Λάθη· λίγα ή πολλά; Μικρά ή μεγάλα; Διορθώνονται ή όχι; Σίγουρα όλοι έχουμε πέσει στην παγίδα τους, όλοι έχουμε χτυπήσει το κεφάλι μας στον τοίχο για τη βλακεία που κάναμε εχθές, προχθές, πριν ένα χρόνο. Έχουν αρνητική χροιά και συνήθως δεν είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να μας συμβεί. Γιατί ένας λάθος μπορεί να μας κοστίσει, μπορεί να μας πονέσει, ή πολύ απλά το απεχθανόμαστε, γιατί ο δρόμος μας παρεκκλίνει απ’ το σωστό.
Πόσο θυμώνουμε τότε; Θυμώνουμε με τον εαυτό μας που υπήρξε έστω και μία φορά αφελής, που ήταν απρόσεκτος σε κάποιο σημείο, το οποίο ενδεχομένως είχε καρφιτσωμένη πάνω του μια ταμπέλα που έγραφε «προσοχή, κίνδυνος». Και τότε, όχι μόνο θυμώνουμε, αλλά γινόμαστε έξαλλοι. Γιατί ακόμη κι αν φοράμε γυαλιά, εμείς δεν την είδαμε. Την προσπεράσαμε και πέσαμε στο παράπτωμα που έκρυβε από πίσω. Δώσαμε μια ωραιότατη χειραψία μαζί του.
Αφού πήραμε σβάρνα οποιαδήποτε ταμπέλα προειδοποίησης κι αφού το κακό έγινε, μετά από λίγο καιρό συνεχίσαμε ακάθεκτοι. Κάναμε το επόμενος λάθος της ζωής μας. Είτε αυτό είχε να κάνει με κάποιο πρόσωπο, είτε με μία κατάσταση, είτε ήταν ένα απλό ορθογραφικό λάθος. Εμείς το κάναμε και μετά λέγαμε, «γαμώτο, τι χαζός που είμαι».
Το συμπέρασμα απ’ όλα αυτά δεν είναι άλλο απ’ το ότι ο άνθρωπος κατά βάθος αγαπάει το λάθος. Γιατί ακόμη κι αν δεν το καταλαβαίνει, ένα λάθος τον οδηγεί σε μια ένταση. Με ένα λάθος ξανανιώνει, για να το πούμε αλλιώς. Γιατί ένα λάθος έχει την ικανότητα να σε ταρακουνήσει. Να σου δείξει πώς πραγματικά πρέπει να κάνεις κάτι με το σωστό τρόπο. Είναι αυτό που θα σε οδηγήσει στο δρόμο του τι δεν πρέπει να ξανακάνεις, τι δεν πρέπει να ξανανιώσεις, τι δεν πρέπει να επιτρέψεις στον εαυτό σου να ξανασυμβεί.
Αντίθετα, κάτι που είναι σωστό, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μονάχα σωστό. Δε σε προκαλεί, δεν έχει καμία ιδιαίτερη νοστιμιά. Έχει απλά μια ωραία γεύση, που σε όλους μας είναι η ίδια. Όταν τη νιώθουμε, την απολαμβάνουμε όλοι και μάλιστα με τον ίδιο τρόπο. Έχουμε, σχεδόν, την ίδια έκφραση. Σχεδόν, τα ίδια αισθήματα. Χαρά, χαμόγελο, ικανοποίηση. That’s it.
Στο λάθος, όμως, εσύ έβαλες ποτέ τελεία; Ένιωσες ποτέ την ίδια νοστιμάδα; Όχι. Γιατί εκείνο έχει πολλούς και διαφορετικούς τρόπους να σου τραβάει την προσοχή. Κι όχι μόνο την προσοχή, αλλά σίγουρα μιλάς γι’ αυτό για πολύ καιρό στη ζωή σου. Μπορεί να το φέρνεις στη μνήμη σου για πολλά χρόνια ακόμη. Αυτό από μόνο του δεν ενέχει μια δύναμη;
Το ζήτημα, επομένως, δεν είναι τι είναι σωστό και τι είναι λάθος. Και τα δύο είναι θετικά. Το σωστό γιατί πετυχαίνουμε κάποιο σκοπό που έχουμε θέσει και το λάθος γιατί μας δημιουργεί μια πρόκληση. Την πρόκληση να μην το ξανακάνουμε.
Αν κάτσουμε λίγο να το σκεφτούμε, ασχολούμαστε περισσότερο με το λάθος παρά με το σωστό. Το σωστό μας απασχολεί μόνο στο βαθμό του να μην είναι λάθος. Επομένως, και πάλι το τελευταίο έρχεται πρώτο. Α, ρε άνθρωπε, έχεις ένα εφευρετικό μυαλό και δεν το έχεις ανακαλύψει ακόμη.
Δεν το έχεις ανακαλύψει, γιατί φοβάσαι. Φοβάσαι να κάνεις λάθος, μετά φοβάσαι να το παραδεχτείς και στο τέλος δε βρίσκεις πουθενά τη λύση του. Μοιάζεις με ανθρωπάκι που πνίγεται σε μια κουταλιά νερό. Κοιτάς πάντα μόνο τον προορισμό, χωρίς να σκέφτεσαι τη διαδρομή για να φτάσεις.
Έλα, όμως, που όλα κρύβονται στη διαδρομή. Μέσα απ’ τα λάθη σου και τα πάθη σου, θα δεις τελικά το πόσο δυνατός και έξυπνος είσαι ή το πόσο κουράγιο έχεις για να αντιμετωπίσεις κάτι σύνθετο, προβληματικό και δύσκολα επιλύσιμο. Μέσα από ένα λάθος θα αναθεωρήσεις και θα αντιληφθείς τη δημιουργικότητά σου, την ικανότητά σου, την εφευρετικότητά σου.
Και δεν εννοούμε να απομακρύνεσαι απ’ το σωστό ή να μην το θέλεις. Εννοούμε να αγαπάς τα λάθη σου. Γιατί και τα λάθη σου, εσένα έχουν ως καπετάνιο. Δικές σου επιλογές είναι. Λάθος, βέβαια, αλλά είναι. Απλώς δείξε σεβασμό προς αυτές.
Μην ντρέπεσαι, μην κλαις μόνος σου στο σπίτι, μην κρύβεσαι πίσω απ’ τα μουστάκια σου ή το δάχτυλό σου. Μη γίνεσαι ψευδομάρτυρας των λαθών και των σφαλμάτων σου. Μην επιθυμείς μόνο την επίδειξη της επιτυχίας σου. Μην περιφρονείς την αποτυχία σου. Μη σκύβεις το κεφάλι στην αδυναμία σου. Γιατί τότε δεν είσαι εσύ, αλλά κάποιος άλλος. Κι αυτός ο άλλος δεν υπάρχει. Γιατί όλοι κάνουμε λάθη, όλοι υποκύπτουμε σε κάποια πιθανή απροσεξία. Κανένας δεν είναι παντοδύναμος, παντογνώστης και πανάγαθος.
Έτσι, λοιπόν, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να γεμίσουμε το ποτήρι μας με το αγαπημένο μας αλκοολούχο ποτό. Να το σηκώσουμε ψηλά και να πιούμε στα λάθη μας και μόνο. Να πιούμε στην υγειά τους. Ένα λάθος ισούται με ένα σωστό. Στο πρώτο βρίσκεται το κλειδί που θα ξεκλειδώσει το τελευταίο. Γι’ αυτό, λατρεμένα λάθη, στην υγειά σας.
ΥΓ: Πιάνει και με αναψυκτικό.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη