Κοιτώντας μέσα από την κλειδαρότρυπα, την καθημερινότητα ενός ζευγαριού στο οποίο ο ένας από τους δύο αντιμετωπίζει ψυχωσικά προβλήματα, θα βλέπαμε πολλά παράδοξα, αλλά συνάμα και πολλές αλήθειες για τη ζωή τους, τη συμπεριφορά τους και τις γενικότερες συνήθειές τους.
Καταρχάς, με τον όρο «ψύχωση» εννοούμε μια ψυχική πάθηση κι έναν όρο-ομπρέλα για μία σειρά ψυχικών διαταραχών, των οποίων το βασικό χαρακτηριστικό είναι μια διαταραγμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε στα χαρακτηριστικά συμπτώματα αυτής της πάθησης τις διαταραχές σκέψης, κάποιες ψευδαισθήσεις, ένα παραλήρημα και μια γενική σύγχυση.
Μία ψύχωση μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, αλλά η συνήθης πορεία της είναι σταδιακή και τα περισσότερα άτομα που την εμφανίζουν συνήθως είναι ηλικίας 18-40 ετών. Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το διάστημα που διαρκεί η νόσος ποικίλλει, με ορισμένους να νοσούν μία και μοναδική φορά, ενώ σε κάποιους άλλους να επανέρχεται περισσότερες από μία φορές.
Παρατηρώντας, λοιπόν, αυτούς τους ανθρώπους στην καθημερινότητά τους και μέσα στη συντροφική τους σχέση, σίγουρα δε θα βρεις σχεδόν καμία ομοιότητα με αυτούς τους λεγόμενους ψυχωτικούς τύπους που παρουσιάζει η τηλεόραση. Δεν έχουν πολλαπλές προσωπικότητες, ούτε διαφέρουν τρομερά από τον καθημερινό απλό μέσο άνθρωπο, αλλά στην πραγματικότητα υποφέρουν πολύ και είναι πολύ ευαίσθητοι άνθρωποι. Κι επειδή είναι πολύ ευαίσθητοι, νιώθουν άσχημα για το παραμικρό, φοβούνται μήπως βλαφτούν από τις σχέσεις τους με τους άλλους ή με το σύντροφό τους, απομακρύνονται κάποιες φορές από την πραγματικότητα και πολύ συχνά κλείνονται στον εαυτό τους, καθώς αδυνατούν να αντέξουν το χάος της σύγχυσης που νιώθουν για τον εαυτό τους και τους άλλους. Αυτό τους κάνει να βιώνουν συχνά τρόμο, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να συντονιστούν στο τι νιώθουν, τι θέλουν και τι κάνουν, με συνέπεια άλλα να σκέπτονται, άλλα να αισθάνονται και άλλα να πράττουν.
Το δύσκολο με αυτούς τους ανθρώπους -όπως θα φαντάζεσαι κι εσύ- είναι ότι συχνά δεν αντιλαμβάνονται ότι νοσούν, πιστεύουν πως οι ιδέες και φανταστικά σενάριά τους είναι πραγματικές κι έτσι δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τη φαντασία από την πραγματικότητα, πόσο μάλλον να την εξηγήσουν κιόλας.
Βέβαια, όλα έχουν να κάνουν με το τι είδους διαταραχή έχει ο άνθρωπος που εμφανίζει τα ψυχωσικά συμπτώματα. Για παράδειγμα, έχει κάποια σχιζοσυναισθηματική διαταραχή, αντιμετωπίζει κάποιες οξείες (παροδικές) ψυχωτικές διαταραχές, μήπως έχει διπολική διαταραχή, μήπως είναι κάποια ψύχωση, η οποία εμφανίστηκε μετά από μία εγκυμοσύνη και σχετίζεται με επιλόχεια κατάθλιψη ή μήπως οφείλεται σε ουσίες όπως το αλκοόλ ή κάποια φάρμακα που παίρνει; Γιατί εάν είναι τα συμπτώματα του ατόμου ήπια, όπως το να έχει κάποιες φορές κάποια αισθήματα καχυποψίας, να έχει αρκετές φορές μελαγχολική διάθεση, να αντιμετωπίζει κάποια θέματα με τον ύπνο του, τότε το πιο πιθανό είναι να μην αντιμετωπίσει ιδιαίτερα προβλήματα στην καθημερινότητά του, μα αυτό δε σημαίνει ότι δε θα ήταν δόκιμο να φροντίσει την ψυχή του, παρακολουθώντας κάποιον ειδικό για να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του και να νιώθει ο ίδιος καλύτερα.
Δεν είναι λίγα λοιπόν τα άτομα που δημιουργούν ουσιαστικές σχέσεις, σχέσεις με διάρκεια και προπάντων, σχέσεις που στηρίζονται στην αμοιβαία ειλικρίνεια και το σεβασμό, ο ένας στο πρόσωπο του άλλου. Χρειάζεται αυτοαποδοχή από το ίδιο το άτομο και μια σωστή, γνωστική εσωτερίκευση της διαφορετικότητάς του και σίγουρα όταν γίνει αυτό, δεν είναι καθόλου απίθανο να ακολουθήσουν όμορφα πράγματα.
Μην ξαφνιαστείς, επομένως,αν τους δεις αυτούς τους ανθρώπους να ερωτεύονται βαθιά, βρίσκοντας ανταπόκριση στα αισθήματά τους ή δημιουργώντας πετυχημένες οικογένειες. Αν πάρουν αυτά που χρειάζονται, δηλαδή να έχουν ανθρώπους δίπλα τους με αυθεντικό ενδιαφέρον, οι οποίοι να μπορούν να τους προσφέρουν μια αληθινά συμπονετική σχέση και αποδοχή, αν βρουν αυτό το καταφύγιο σε κάποιους ανθρώπους στη ζωή τους ή και σε έναν ειδικό, ο οποίος θα χειριστεί με σεβασμό την περίπτωσή τους, τότε θα τους δεις να ζουν όσο πιο ολοκληρωμένα γίνεται τη δική τους ζωή και αυτή που οι ίδιοι έχουν σχεδιάσει γι’ αυτούς.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου