Σημαντική η χημεία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου

Όταν ένα κρύωμα μας ταλαιπωρεί για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, παρά τα καυτά ροφήματα και τις ζεστές σούπες, τελικά μάλλον θα επισκεφτούμε έναν παθολόγο. Όταν μας ενοχλεί το δόντι, εκεί δυστυχώς δεν έχουμε και πολλά αντίδοτα, γι’ αυτό κι αμέσως τρέχουμε στην ατζέντα μας να βρούμε το τηλέφωνο του οδοντιάτρου μας. Όταν, όμως, δε νιώθουμε για καιρό καλά, όταν δεν μπορούμε να κοιμηθούμε, όταν έχουμε ένα μόνιμο άγχος και μια ανεξήγητη ανησυχία, τότε συχνά αδιαφορούμε για όλα αυτά, κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε, ενώ βαθιά μέσα μας, σταδιακά, αρχίζει να ευδοκιμεί η ιδέα ότι ίσως πρέπει να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας.

Το πρώτο, λοιπόν, κριτήριο για να κλείσουμε ραντεβού με έναν ψυχολόγο είναι να γνωρίζουμε ότι είναι ένας αληθινός επαγγελματίας του χώρου, καταρτισμένος και πιστοποιημένος, επιβεβαιώνοντας ότι κατέχει πτυχίο Ψυχολογίας κι άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, ενώ είναι συχνά πολύ χρήσιμο ο υποψήφιος ψυχολόγος μας να έχει προχωρήσει σε μεταπτυχιακές ή/και διδακτορικές σπουδές στο αντικείμενο της Ψυχολογίας.

Ακόμη, είναι αρκετά σημαντικό να γνωρίζουμε την ψυχοθεραπευτική προσέγγιση στην οποία έχει εκπαιδευτεί (π.χ. Ψυχαναλυτική, Ανθρωπιστική, Συμπεριφορική, Γνωσιακή-Συμπεριφορική, Συστημική κ.α.). Κι αυτό γιατί υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις, καθεμία με το δικό της θεωρητικό ρεπερτόριο, φιλοσοφία και τεχνικές κι η καθεμιά ίσως να ταιριάζει περισσότερο ή λιγότερο στη δική μας ιδιοσυγκρασία και προσωπικότητα.

Γι’ αυτό, λοιπόν, ξεκίνα από σήμερα κιόλας ένα ταξίδι γνώσεων και πληροφοριών για την κάθε προσέγγιση, δες ποια σου ταιριάζει περισσότερο (έστω και μέσα απ’ τη φαντασία σου) και προσέγγισε τους ψυχολόγους αυτούς που χρησιμοποιούν αυτές τις ταιριαστές σε εσένα κατευθύνσεις.

Κλείσε ένα ραντεβού με τον ειδικό που θα σου κάνει το κλικ εξ αποστάσεως (για την ώρα) και στην πρώτη σας σημαντική συνάντηση, άφησε τον εαυτό σου και το ένστικτό σου να μιλήσουν αντί για εσένα…

Αν αισθανθείς ότι η προσωπικότητα αυτού του ανθρώπου και το ύφος του ταιριάζουν με τα δικά σου, αν νιώσεις όμορφα με την παρουσία του, αν σου εμπνέει εμπιστοσύνη κι ασφάλεια, αν νιώσεις άνετα να αρχίζεις να ανοίγεις την ψυχή σου και να εκθέσεις τους φόβους και τις ανησυχίες σου, τότε, ναι, μάλλον έχεις βρει τον σωστό για εσένα ψυχολόγο, με τον οποίο θα μπορέσεις να δημιουργήσεις  μία πολύ καλή θεραπευτική σχέση.

Γιατί αυτός ο ειδικός (κυρίως ο πιο κατάλληλος για εσένα ψυχολόγος) θα σε ακούει χωρίς να σε κρίνει, θα ‘ναι πρόθυμος να προσφέρει τη βοήθειά του, χωρίς να παίρνει τελεσίδικες αποφάσεις για δικό σου λογαριασμό, θα γίνεται σύμμαχός σου στην προσπάθειά σας να βρείτε εναλλακτικές μαζί, δε θα σε πιέσει για αλλαγές που δεν μπορείς ακόμη να κάνεις και να υποστηρίξεις.

Ένας καλός ψυχολόγος θα σε υποστηρίζει ακούραστα, χωρίς να επιδιώκει να σου μεταδώσει τον προσωπικό του τρόπο σκέψης, θα σε στηρίζει έμπρακτα, χωρίς ωστόσο να εισβάλλει στον προσωπικό σου χώρο, θα τον βλέπεις να μοιράζεται μαζί σου τις σκέψεις του με ειλικρίνεια κι ευγένεια, θα ‘ναι αυθεντικός, χωρίς να παρουσιάζει ένα επιστημονικό προσωπείο, θα ‘ναι ανοιχτός και ξεκάθαρος, θα ‘χει την ικανότητα να δει τον κόσμο μέσα απ’ τα δικά σου μάτια και να σε ενσυναισθανθεί, θα σε αποδέχεται, χωρίς όρους. Με άλλα λόγια, θα σε κάνει να εξερευνήσεις τον εσωτερικό σου κόσμο με αυτοπεποίθηση και τόλμη, μιας κι ο θεραπευτής σου, ανά πάσα στιγμή, θα νιώθεις ότι σου δείχνει ένα βαθύ κι αυθεντικό ενδιαφέρον, ότι σε εκτιμά με έναν πλήρη κι απεριόριστο τρόπο.

Όταν, λοιπόν, δεις ότι ο ειδικός αυτός έχει κερδίσει αρκετά την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη σου, θα μπορούσες να τον ρωτήσεις, σε δεύτερο στάδιο, αν ο ίδιος έχει κάνει προσωπική ψυχοθεραπεία κι αν χρησιμοποιεί κάποια εποπτεία. Αυτά τα στοιχεία θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις αν έχει και βιωματική εμπειρία στο αντικείμενό του, όπως επίσης αν γνωρίζει τα όριά του και μπορεί να ζητήσει βοήθεια κι από άλλους επαγγελματίες, προκειμένου να ‘ναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικός σε αυτό που κάνει. Βλέπεις, άβυσσος η ψυχή των ανθρώπων (ακόμα και των ειδικών) κι επειδή ο άνθρωπος δε σταματά ανακαλύπτει τον εαυτό του μέχρι τα βαθιά γεράματα, η ψυχοθεραπεία μάλλον κρίνεται βοηθητική για όλους!

Σε αυτό το σημείο, βέβαια, ίσως ήρθε η ώρα να συζητήσετε και να καταστρώσετε το λεγόμενο «θεραπευτικό συμβόλαιο» . Το θεραπευτικό συμβόλαιο, λοιπόν, θα αποτελεί τη συμφωνία σας για την πορεία της θεραπευτικής διαδικασίας και θα αναφέρεται ξεκάθαρα στα θεραπευτικά όρια, όπως είναι οι πληροφορίες περί απορρήτου, τι γίνεται σε περίπτωση αναβολής των συνεδριών, ποια η συχνότητά τους και πόσο περίπου θα σου κοστίσουν οι συνεδρίες, ποιοι είναι σε γενικές γραμμές οι στόχοι και ποιες προσδοκίες έχει ο ειδικός από εσένα.

Η ψυχοθεραπεία θα λέγαμε ότι είναι μία διεργασία που, αν γίνει σωστά από πλευράς θεραπευτή αλλά και θεραπευόμενου, βοηθάει να προχωράμε και να εμβαθύνουμε στη ζωή. Η δουλειά με τον εαυτό, η ισχυρή θέληση κι η αγάπη προς τον άνθρωπο, είναι απαραίτητα για τον εκάστοτε ειδικό, αλλά και για το άτομο που θα αναζητήσει βοήθεια. Άλλωστε, σύμφωνα και με τον Ιπποκράτη, θεραπευτής είναι αυτός που βοηθά το άτομο να ενεργοποιήσει και να χρησιμοποιήσει τις αυτοθεραπευτικές του ικανότητες, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της υγείας του. Επομένως, η αλληλεπίδραση αυτών των δύο κι η μεταξύ τους χημεία φαίνεται να ‘ναι καταλυτική σε αυτό το, κατά τ’ άλλα, περιπετειώδες ταξίδι.

Όπως και να ‘χει, σε όποιον ειδικό κι αν καταλήξεις, όποια μέθοδο κι αν ακολουθεί, να θυμάσαι ότι αυτό που μετράει είναι το ταξίδι και όχι ο προορισμός, φτάνει να υπάρχει ο κατάλληλος συνοδοιπόρος, που στη συγκεκριμένη περίπτωση θα ‘ναι ο θεραπευτής σου. Επίλεξε ένα συνοδοιπόρο που τον νιώθεις να πατά γερά στα πόδια του, που μπορεί να σε φροντίσει μέχρι να ‘σαι κι εσύ πανέτοιμος να προχωρήσεις, να εξελιχθείς, να διεκδικήσεις, να ζήσεις ολοκληρωμένα, ελεύθερα κι όμορφα.