Φαίνεται πως πολλές φορές έχουμε ανάγκη από τους άλλους να μας λένε τη γνώμη τους. Άσχετα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε, δεχόμαστε την άποψή τους, ελπίζοντας βέβαια ότι θα είναι κοντά με όσα βαθιά μέσα μας επιθυμούμε και χρειαζόμαστε.
Από πολύ μικρή ηλικία, αυτή η σχεδόν αήττητη ανάγκη για επιβεβαίωση, ήταν κάτι παραπάνω από υπαρκτή. Έκανε τα πρώτα βήματά της μαζί με τα δικά μας και συνέχισε δίπλα μας ακόμη κι όταν ενηλικιωθήκαμε. Ξεκίνησε όσο ήμασταν ακόμα παιδιά, με μια αθώα και χαριτωμένη επίδειξη των νέων επιτευγμάτων μας, καθώς δείχναμε τις ζωγραφιές μας, τα παιχνίδια και τις χορευτικές μας ή φωνητικές μας ικανότητες στους μεγαλύτερούς μας και συνέχισε στην ενήλικη ζωή μας με μια ανάγκη υπερ-έκθεσης των αποκτημάτων μας σε ένα ευρύ φάσμα κοινού.
Ρωτάμε τους κοντινούς μας όταν κάτι αλλάζουμε πάνω μας να μας εκδηλώσουν την αρέσκειά τους και ξαναρωτάμε όσες φορές χρειαστεί φτάνει να επιβεβαιώσουμε την αποδοχή της επιλογής μας, ενώ απαιτούμε υποσυνείδητα από όλους να συμφωνήσουν με την όποια αλλαγή κάναμε θεωρώντας πως είναι η βέλτιστη.
Όσο σίγουροι και να είμαστε για τις αποφάσεις μας, πάντα θα χρειαζόμαστε έστω ένα καταφατικό νεύμα, αν όχι μια προφορική εκτίμηση με επιχειρηματολογία από κολλητούς και φίλους. Θα μας κάνει πληρέστερους, πιο σίγουρους και ισορροπημένους. Κι ας φαίνεται αρκετά απλό. Κι ομως, μια απλή αποδοχή της επιλογής μας είναι τόσο σημαντική για την ψυχοσύνθεσή μας.
Όταν κάνουμε μια αλλαγή, όταν παίρνουμε μια απόφαση, όταν ρισκάρουμε, χρειαζόμαστε ανθρώπους δίπλα μας. Θέλουμε να μοιράσουμε κάπως την ευθύνη, να πούμε ότι σε περίπτωση αποτυχίας του όποιου σχεδίου μας, δε φταίγαμε μόνο εμείς. Χωρίς να έχει απαραίτητα αυτό κάποιο νόημα, ούτε σκοπεύουμε να ρίξουμε ευθύνες. Γίνεται ενδόμυχα χωρίς καν να το καταλαβαίνουμε. Μοιραζόμαστε την πιθανή χαρά της επιτυχίας της απόφασής μας ή την αποτυχίας της, με όσα αυτή φέρει.
Έχουμε ανάγκη να τα μοιραζόμαστε όλα. Άλλωστε ό,τι κάνουμε σε αυτήν τη ζωή, έχει να κάνει και με άλλους ανθρώπους. Όλα περιστρέφονται γύρω απ’ τον άνθρωπο. Ό,τι καλό αποκτούμε, δε θα είχε κανένα νόημα αν ήμασταν μόνοι σε αυτό τον κόσμο. Ό,τι έχουμε, παίρνει νόημα και σκοπό απ’ τα άτομα που μας περιτριγυρίζουν, άλλοι βρίσκονται πιο κοντά μας, άλλοι απλά είναι περιμετρικά του κοινωνικού μας κύκλου. Όπως και να ‘χει, όμως, ο περίγυρος μάς δίνει αξία σε ό,τι καλό μας συμβαίνει, ενώ μας προσφέρει κουράγιο σε ό,τι δεν μπορούμε ν’ ανταπεξέλθουμε μόνοι μας.
Κι όταν ζητάμε μια επιβεβαίωση για μια καθημερινή αλλαγή ή αγορά, απλά η αυτοπεποίθησή μας χρειάζεται μια ώθηση επιπλέον. Κάτι που άρεσε σε εμάς, θα ήταν ακόμα καλύτερα αν άρεσε και στους άλλους, θεωρώντας ένα-δυο φίλους μας, χαρακτηριστικό δείγμα του συνόλου. Λανθασμένα ή όχι, κάπως έτσι το σκεφτόμαστε και πιστεύουμε ότι θα αρέσουμε σε όλους ή ότι δε θα αρέσουμε σε κανέναν αντίστοιχα. Έτσι γεννιούνται κι οι λανθασμένες απόψεις που ριζώνουν μέσα μας και μας ροκανίζουν την αυτοπεποίθηση ή μας κάνουν έρμαια του κάθε υποτιθέμενου «τέλειου» που πρέπει να ‘μαστε, του κάθε αψεγάδιαστου χαρακτήρα που θα αρέσει στους πάντες.
Μα δε χρειάζεται να αρέσουμε σε όλους. Καλά-καλά δεν είναι ανάγκη να αρέσουν κι όλα στους φίλους και γνωστούς μας. Ωστόσο, πραγματική ανάγκη είναι να αρέσουμε σε εμάς και μόνο. Μόνο αυτό θεωρείται ουσιαστική ανάγκη. Τα υπόλοιπα είναι ψευδαισθήσεις και ουτοπίες συνήθως μη πραγματοποιήσιμες.
Ζητάμε γνώμες για να σιγουρέψουμε τη δική μας, όχι για ν’ αλλάξουμε ή να αλλοιώσουμε τις αποφάσεις μας. Βέβαια, συμβαίνει κι αυτό συνήθως όταν είμαστε αρκετά ανασφαλείς και δεν εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας. Όταν ακολουθούμε με κλειστά μάτια γνώμες τρίτων. Γιατί σε μια δύσκολη και κομβική για τη ζωή μας στιγμή, έχουμε ανάγκη ανθρώπους να βρίσκονται πλάι μας. Να πουν αυτό που χρειαζόμαστε ν’ ακούσουμε, να μας προσδιορίσουν μια απόφαση, να μας προσφέρουν μια απάντηση. Την ακολουθήσουμε ή όχι, την πιστέψουμε ή όχι -μικρό το νόημα. Εμείς απλώς χρειαζόμαστε μια γνώμη. Γι΄αυτό και κάθε φορά την απαιτούμε με τον τρόπο μας.
Μα περισσότερο τελικά αναζητούμε την έγκριση. Σαν μικρά παιδιά που θέλουν να παίξουν και ζητούν άδεια από του γονείς τους. Έτσι κι εμείς με χαμηλωμένο βλέμμα και με ατίθαση φωτιά στα μάτια περιμένουμε την απάντηση απ’ τους πιο κοντινούς μας. Και ξεσπάμε με ενθουσιασμό ή απογοητευόμαστε οικτρά αντίστοιχα. Μόνο και μόνο για να έχουμε κάποιον άνθρωπο επιπλέον να στηριχτούμε σε περίπτωση που χρειαστεί.
Βασιζόμαστε στους άλλους. Τις περισσότερες φορές ρωτάμε για να πάρουμε την απάντηση που θέλουμε. Κι αν όχι, πιθανότατα φερόμαστε σαν να μη ρωτήσαμε και ποτέ. Γιατί αν κάτι το θέλουμε πολύ, καμία έγκριση ή απόρριψη δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιό μας. Εμείς απλά θα κάνουμε αυτό που θέλουμε να κάνουμε ανεξαρτήτως απόψεων των υπολοίπων.
Επιμέλεια κειμένου: Μάιρα Τσιρίγκα