Doomscrolling. Πρόκειται για μία κατάσταση που συναντάμε από από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ζωής του ανθρώπινου είδους, τότε που ζούσαν στη φύση και σε σπηλιές, που κυνηγούσαν και το ένστικτο της επιβίωσης τούς έκανε να έχουν τις «κεραίες» ανοιχτές σε οποιοδήποτε κίνδυνο. Αν το καλοσκεφτείς από τότε ο άνθρωπος ξεκίνησε να δίνει έμφαση στα «αρνητικά» σήματα, όπως οι θόρυβοι ή οι παράξενοι ήχοι από άγρια ζώα. Έκτοτε συνεχίζουμε (σχεδόν) όλοι να έχουμε διαφορετική αντίδραση σε μια αρνητική είδηση, στα κακώς κείμενα και γενικά σε μια πληροφορία με «αρνητικό πρόσημο».
Κάπως έτσι, εκεί στο 2018, πρωτοεμφανίστηκε ο όρος «doomscrolling». Πρόκειται για μια έννοια που περιγράφει μια κατάσταση στην οποία επιζητάμε μανιωδώς να ενημερωθούμε για αρνητικές ειδήσεις μέσα από το «σκρολάρισμα». Βέβαια αυτή η κατάσταση, πότε άλλοτε θα μπορούσε να πυροδοτηθεί περισσότερο, αν όχι την περίοδο του κοινωνικού εγκλεισμού; Ωστόσο οι ψυχολόγοι μάς θορυβούν ότι η έντονη περιήγηση σε αρνητικές ειδήσεις απειλεί την ψυχική μας υγεία και ισορροπία με το άγχος, τον φόβο, την απομόνωση, ακόμα και τα καταθλιπτικά συμπτώματα, να καραδοκούν. Κάτι δεν πρέπει να κάνουμε λοιπόν και γι’ αυτό;
Καταρχάς είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι πράγματι έχουμε εμμονή με αυτή τη συμπεριφορά κι αυτό θα μας δώσει την απαραίτητη ώθηση να περιορίσουμε τον χρόνο που είμαστε εκτεθειμένοι σε ιστοσελίδες που μας δίνουν κυρίως αρνητικές πληροφορίες. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνά μας βάζουν στον πειρασμό να διαβάσουμε μια ανάρτηση με μια αρνητική είδηση που ανέβασε για παράδειγμα ο κολλητός μας ή να μπούμε σε κοινό διάλογο για ένα δυσάρεστο περιστατικό. Η λύση λοιπόν είναι να θέσουμε όρια και μάλιστα συγκεκριμένα χρονικά όρια.
Σε αυτό το σημείο πάμε να κάνουμε κάποιες ερωτήσεις: Έχεις παρατηρήσει πώς ένα συγκεκριμένο άρθρο σε κάνει να αισθανθείς καθώς σκρολάρεις όλες αυτές τις ειδήσεις; Έχεις παρατηρήσει πώς αντιδρά το σώμα σου όσο εσύ διαβάζεις αμέριμνος/η το άρθρο για την πυρκαγιά που ξέσπασε στα βάθη του Αμαζονίου; Πιστεύεις μετά από όλα αυτά ότι σου κάνει καλό αυτή η κατάσταση, στην οποία ασυνείδητα και ασυναίσθητα έχεις υποβάλει στον εαυτό σου;
Oι ειδικοί πάντως φωνάζουν ότι άτομα τα οποία έχουν την τάση να εμφανίσουν αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη τείνουν να αναζητούν συχνά πληροφορίες που θα επιβεβαιώσουν αυτό που αισθάνονται. Μάλιστα μετά από επανάληψη των πανομοιότυπων κινήσεων (scrolling) εύκολα μπορεί να γίνει συνήθειά μας, να κάνουμε δηλαδή μηχανικά την κίνηση της κύλισης, χωρίς να υπάρχει λόγος, χωρίς να γνωρίζουμε ότι το κάνουμε σε μια δεδομένη στιγμή, αφού γίνεται πλέον ασυνείδητα.
Επίσης, μην ξεχνάς να αναζητάς εσύ τις ειδήσεις που θα διαβάσεις και κυρίως να ψάχνεις επίμονα τη θετική είδηση. Ναι, καλά άκουσες! Να ψάχνεις μέχρι να πέσει μπροστά σου εκείνη η θετική είδηση που θα σε εμπνεύσει να βγεις από το σπίτι σου, που θα σου δώσει δύναμη να παλέψεις και σήμερα και να δώσεις τη δική σου μάχη! Ακολουθώντας λοιπόν προφίλ ατόμων που αποτελούν έμπνευση για σένα, γρήγορα θα βρεις διέξοδο από την πεζή -για πολλούς- πραγματικότητα. Ψάξε να βρεις τι καλό συνέβη την τελευταία μέρα, την τελευταία εβδομάδα, τον τελευταίο μήνα. Kάποιο έργο για το κοινό καλό, κάποια συλλογική προσπάθεια, κάποια εθελοντική δράση, μια δωρεά, μια καλή πράξη προς έναν άνθρωπο που πραγματικά χρειαζόταν τη βοήθειά μας.
Τέλος, γιατί να μη φτιάχνουμε καθημερινά -ή έστω στο τέλος κάθε εβδομάδας- μια λίστα ευγνωμοσύνης; Ευγνωμοσύνης γι’ αυτά που έχουμε, για όσα έχουμε καταφέρει, ακόμη και για αυτά που είναι θέμα ημερών, ωρών, λεπτών να καταφέρουμε. Άλλωστε έχει αποδειχθεί ότι η λίστα με αυτά που έχουμε να κάνουμε μας δημιουργεί άγχος και το αίσθημα της αποτυχίας, οπότε δημιουργώντας μια λίστα διαφορετική, ίσως μπορέσουμε να εστιάσουμε καλύτερα στο τώρα και στο τι είναι στο χέρι μας να κάνουμε τούτη τη στιγμή για να νιώσουμε την ευφορία που όλοι αξίζουμε!
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.