Φαντασία πλανεύτρα, εσύ μας κάνεις κουμάντο!

Κατά ένα μαγικό τρόπο, το ταξίδι της φαντασίας μας στο χρόνο είναι μία ικανότητα του μυαλού μας. Μπορούμε να το κάνουμε κάθε μέρα, ανά πάσα ώρα και στιγμή (είτε οι συνθήκες μάς το επιτρέπουν είτε όχι), με τη σκέψη να πηγαίνει πέρα-δώθε αστραπιαία στη μνήμη μας.

Ανά τακτά διαστήματα, λοιπόν, σχεδιάζουμε ή αναβάλλουμε πράγματα, σκεφτόμενοι πώς θα είναι το μέλλον και βάζοντας τη φαντασιά μας να το πλάσει με τα πιο λαμπερά χρώματα, αλλά και με τα πιο σκοτεινά κάποιες φορές. Με απλά λόγια, κάθε μέρα, στέλνουμε τη σκέψη μας σε αμέτρητα δωρεάν ταξίδια μπροστά και πίσω, στο παρελθόν και στο μέλλον, χωρίς καν να συνειδητοποιούμε ότι ταξιδεύουμε στο χρόνο, χωρίς καν να συνειδητοποιούμε ότι εκείνες τις στιγμές ο εγκέφαλός μας οργιάζει και χτυπάει κόκκινο.

Βέβαια, ενδεχομένως να θεωρείτε κι εσείς -όπως και οι περισσότεροι- ότι η φαντασία είναι ένα χάρισμα που δεν το κατέχουν όλοι οι άνθρωποι. Είναι ένα θείο δώρο για εσάς, το  οποίο χαρακτηρίζει τους ζωγράφους, τους συγγραφείς, τους μουσικούς, γιατί όχι και τους μαραγκούς ή τους διακοσμητές. Ωστόσο, σε αυτό το σημείο θα σας επισημάνω, ότι, εν μέρει, κάνετε λάθος. Γιατί, ακόμη και αν δε διαθέτετε την εξαιρετικά δημιουργική φαντασία των μεγάλων συγγραφέων και καλλιτεχνών, το βέβαιο είναι ότι χρησιμοποιείτε τη φαντασία σας καθημερινά πολύ συχνά και με δημιουργικό τρόπο. Όχι μόνο για να «ξεφύγετε» σε ονειροπολήσεις, σε ταξίδια υπερατλαντικά, σε ιδανικές ζωές, αλλά και για να εκτελέσετε πολλές άλλες καθημερινές δραστηριότητες, όπως είναι να υπολογίσετε τα χρήματα που θα ξοδέψετε για τα ψώνια σας, να βρείτε έναν τρόπο να ζεστάνετε το καθιστικό σας τις κρύες χειμωνιάτικες νύχτες, να προετοιμάσετε μια υποτιθέμενη συζήτηση με το αφεντικό σας, ακόμη και να αποφασίσετε να αλλάξετε το στιλ των μαλλιών σας.

Αυτή, επομένως, η νοητική αναπαράσταση η οποία σας έρχεται με τόση φυσικότητα, αποτελεί μια ιδιότητα η οποία ξεχωρίζει τους ανθρώπους από τα περισσότερα ζώα, σύμφωνα με τους ειδικούς. Οι ερευνητές λοιπόν κατάφεραν να εντοπίσουν ένα δίκτυο της φαντασίας στον εγκέφαλο εθελοντών, καταφέρνοντας να δουν, ανάλογα με τα μοτίβα της διακίνησης των πληροφοριών, πώς ακριβώς αυτοί χρησιμοποιούσαν τη φαντασία τους κι έτσι να καταλάβουν, σε γενικές γραμμές, τι περίπου φαντάζονταν.

Έτσι, με το πέρασμα του χρόνου, οι ειδικοί σιγά-σιγά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τουλάχιστον οι πιο σύνθετες και ανώτερες λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως η επιστημονική, μαθηματική και καλλιτεχνική σκέψη ή η φαντασία, δεν μπορεί να εκτελούνται σε μεμονωμένα κέντρα. Αντιθέτως, απαιτούν τη συνεργασία και την ενεργοποίηση περισσότερων περιοχών. Έτσι,  γεννήθηκε η θεωρία του λεγόμενου «νοητικού χώρου εργασίας», ενός διευρυμένου νευρωνικού δικτύου το οποίο συνδυάζει και επεξεργάζεται πληροφορίες, εικόνες, σύμβολα, αναμνήσεις, αλλά και άλλες νοητικές κατασκευές, οι οποίες προέρχονται από διαφορετικά κέντρα στον εγκέφαλό μας.

Και θα μου πείτε τώρα, όλα αυτά περί φαντασίας, αέναων ταξιδιών του μυαλού και φανερά αισιόδοξων επιστημονικών εξελίξεων στον τομέα αυτό, γιατί να μας ενδιαφέρουν τόσο; Mα γιατί η φαντασία πάει παρέα με τη δημιουργικότητα, με την εσωτερική παρακίνηση και παρώθηση για δράση, με τη δημιουργία ενός ιδανικού μελλοντικού εαυτού και εν τέλει με την απόλαυσή μιας ομορφότερης και αυθεντικότερης ζωής.

Οι δημιουργικοί άνθρωποι, εκείνοι που χρησιμοποιούν συνεχώς και με σωστό τρόπο τη φαντασία τους, φαίνεται να είναι επιδέξιοι στη σύνθεση σεναρίων και καταστάσεων στο μυαλό τους, αναζητώντας ιδέες και πληροφορίες οι οποίες μπορεί τους είναι χρήσιμες στην πραγματική τους ζωή. Με αυτόν τον τρόπο, γίνονται ικανότεροι στο να αντιμετωπίσουν και να διαμορφώσουν καλύτερα επερχόμενες καταστάσεις στο μέλλον, να είναι πιο παραγωγικοί, πιο ελκυστικοί και το σημαντικότερο, πιο χαρούμενοι.

Μπορείς, λοιπόν, κι εσύ να οραματιστείς τον ιδανικό σου εαυτό, τον εαυτό που θέλεις να έχεις στο παρόν και στο μέλλον. Οραματίσου αυτή τη μορφή σε 1, σε 2 ή και σε 3 χρόνια από σήμερα. Αυτόματα, θα έχεις βρει, πολύ γρήγορα και τον τρόπο με τον οποίο θα φτάσεις εκεί, στον προορισμό σου. Αυτόματα, θα έχεις σχηματίσει στο μυαλό σου ένα δρόμο τον οποίο θα πρέπει να ακολουθήσεις.

Ναι, ναι, το ξέρεις ότι αρχικά πρόκειται για μια νοητική αναπαράσταση του μυαλού σου, αλλά αυτός ο δρόμος έχει ήδη σχεδιαστεί και σε περιμένει να τον περπατήσεις, ό, τι προβλήματα και να εμφανιστούν, εσύ θα μπορέσεις να τα ξεπεράσεις. Κι αυτό γιατί χρησιμοποίησες σωστά κι αποτελεσματικά την τέχνη της φαντασίας, φτιάχνοντας μια εικόνα ζωντανή για τα όνειρά σου.

Άλλωστε, οι νευροεπιστήμες έχουν αποδείξει ότι στον εγκέφαλό μας συμβαίνει το ίδιο είτε εκτελούμε στην πράξη μια ενέργεια, είτε απλά την οραματιζόμαστε. Πράγματι, ερευνητές από το πανεπιστήμιο Harvard, παρουσίασαν σε δύο ομάδες εθελοντών ένα άγνωστο σε εκείνους μουσικό κομμάτι για πιάνο. Στην μία ομάδα παρείχαν ένα αρμόνιο και τους ζήτησαν να κάνουν εξάσκηση στο κομμάτι, ενώ από τη δεύτερη ομάδα ζήτησαν απλά να διαβάσουν τις νότες και να φανταστούν ότι παίζουν το κομμάτι. Όταν, στη συνέχεια, μελέτησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων, διαπίστωσαν ότι και οι δύο ομάδες εμφάνιζαν διαστολή στον κινητικό φλοιό του εγκεφάλου τους, παρ’ ότι η δεύτερη ομάδα δεν είχε ακουμπήσει ποτέ πλήκτρα. Επομένως, παρατηρήθηκε ενδυνάμωση των νευρικών δικτύων που σχετίζονται με το παίξιμο μουσικής, είτε στην πραγματική είτε στην κατά φαντασίαν πράξη!

Και μετά από όλα τα παραπάνω, γιατί να μην αξιοποιήσουμε όλοι μας δημιουργικά τη φαντασία μας; Σίγουρα, δε θα χάσουμε. Άλλωστε, το είχε πει κι ο Einstein ότι η φαντασία είναι πιο σημαντική ακόμα κι από τη γνώση… Σίγουρα, κάτι θα είχε στο μυαλό του.