλινάρι
Μέχρι να ‘ρθει η Νέμεσις
Και να τους πάρει
Αν δε βρω το τέρμα
Δε θα ησυχάσω
Δε θα σταματήσω
Δε θα ξαποστάσω
Δε θα κάνω πίσω
Και δε θα ξεχάσω
Θα σε πάρω εγώ
Παιδάκι μου όταν φτάσω
Το τραγούδι δεν ήταν μόνο ένας ύμνος για την απώλεια, αλλά και μια κραυγή για δικαιοσύνη: «Πως εδώ σκοτώνει, Όπου βρει το κέρδος… Πως κυλάει στα μάτια, Η δικαιοσύνη». Με αυτούς τους στίχους, ο Δεληβοριάς αποτύπωσε το βαθύτερο αίσθημα αδικίας που νιώθει η ελληνική κοινωνία για τις ευθύνες που δεν αποδόθηκαν ακόμα, για το ανυπόφορο βάρος μιας τραγωδίας που ίσως να μπορούσε να αποφευχθεί.
Συνολικά, 42.000 άνθρωποι παρευρέθηκαν στη συναυλία, ενώ χιλιάδες άλλοι την παρακολούθησαν διαδικτυακά ή από προβολές σε όλη την Ελλάδα. Ήταν μια στιγμή συλλογικής μνήμης, αλλά και μια υπενθύμιση ότι η τραγωδία των Τεμπών δεν ήταν απλά ένα δυστύχημα. Ήταν μια σκληρή αποκάλυψη για το πόσο ευάλωτοι είμαστε σε ένα σύστημα που δεν προστατεύει τους πολίτες του όπως θα έπρεπε.
Οι απώλειες δεν μπορούν να αποδοθούν μόνο στην τύχη ή σε ένα «ανθρώπινο λάθος». Είναι η έκφραση ενός ευρύτερου προβλήματος: οι άνθρωποι εμπιστεύονται το σύστημα για την ασφάλειά τους, κι όμως, αυτό τους προδίδει. «Από τύχη ζούμε» είναι η φράση που ακούστηκε ξανά και ξανά μετά τα Τέμπη. Γιατί εκείνη η νύχτα θα μπορούσε να ήταν η νύχτα οποιουδήποτε από εμάς. Οι γονείς που θρηνούν σήμερα θα μπορούσαν να είναι οι δικοί μας γονείς. Τα παιδιά που χάθηκαν θα μπορούσαν να είναι τα δικά μας παιδιά. Και ήταν.
Η συναυλία αυτή δεν ήταν μόνο μια μνήμη για τους νεκρούς, αλλά και μια απαίτηση για δικαιοσύνη. Οι άνθρωποι απαιτούν απαντήσεις, απαιτούν ευθύνες. Και είναι εξοργιστικό ότι, μήνες μετά, τα βασικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Τι ακριβώς συνέβη εκείνη τη νύχτα; Ποιοι είναι οι πραγματικοί υπεύθυνοι; Γιατί ακόμα δεν έχει εξακριβωθεί τι ακριβώς ήταν εκείνο το φορτίο στην εμπορική αμαξοστοιχία; Γιατί μπαζώθηκε ο χώρος τόσο γρήγορα;
Η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Η κοινωνία απαιτεί τα μέτρα που θα διασφαλίσουν ότι τέτοιες τραγωδίες δε θα ξανασυμβούν. Γιατί το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να νιώθουμε ότι τα παιδιά μας ανεβαίνουν σε ένα τρένο και ίσως να μην τα ξαναδούμε ποτέ.
Δε θα ησυχάσουμε μέχρι να αποδοθούν οι ευθύνες, μέχρι να σταματήσουμε να ζούμε «από τύχη».
