Τα παιδιά είναι το μέλλον μας όπως λέμε και ξαναλέμε. Πολλές φορές χρειάζονται κάποιες βάσεις για να αισθάνονται καλά και να μεγαλώνουν με ολοκληρωμένες αξίες και μετέπειτα να έχουν τα εφόδια για να κάνουν τις δικές τους επιλογές. Οι γονείς και ο στενός οικογενειακός κύκλος παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σε όλο αυτό και στην υγιή ανατροφή τους. Υπάρχουν λοιπόν επτά «πράγματα» που ένας γονιός πρέπει να προσφέρει δίνοντας στο παιδί τη δυνατότητα να τα αξιοποιήσει στη μετέπειτα ζωή του.
1. Τα σωστά πρότυπα
Η αυτοπεποίθηση είναι περιορισμένη στις νεότερες γενιές, αφού τα παιδιά ζουν υπό τη σκιά των «αψεγάδιαστων προτύπων» και της πίεσης των social. Αυτό θα πρέπει να το εξισορροπούν οι γονείς, βρίσκοντας και προσφέροντας πρότυπα του πραγματικού κόσμου. Από εκείνα με τα ψεγάδια. Πρότυπα ρεαλιστικά, που μπορούν να δείξουν πως οι αδυναμίες δε σημαίνουν και αποτυχίες. Θα είναι αυτά τα πρότυπα οι ίδιοι; Ίσως. Αν όμως δεν μπορούν να υποστηρίξουν το ρόλο, οφείλουν να παρέχουν στα νέα παιδιά τους εικόνες ατόμων που μπορούν, χωρίς εγωισμούς να μπαίνουν στη μέση. Βοηθούν έτσι να χτίσουν υγιή αυτοπεποίθηση στη ζωή τους και ως παιδιά αλλά και μετέπειτα, με συμβουλές, υποστήριξη και μπόλικη ενθάρρυνση.
2. Την κατανόηση της έννοιας της εμπιστοσύνης
Τα προβλήματα εμπιστοσύνης ξεκινούν ιδιαίτερα από το οικογενειακό περιβάλλον. Λίγο η αυστηρότητα η υπερβολική, λίγο η απαγόρευση πολλών πραγμάτων λόγω της υπερπροστασίας και τα παιδιά δε χτίζουν εμπιστοσύνη, ούτε και μαθαίνουν να την παίρνουν από άλλους. Είναι ευθύνη του γονιού ωστόσο να ελέγξει τις παρορμήσεις του και να βοηθήσει το παιδί να καταλάβει ότι ειλικρίνεια δε σημαίνει απώλεια εμπιστοσύνης αλλά χτίσιμό της, καθώς και τιμωρία δε σημαίνει εκδίκηση αλλά συνέπεια. Γι’ αυτό και η εμπιστοσύνη είναι από τα σημαντικότερα θεμέλια που μπορεί να δώσει και να μάθει ένας γονέας στο παιδί του.
3. Την ευκαιρία να αποτύχουν
Παίζουν τα παιδιά, πέφτουν, χτυπάνε λίγο και αμέσως τρέχουν από πίσω οι γονείς φωνάζοντας τρομοκρατημένοι, χωρίς να έχει συμβεί τίποτα, τρομάζοντας και το ίδιο το παιδί ή δημιουργώντας του φοβίες. Παίρνουν κακό βαθμό σε ένα τεστ μαθηματικών και η αντίδραση προσομοιάζει τη συντέλεια του μαθηματικού κόσμου σε γενικό επίπεδο. Η αποτυχία δεν είναι καταστροφή και αυτό θα πρέπει να το μαθαίνουμε όλοι μεγαλώνοντας. Ούτε το να μην περάσεις στις πανελλήνιες, ούτε το να κάνεις ένα λάθος θα πρέπει να σε κάνει να νιώθεις τύψεις. Η ζωή δε μετριέται σε βαθμούς διαγωνισμάτων, τίποτα δεν καταστρέφεται. Ίσα-ίσα, η σωστή οπτική για την αποτυχία είναι δώρο και κάνει τα πράγματα να έχουν μεγαλύτερη αξία.
4. Καταστάσεις που ευνοούν τη δημιουργικότητα
Τα παιδιά πολλές φορές έχουν έμφυτα από μικρά, άλλες φορές περισσότερο άλλες λιγότερο, τη δημιουργικότητα και τις τέχνες. Δεν είναι ωστόσο σπάνιο οι γονείς να κάνουν το λάθος να καταπιέζουν αυτά τα ένστικτα, για λόγους προσήλωσης στα «σπουδαιότερα». Ωστόσο, ο κάθε άνθρωπος πρέπει να καλλιεργεί τα ταλέντα και τις κλίσεις του. Αν δεις ότι το παιδί σου αγαπάει τη φυσαρμόνικα, μην επιμείνεις να ασχοληθεί με το πιάνο. Αν παρατηρείς πως η ζωγραφική το χαλαρώνει, επίλεξε να του κάνεις δώρο ξυλομπογιές αντί για πλαστελίνες. Αν έχει έφεση στις δημιουργίες, μην επιμείνεις να γραφτεί ποδόσφαιρο αντί για εργαστήρι αγγειοπλαστικής, που τόσο πολύ θέλει. Γενικά, φρόντισε να καταλάβει πως στην τέχνη και στη δημιουργικότητα δεν υπάρχει το «σωστό», που πρέπει να γίνει, ούτε το «λάθος» που καλό είναι να αποφύγουμε.
5. Την πρακτική εφαρμογή του σεβασμού
Πες στο παιδί σου άφοβα «ευχαριστώ» και μη φοβηθείς στιγμή να του ζητήσεις «συγγνώμη». Όταν κάνει κάτι καλό τόνισέ του πως η πράξη του κέρδισε το σεβασμό σου κι όταν το ίδιο δείχνει σεβασμό σε κάτι, είτε είναι άνθρωπος, είτε ζώο, είτε οτιδήποτε άλλο, μην ξεχνάς να του εξηγείς τι μόλις έκανε και έδειξε. Ο σεβασμός είναι μια αρετή πολύτιμη. Τα παιδιά τον διδάσκονται κυρίως από το στενό τους περιβάλλον. Όταν σε έναν άνθρωπο φέρεσαι έτσι θα σου το ανταποδώσει. Γενικότερα, ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορεί να βοηθήσει τον κόσμο να γίνει λίγο καλύτερος είναι να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον χωρίς κριτική. Κι από τα παιδιά μας ξεκινάνε όλα.
6. Τη διαφορά της ευγνωμοσύνης και των ενοχικών συναισθημάτων
Ένα παιδί μεγαλώνοντας είναι καλό να μάθει να έχει ευγνωμοσύνη. Όχι να γίνει ενοχικό, επειδή στην Αφρική δεν έχουν να φάνε τα παιδάκια και πρέπει να τρώει όλο του το φαΐ, αλλά ευγνώμων, για το ότι το φαγητό που έφαγε σήμερα ήταν λίγο πιο νόστιμο από άλλες φορές. Ευγνώμων για τα μικρά πραγματάκια που του προσφέρθηκαν χωρίς να τα ζητήσει και κατανόηση της έννοιας της απληστίας. Έτσι μπορεί και να αποφευχθούν πολλά αρνητικά συναισθήματα ζήλιας, φθόνου ή και εσωτερικής ανασφάλειας.
7. Την αξία της αυτοεκτίμησης
Το πιο σημαντικό από όλα μάθημα που μπορεί να δώσει ένας γονιός στο παιδί του είναι να του μάθει πώς να εκτιμάει και να αγαπάει τον ίδιο του τον εαυτό. Ένας άνθρωπος μπορεί να καταφέρει την ολοκλήρωσή του μόνο μέσα από την αυτοεκτίμηση. Και έπειτα να κάνει ειρήνη και με το μέσα του αλλά και με το έξω. Η αυτοεκτίμηση είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για την ηρεμία και την ομαλοποίηση της περιπλοκότητας της ανθρώπινης ζωής. Ας μαθαίνουμε λοιπόν στα παιδιά μας να αγαπούν τον εαυτό τους έτσι ώστε να μπορέσουν να αγαπήσουν και τον κόσμο.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη