Ο αγάπη και ο έρωτας δεν είναι οι μόνοι δεσμοί που δοκιμάζονται καθημερινά, που φέρνουν τους ανθρώπους είτε κοντά είτε τους απομακρύνουν για τα λάθη και τα σφάλματά τους. Υπάρχει και η αγάπη στη φιλία, όταν εσύ και το φιλαράκι σου περνάτε μαζί τόσες χαρές αλλά ακόμα περισσότερες δυσκολίες και παρ’ όλα αυτά συνεχίζετε να είστε αχτύπητο δίδυμο. Είναι εκείνο το άτομο που θα σου σταθεί κι εσύ θα κάνεις το ίδιο χωρίς να υπάρξει καν η παραμικρή σκέψη ή ενδοιασμός. Αρκεί όμως να σκεφτείς τι είδους σχέση θες να υπάρχει στην κάθε φιλία που χτίζεις. Τι περιμένεις από τον άλλον και τι προσδοκά αυτός από εσένα.
Κι εδώ ερχόμαστε στην περίφημη φράση του Γάλλου συγγραφέα Michel Tournier «Η μεγάλη διαφορά μεταξύ αγάπης και φιλίας είναι ότι δεν μπορεί να έχεις φιλία χωρίς ανταπόδοση». Συχνά, όταν υπάρχει ερωτικό ενδιαφέρον, επιλέγουμε να αγαπάμε και χωρίς να περιμένουμε από τον άλλον να μας δώσει ή να αισθανθεί αυτό που νιώθουμε εμείς, ίσως γιατί ο μονόπλευρος έρωτας κρύβει ένα εξαιρετικά μεγάλο συναισθηματικό ενδιαφέρον και μπορεί να βιωθεί κανονικότατα ως πραγματικότητα. Στη φιλία όμως έχουμε, τις περισσότερες φορές, μεγαλύτερες απαιτήσεις. Είμαστε περισσότερο αδιάλλακτοι και εμμένουμε σε ένα πρότυπο φιλίας που έχουμε σχεδιάσει και ακολουθώντας το πιστά. Γιατί λοιπόν στον έρωτα να κάνουμε αυτές τις υποχωρήσεις και στη φιλία να βάζουμε τόσο υψηλά τον πήχη;
Φίλος είναι αυτός που θα σου σταθεί και θα περιμένει σε μια δύσκολη στιγμή να κάνεις και εσύ το ίδιο, είναι μια σχέση που μπορεί να γίνει σε μια μέρα κι αυτή η μέρα να κρατήσει χρόνια. Ένας δεσμός που συνδέει δύο άτομα σε μια διαρκή προσπάθεια αναζήτησης και αναγνώρισης ο ένας του άλλου. Δεν ξέρεις ποτέ τι παραπάνω έχει να σου δώσει και μέχρι πού φτάνουν οι δικές σου δυνατότητες να το ανταποδώσεις, γιατί πολύ απλά η λέξη ανταπόδοση στη φιλία δεν ερμηνεύεται το ίδιο όπως στον έρωτα, δεν έχει την ίδια βαρύτητα και την ίδια ισχύ. Περιμένεις πολλά και πολλές φορές όταν δεν τα έχεις, αυτό που είχες φτιάξει γκρεμίζεται· αναρωτήσου μόνο πως όλα αυτά που απαιτείς και περιμένεις, πιθανώς να τα προσδοκούν και από την άλλη πλευρά.
Είναι μεγάλη η διαφορά λοιπόν μεταξύ αγάπης και φιλίας στο θέμα του τι παίρνω και τι δίνω, τι εισπράττω από τον άλλον και σε ποιο βαθμό. Έτσι έχει δημιουργηθεί στο μυαλό μας ο όρος της φιλίας, καθ’ αυτόν τον τρόπο έχουμε αποφασίσει να πλάθουμε τις σχέσεις με άλλα άτομα φέρνοντάς τα κοντά μας, πάντα με την προϋπόθεση ότι όταν θα τα χρειαστούμε θα είναι εκεί και θα πρέπει να το αποδεικνύουν βρισκόμενα σε μια μόνιμη και συνεχή επαγρύπνηση για την επόμενη απαίτησή μας, πράγμα το οποίο στον έρωτα συγχωρούμε πιο εύκολα, την απουσία δηλαδή.
Ναι, δεν μπορεί να υπάρξει φιλία χωρίς ανταπόδοση, όχι γιατί δε γίνεται αλλά γιατί έτσι την έχουμε πλάσει στο μυαλό μας. Γιατί να αγαπάμε και να ερωτευόμαστε χωρίς να περιμένουμε το ίδιο και από τον άλλον, ενώ στη φιλία μετράμε πόσα πήραμε και δώσαμε σαν να είναι κουκιά; Ίσως όλη αυτή η συνδιαλλαγή να πρέπει να εκλείψει παντελώς από τις ανθρώπινες σχέσεις, καθώς μόνο όταν σταματήσουμε να μετράμε, θα πάρουμε και όλα όσα πραγματικά έχουμε ανάγκη, αφού με τη σειρά μας τα προσφέρουμε κι εμείς. Χωρίς να κρατάμε σκορ, μια για πάντα.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου