Αντί να κοιτάξεις στον καθρέφτη πήγες και τον έσπασες

Το μάτι δεν ελέγχεται. Έτσι άκουγα πάντα να λένε. Κι όντως στην πορεία κατάλαβα ότι είχαν δίκιο. Το μάτι θα πέσει στο καθημερινό, στο συνηθισμένο αλλά θα μαγνητιστεί κι από το όμορφο, το παράξενο, το διαφορετικό. Το γεγονός ότι το μάτι μας έλκεται από κάτι, άτομο ή αντικείμενο, σημαίνει ότι το άτομο ή το αντικείμενο εκείνο έχει μια ενέργεια, μια δύναμη που μας ωθεί στο να το δούμε. Συνήθως, όσο πιο ιδιαίτερο είναι κάτι, το μάτι έλκεται πάνω του με μια ανεξήγητη δυναμική, θέλει να το παρατηρήσει, να το περιεργαστεί. Λες και θέλει να το αποδεχτεί στον κύκλο του συνηθισμένου του.

Το μάτι δεν ελέγχεται. Μπορούμε όμως να επιλέξουμε τι απλά θα δούμε, τι θα παρατηρήσουμε και να φιλτράρουμε για δικό μας όφελος όπως μπορούμε και να επιλέξουμε να καρφωθούμε, να χλευάσουμε και να σχολιάσουμε.
Πολλές φορές τυχαίνει να βλέπουμε στο δρόμο ένα άτομο με κάποια διαφορετικότητα, ας πούμε ιδιαίτερο με οποιονδήποτε τρόπο. Είναι άξιον απορίας, κατ’ εμένα, πως πέφτουν τόσο εύκολα τα μάτια πάνω στο συγκεκριμένο άτομο. Ακόμα πιο ακατανόητο είναι ότι πολλά από τα βλέμματα θα επιλέξουν να καρφωθούν με τρόπο αδιάκριτο. Ο κόσμος θα νιώσει λογής συναισθήματα με την έκπληξη ή και τη λύπηση να πρωταγωνιστούν. Κάποιοι ίσως άθελά τους να το δείξουν και με την έκφραση του προσώπου τους.

Λειτουργούμε όλοι πολύ παρόμοια τόσο όσον αφορά αυτά θεωρούμε όμορφα όσο και σ’ αυτά που δεν καταλαβαίνουμε χωρίς να μπούμε ποτέ στη θέση του άλλου ατόμου. Εσύ θα ένιωθες άνετα με μια αδιάκριτη ματιά επάνω σου; Αν ήξερες ότι μιλούν για εσένα; Δυστυχώς, ακόμα και η κοινή λογική σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι τόσο κοινή και στην περίπτωση αυτή ισχύει το ίδιο.

Από πολύ παλιά ο κόσμος έδειχνε να περιθωριοποιεί το διαφορετικό μην ξέροντας πώς αλλιώς μπορεί να αντιδράσει. Η αποδοχή του απλά δεν ήταν πιθανότητα. Αν μια γυναίκα, για παράδειγμα, ήταν πιο πνευματώδης, πιο ιδιαίτερή από τις υπόλοιπες της κοινότητάς την κατηγορούσαν για μαγεία και μαζευόταν όλο το χωριό να δει την καύση της. Όλοι ήταν παρόντες και υπάρχουν αναφορές ότι ήταν είδος διασκέδασης το βασανιστήριο αυτό της «μάγισσας». Τι διαφορά έχει όμως αυτό από την καύση ενός βιβλίου που λέει κάτι που δε μας βολεύει, ή τον εν ψυχρώ τερματισμό της ζωής ενός ανθρώπου που επέλεξε μια άλλη θρησκεία από τη δική σου; Καμία.

Το ίδιο γίνεται μέχρι και σήμερα με το πιο απλό παράδειγμα, τις ταυρομαχίες. Ο ταύρος, ως ένα είδος τέρατος στα μάτια του κοινού λόγω της δύναμης, των κέρατων και του μεγέθους του ενώ μέχρι εχθές μπορεί απλά να έβοσκε σε ένα χωράφι ανέμελο κι ο ταυρομάχος, ταυτισμένος ήρωας να σκοτώνει το τέρας αργά, βασανιστικά και με χάρη. Ο κόσμος ζητωκραυγάζει. Νίκησε το «καλό»! Τίποτα το διαφορετικό, το δυνατό, να μη μείνει όρθιο! Να είναι όλα παρόμοια και σε ίση δύναμη με το πλήθος.

Κάπου εδώ θα αναφέρω γι’ ακόμα μια φορά τον καθρέφτη. Τον καθρέφτη που μπορεί να γίνει και ο ψυχαναλυτής μας εκτός από το αντικείμενο μέσα από το οποίο βλέπουμε την αντανάκλαση του εξωτερικού μας κόσμου. Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι μπορεί να σημαίνει για κάποιον η φοβία, αυτή η αστείρευτη περιέργεια που περιτριγυρίζει την ύπαρξη κάποιου άλλου ατόμου για τον ίδιο; Το πιο πιθανόν, όχι. Γιατί αυτή είναι μια δύσκολη δουλειά. Κανένας δε θέλει να παραδεχτεί γιατί φοβάται ή γιατί ζηλεύει ίσως.

Αυτή τη δουλειά πρέπει ο καθένας να την κάνει μόνος του. Να βλέπει στον καθρέφτη κι εκεί να βλέπει εκτός από την εξωτερική εμφάνιση και την ψυχή του. Ο άνθρωπος που έχει καταφέρει να δεχτεί τον εαυτό του έχει δεχτεί και τη μοναδικότητα όλων των άλλων, με τις οποιεσδήποτε ιδιομορφίες τους. Δεν περιμένει κανένας άλλος να είναι ίδιος με αυτόν κι έτσι δέχεται ότι όλοι είναι μοναδικοί. Αν μη τι άλλο γνωρίζει ότι ούτε ο ίδιος είναι τέλειος και το «τέλειο» είναι απλά μια λέξη που ο καθένας ορίζει για κάτι διαφορετικό από κάποιον άλλον.

Γνωρίζει πού πρέπει να δουλέψει μέσα του όπως γνωρίζει και τα χαρακτηριστικά του κορμιού του, τις άσπρες τρίχες, τις δικές του ατέλειες αλλά και τα δυνατά του σημεία. Γνωρίζει τα δυνατά εσωτερικά και εξωτερικά του χαρακτηριστικά. Αν είσαι δυσαρεστημένος με τον εαυτό σου και δε θες να κάνεις τη δουλίτσα αυτή που πρέπει να κάνεις μέσα σου, με τον καθρέφτη, είσαι καταδικασμένος ν’ ασχολείσαι με άλλους, αντανακλώντας τα δικά σου θέματα. Θα βλέπεις κομμάτια του δικού σου καθρέφτη που πρέπει να δουλέψεις για να ενώσεις.

Κι όταν το καταφέρεις με κόπο και με χρόνο σμιλεύοντας τον δικό σου εσωτερικό κόσμο θα δεις ακτίνες φωτός εκεί που οι άλλοι θα δουν απλά ρωγμές από σπάσιμο. Θα δεις το όμορφο, το παράξενο, το διαφορετικό σαν έργο τέχνης και θα το απολαύσεις, όχι σαν απειλή που θα θέλεις να αφανίσεις. Ο όμορφος άνθρωπος είναι ο ολοκληρωμένος άνθρωπος. Τι πιο όμορφο από το να έχει μπλε μαλλί, ή ένα μέτρο μπόι, να είναι πάμπλουτος ή άστεγος, ο διευθυντής μιας εταιρείας ή ο σερβιτόρος στο καφέ της γειτονιάς σου. Ένα μοντέλο ή απλά μια γιαγιούλα. Ο όμορφος άνθρωπος δε χρειάζεται να ρίξει κανέναν για να φανεί. Ο όμορφος άνθρωπος μαγνητίζει κι αντανακλά φως. Μόνο φως.