Η εργασία αποτελεί έναν από τους τομείς της ζωής μας, ο οποίος συμβάλλει στην επιβίωση μας, τόσο σωματικά (μέσω του βιοπορισμού) όσο και ψυχικά (μέσω της αυτοεκτίμησης), μας προσφέρει ηθική και υλική ευχαρίστηση, μας εξευγενίζει και μας εξελίσσει. Όλα αυτά τα ωραία συμβαίνουν, καθώς η στοχευμένη απασχόληση με μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, μας κάνει να αισθανόμαστε παραγωγικοί και δραστήριοι, φέρνοντάς μας πιο κοντά στη φυσική τάση που έχει κάθε άνθρωπος για δημιουργία και εξερεύνηση καινούριων δυνατοτήτων.
Η εργασία λοιπόν μπορεί να γίνει ένα σχολείο, μέσα από το οποίο μπορούμε να πάρουμε ικανοποίηση, να ενισχύσουμε το αίσθημα της προσφοράς μας και να αισθανθούμε περήφανοι για όλα αυτά που εν τέλει είμαστε ικανοί να φέρουμε εις πέρας. Παρατηρώντας τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις που προκαλούμε στους άλλους, αλλά και τα συναισθήματα που οι άλλοι προκαλούν σε εμάς, κατανοούμε καλύτερα τον εαυτό μας και καλλιεργούμε συναισθήματα όπως η υπομονή, η αποδοχή και ο αλληλοσεβασμός. Ερχόμαστε σε επαφή με άτομα διαφορετικά από εμάς, με διαφορετική κοσμοθεωρία και τρόπο σκέψης και καλούμαστε να συνεργαστούμε με όλους, προκειμένου να φέρουμε το κοινό, επιθυμητό αποτέλεσμα, μαθαίνοντας να λειτουργούμε ομαδικά και να δείχνουμε ενσυναίσθηση. Μια αφορμή είναι η εργασία, για να καταπιαστούμε και να εντρυφήσουμε σε κάτι δημιουργικό, σε κάτι που απαιτεί σκέψη, που εξάπτει τη φαντασία, που απαιτεί λύσεις, που χρειάζεται να πάρουμε πρωτοβουλίες, μια αφορμή να ρίξουμε στο τραπέζι τις καινοτόμες ιδέες μας και να τις συνδυάσουμε με αυτές των υπολοίπων και με αυτό τον τρόπο, τα θαυμαστά αποτελέσματα δε θα αργήσουν να φανούν.
Βέβαια, σε αυτό το σημείο θα αναρωτιέσαι κι εσύ, τι πάει λάθος και δε μπορείς κι εσύ -όπως και άλλοι τόσοι άνθρωποι εκεί έξω- να δεις όλα αυτά τα οφέλη που σου δίνει η δουλειά σου. Αναρωτιέσαι γιατί, ενώ ξεκίνησες με μεράκι κι ενθουσιασμό, μέσα σε λίγο καιρό, η εξουθένωση άρχισε να σε καταβάλλει. Αναρωτιέσαι, γιατί ξυπνούσες το πρωί και ένιωθες σαν να μην είχες ποτέ κοιμηθεί, ενώ άρχισες να έχεις ξαφνικά και κάτι περίεργους σωματικούς πόνους και ενοχλήσεις.
Σε μια τέτοια κατάσταση (παρόμοια με τη δική σου) πιθανότατα να βρέθηκαν και οι εργάτες τότε στο Σικάγο, το Μάη του 1886, όταν τα εργατικά συνδικάτα απαίτησαν μαζικά και δυναμικά -μέσω συνεχόμενων διαδηλώσεων- να δουλεύουν μόνο οκτώ ώρες και να έχουν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Ολόκληρες οικογένειες δε δίστασαν να ξεχυθούν στις λεωφόρους για να διαδηλώσουν ειρηνικά τα αιτήματά τους, ελπίζοντας να βελτιώσουν τις εργασιακές τους συνθήκες και κατ’ επέκταση, την ίδια τους τη ζωή. «8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ελεύθερο χρόνο, 8 ώρες ύπνο», ήταν με δέκα λέξεις όλα όσα έδιναν μάχη για να κερδίσουν. Κι επειδή τίποτα δεν κερδίζεται ανώδυνα σ’ αυτή την απαιτητική ζωή που ζούμε, δυστυχώς ακολούθησαν διενέξεις μεταξύ αστυνομικών και διαδηλωτών. Μια αιματηρή μάχη, για την οποία είναι ακόμα άγνωστος ο ακριβής αριθμός των θυμάτων, δεδομένου ότι πολλοί τραυματισμένοι έχασαν τη μάχη με τη ζωή τις επόμενες μέρες. Η Πρωτομαγιά, βέβαια, ως εργατική γιορτή, καθιερώνεται κάποια χρόνια αργότερα, στις 20 Ιουλίου 1889, σε ανάμνηση του ξεσηκωμού εκείνων των εργατών στο Σικάγο.
Πόσο δεδομένα ακούγονται -εκ πρώτης όψεως- τα εργασιακά δικαιώματα, οι σωστές συνθήκες εργασίας, το δικαίωμα στην ξεκούραση, το δικαίωμα στην προσωπική ζωή και την αίσθηση ελευθερίας που αποπνέουν όλα αυτά;Πόσο δύσκολο είναι να εφαρμοστούν στην πράξη, τόσο τότε όσο και σήμερα; Πόσο σημαντική είναι η εξασφάλιση ικανοποιητικών απολαβών για έναν εργαζόμενο; Πόσο ανακουφιστικό είναι, για έναν γονέα, να έχει τον χρόνο να πάει το απόγευμα το παιδί του να παίξει στην παιδική χαρά ή να το διαβάσει;
Θα σου συνεχίσω λίγο ακόμη με τα γεγονότα του Μάη και πώς αυτά εξελίχθηκαν στην Ελλάδα, πώς έγινε η πρωτομαγιά ημέρα εορτασμού της εργασίας κι απεργία και θα διαπιστώσεις κι εσύ, ότι θέλει αγώνα και συλλογική προσπάθεια, προκειμένου να απολαύσεις τα μέγιστα, την αξία και τους καρπούς μιας εργασίας. Καταρχάς, να πούμε ότι ο πρώτος εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα έγινε το 1893 από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Σταύρου Καλλέργη, ενώ το 1911 πρωταγωνιστεί και η Θεσσαλονίκη στη γιορτή της Πρωτομαγιάς. Στην Αθήνα, δε, την ίδια χρονιά, η Πρωτομαγιά γιορτάστηκε στο Μετς, με συνθήματα ίδια με αυτά της εξέγερσης του Σικάγο, ενώ μόλις επτά χρόνια αργότερα, αρχίζουν να κατέβουν εργάτες στους δρόμους και σε άλλες δώδεκα πόλεις.
Δυστυχώς, το 1936 γράφονται οι μαύρες σελίδες στην ιστορία της Πρωτομαγιάς, όταν καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης αποφασίζουν να κατέβουν σε απεργία για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, συλλαλητήρια τα οποία σηματοδοτήθηκαν από το να χάσουν τη ζωή τους δώδεκα εργάτες και μερικές εκατοντάδες να τραυματιστούν.
Και βέβαια, μην ξεχνάμε ότι η Πρωτομαγιά εκτός από ημέρα των εργατών, των αγώνων και των διεκδικήσεων, είναι και μια μέρα έντονα συνδυασμένη με την εύφορη γη και τα ανθισμένα δέντρα και λουλούδια, γι’ αυτό και από τα αρχαία κιόλας χρόνια, είχε ξεκινήσει να γιορτάζεται ως γιορτή των λουλουδιών. Είναι μια μέρα που ακούμε το κάλεσμα της φύσης, μαζεύουμε λουλούδια και πολλοί από εμάς ανυπομονούμε να φτιάξουμε το πρωτομαγιάτικο στεφάνι μας και να κοσμήσουμε την πόρτα του σπιτιού μας με αυτό.
Η εργασία μπορεί να είναι πηγή ικανοποίησης, προσφοράς, αυτοεκτίμησης, χαράς και πληρότητας και ο Μάης με τους αγώνες του, αλλά και με τα όμορφα λουλουδένια αρώματα που τον συνοδεύουν, είναι εδώ για να μας το θυμίζει κάθε χρόνο. Ας αναλογιστούμε όλοι μας, πόσο σημαντικό είναι να αναζητάμε τις πιο κατάλληλες συνθήκες -για εμάς και την υπόλοιπη ομάδα μας- ώστε η εργασία μας να γίνεται πηγή ικανοποίησης και πληρότητας. Ας εμπνεύσουμε σεβασμό στους γύρω μας, την ώρα που εργαζόμαστε και ας σεβαστούμε και εμείς με τη σειρά μας τους άλλους και το έργο τους και τότε θα δούμε να στρώνεται το έδαφος και να βελτιώνονται ακόμη περισσότερο οι συνθήκες στην εργασία μας. Τότε η δουλειά μας, θα μας ανταμείψει με πολλούς τρόπους!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου