Όλοι έχουμε απολαύσει ένα όμορφο ποτό -ή και πολλά όμορφα ποτά- με την παρέα μας. Όλοι έχουμε χαρεί ένα κοκτέιλ με τοn σύντροφό μας δίπλα στη θάλασσα, σε ένα ωραίο βραδινό μαγαζί, ή σε ένα ατμοσφαιρικό wine bar. Κάποιοι από εμάς μπορεί να απολαμβάνουμε εκείνα τα βράδια που γεμίζουμε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί και βάζουμε να δούμε την αγαπημένη μας ταινία. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνδυάσει το ποτό και το αλκοόλ με ευχάριστες, χαλαρωτικές στιγμές, με ωραία παρέα ή και μόνοι μας. Ίσως να έχουμε στο μυαλό μας την εικόνα ενός μεθυσμένου ή ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό, αλλά μάλλον θα είναι δύσκολο να φανταστούμε τις συνέπειες που μπορεί να έχει ο αλκοολισμός στην καθημερινή μας λειτουργικότητα, στην επικοινωνία μας με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, στην αποδοτικότητά μας στη δουλειά, σε αυτά που θυμόμαστε, σε αυτά που λέμε στους άλλους, σχεδόν σε όλα.
Πάμε λοιπόν να μιλήσουμε για το «σύνδρομο Korsakoff». Η χρόνια και συνάμα υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μαζί με την απουσία σωστής διατροφής μπορεί να οδηγήσει στην έλλειψη μιας βιταμίνης, της βιταμίνης Β1, προκαλώντας έτσι μια οργανική διαταραχή που ονομάζεται σύνδρομο Korsakoff. Δυστυχώς, η γνωστική λειτουργιά που επηρεάζεται περισσότερο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αυτή της μνήμης. Συνήθως, οι ασθενείς με το συγκεκριμένο σύνδρομο εμφανίζουν τη λεγόμενη εμπροσθόδρομη αμνησία. Με πιο απλά λόγια, δυσκολεύονται να δημιουργήσουν νέες μνήμες, αφού δεν μπορούν να κωδικοποιήσουν και να αποθηκεύσουν νέες αναμνήσεις.
Ωστόσο, σα να μην έφτανε αυτό, αυτοί οι άνθρωποι υποφέρουν κι από την αντίθετη αμνησία, την οπισθόδρομη αμνησία, παρουσιάζουν δηλαδή δυσκολία στην ανάκληση γεγονότων, τα οποία συνέβησαν πριν εμφανιστεί η νόσος. Για παράδειγμα, είναι δυνατόν κάποιος να θυμάται πότε γιορτάζει με το ταίρι του την επέτειο γάμου του, αλλά να μη θυμάται πώς λένε το παιδί του κολλητού του, που πριν λίγο καιρό γεννήθηκε(!).
Έτσι, οι πάσχοντες από το συγκεκριμένο σύνδρομο, είναι πολύ πιθανό να χάσουν τα κομμάτια της ζωής τους και της προσωπικής τους ιστορίας. Ως εκ τούτου, θα τους δεις, λόγω της αδυναμίας τους να θυμηθούν γεγονότα και καταστάσεις και να δημιουργήσουν καινούριες ιστορίες, να κατασκευάζουν ακόμη και φανταστικές ιστορίες ή και να «διανθίζουν» μια θολή ανάμνηση με ψεύτικα στοιχεία. Αυτό βέβαια δε συμβαίνει συνειδητά. Παρ’ όλα αυτά, εξαιτίας της τάσης μυθοπλασίας τους, αλλά και των παραισθήσεων που κάποιες φορές εμφανίζουν, φαίνονται αναξιόπιστοι και μυθομανείς, χάνοντας συχνά την αυτοεκτίμησή τους.
Αλλά και η κοινωνική τους ζωή δε μένει προφανώς αλώβητη από όλο αυτό. Δεδομένου ότι όπως προείπαμε, δυσκολεύονται να δημιουργήσουν νέες αναμνήσεις, αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην εργασία τους, τις σχέσεις τους, τα οικονομικά τους, τη φροντίδα της οικογένειάς τους, ενώ εξαιτίας των αλλαγών που υφίσταται η ζωή τους, μπορεί να παρουσιάσουν καταθλιπτικά συμπτώματα, άγχος κι έντονη απάθεια.
Ευτυχώς, οι νευροψυχολόγοι ισχυρίζονται ότι είναι δυνατόν να επέλθει βελτίωση κι αποκατάσταση στην περίπτωσή τους, αυτό βέβαια θα γίνει αργά και μέσα από τη διακοπή του αλκοόλ και την προσεγμένη διατροφή. Τελικά, ένα όμορφο, ντελικάτο μπουκάλι βότκα, πόσο απολαυστικό μπορεί να γίνει αν το μοιραστούν κι απολαύσουν τη γεύση του όλοι μαζί σε μια παρέα; Πόσο επικίνδυνο κι ύπουλο μπορεί να γίνει, απ’ την άλλη, εάν γίνει -και συνεχίζει να γίνεται- αντικείμενο απόλαυσης από έναν και μόνο;
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου