Γενικά, το να ξέρεις τι θέλεις από τη ζωή σου, δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα του κόσμου. Εδώ μπροστά στη βιτρίνα με τα παγωτά δεν μπορείς να πάρεις μια απόφαση, πώς θα μπορέσεις να την πάρεις για να αποφασίσεις για το μέλλον σου; Όλοι λένε ότι αυτούς που δεν ξέρουν τι θέλουν πρέπει να τους απομακρύνουμε από τις σχέσεις μας. Όσοι δεν ξέρουν τι θέλουν δεν έχουν καμιά θέση δίπλα μας, γιατί μας δυσκολεύουν τη ζωή.
Αυτούς όμως που δεν ξέρουν τι θέλουν, δεν τους ρώτησε ποτέ κανείς να δει και τη δικιά τους την άποψη επί του θέματος. Γιατί κι αυτοί κάποιο λόγο θα ’χουν για να μην μπορούν να πάρουν μια απόφαση. Μπορεί ο λόγος αυτός να μην είναι λογικός, είναι όμως εκεί.
Κάποιες φορές είναι φόβος. Φόβος για το τι μπορεί να συμβεί ή να μη συμβεί. Φόβος για το αύριο αλλά, κυρίως, για το μεθαύριο. Γιατί, μοιραία, αν είσαι λίγο εγκεφαλικός τύπος, δεν μπορείς να αποφασίσεις για το τώρα αν δε σκεφτείς πρώτα και την επόμενη εβδομάδα. Κι ο φόβος, ευτυχώς, δεν είναι κάτι μόνιμο. Αυτό όμως σημαίνει ότι τη μια στιγμή που σε πιάνει και σε γεμίζει άγχος και δένει το στομάχι σου κόμπο, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι αυτό. Αυτό που νιώθεις είναι πέραν της λογικής και δεν μπορείς πάντα να πάρεις μια ανάσα και να το ξεπεράσεις.
Έτσι, απλώνεις τα χέρια μπροστά και μπλοκάρεις ό,τι κι αν πρόκειται να συμβεί. Μπορεί αυτό να λέγεται αρχή μιας σχέσης, μπορεί να λέγεται ένα βήμα παρακάτω, μπορεί και σημαντική απόφαση. Το κάνεις να φαίνεται σαν να παίρνεις πίσω προηγούμενες υποσχέσεις, σαν να κρεμάς τον άλλον που υπολόγιζε σε σένα. Έτσι είναι και το ξέρεις, αλλά τη στιγμή που νομίζεις ότι τίποτα δεν μπορεί να σε προστατέψει από τους κινδύνους που μόλις εντόπισες, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα.
Πώς να εξηγήσεις ότι φοβάσαι πως αν κάνεις το βήμα θα καταστραφούν τα πάντα; Πώς να εξηγήσεις τον παράλογο φόβο που σ’έχει πιάσει, ενώ μόλις χτες όλα ήταν οκ; Ξέρεις ότι όλο αυτό είναι παράλογο ή – στην καλύτερη περίπτωση – όχι και τόσο λογικό. Το καταλαβαίνεις. Όμως, ακριβώς γι’ αυτό δεν μπορείς να εξηγηθείς με λόγια, ούτε όμως μπορείς και να μπλοκάρεις αυτό που νιώθεις. Έτσι, μετά το δωδέκατο «τίποτα» στην ερώτηση «τι έχεις;», σουφρώνεις τα φρύδια, κατεβάζεις τα μάτια και εκστομίζεις το μεγαλύτερο κλισέ που έχεις πει ποτέ στη ζωή σου. «Είμαι λίγο μπερδεμένος».
Κι όταν δεν είναι φόβος αυτό που σε πιάνει και σε κάνει να μην ξέρεις πραγματικά τι θέλεις, είναι απλούστατα το ότι δεν ξέρεις τι είναι αυτό που θέλεις. Κι αυτό δεν είναι πάντα κακό. Αν είσαι άνθρωπος που βαριέται γρήγορα και θέλει εναλλαγές στη ζωή του λίγο πιο συχνά από το μέσο όρο του πληθυσμού, οι πιθανότητες να μην ξέρεις τι θέλεις είναι πολύ μεγαλύτερες.
Το «δεν ξέρω τι θέλω» δεν είναι δικαιολογία. Δεν είναι καν δείγμα κακομαθημένου ανθρώπου που δεν ξέρει τι θέλει επειδή ποτέ δε στερήθηκε τίποτα και δεν έχει μάθει να διαλέγει. Ή μάλλον, δεν είναι πάντα έτσι. Γιατί δε λέω, υπάρχουν πάντα αυτοί που δεν ξέρουν τι θέλουν, γιατί δεν έμαθαν ποτέ να θέλουν κάτι, επειδή πάντα τα είχαν όλα. Και δε λέω ότι είναι λίγοι, μάλλον το αντίθετο. Είναι αρκετοί και χαλάνε την πιάτσα.
Υπάρχουν όμως και μερικοί άλλοι που – επιτρέψτε μου – τους βρίσκω πιο ξεχωριστούς ανθρώπους. Είναι αυτοί που στη ζωή τους έχουν βάλει στόχο να ζήσουν όσο περισσότερα πράγματα μπορούν. Δεν τους νοιάζει πολύ η ασφάλειά τους, αλλά έχουν την ανασφάλεια ότι ποτέ δεν έζησαν αρκετά. Ότι είναι πάντα λίγοι και δεν αξίζουν αυτό που εσύ, ακόμα κι αν είσαι ο καλύτερος άνθρωπος του κόσμου, έχεις για να τους δώσεις.
Κι αυτό όχι γιατί δε σ’ εκτιμούν –αν τους άκουγες να μιλούν για σένα πίσω από την πλάτη σου θα σε θαύμαζες, όπως σε θαυμάζουν αυτοί – αλλά επειδή έχουν δει πολλά. Κι αυτό τους έχει κάνει να μαθαίνουν από τα παθήματα των άλλων, πριν πάθουν οι ίδιοι. Μην τους παρεξηγήσεις όταν σου πουν ότι δεν ξέρουν τι θέλουν. Όντως δεν ξέρουν. Γιατί θέλουν τόσα πολλά! Πάρε απλώς την απόφαση γι’ αυτούς και πρότεινέ την. Μπροστά σε λιγότερες επιλογές ο άνθρωπος που δεν ξέρει τι θέλει πάντα τα πάει καλύτερα.
Γι’ αυτό, την επόμενη φορά που θα πονοκεφαλιάζεις προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσεις το «άσε με, δεν ξέρω τι θέλω», μη θυμώσεις αμέσως. Μη φωνάξεις, μη νευριάσεις. Όχι αμέσως. Προσπάθησε να δεις τι φταίει, γιατί δεν ξέρει ο άλλος τι θέλει από τη σχέση σας. Κι αν είναι φόβος, να έχεις την υπομονή να τον κοπάσεις και να τον εκλογικεύσεις. Κι αν είναι ανασφάλεια, δώσε την ασφάλεια όπως μόνο εσύ ξέρεις. Αλλά μην κατηγορήσεις κατευθείαν. Μη βιάζεσαι.
Ποτέ μη βιάζεσαι να κρίνεις τους ανθρώπους, ακόμα κι αν δεν ξέρουν πάντα τι θέλουν.
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή