«Άκου με για το καλό σου», «ξέρω τι σου λέω», «φαίνεται ότι δεν είναι για σένα», «μην κάνεις επιλογές που μπορεί να μετανιώσεις σύντομα». Εκφράσεις που θα σου πουν συχνά και όσο τις ακούς τόσο θα θυμώνεις γιατί θα θεωρείς ότι το κάνουν επίτηδες για να σου χαλάσουν τα σχέδια.

Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που έχει να κάνει ένας γονιός είναι να αναγνωρίσει ότι δεν μπορεί να προδιαγράφει, να κανονίζει και ελέγχει τη ζωή και τις επιλογές του παιδιού του -όσο μεγάλο ή μικρό και να είναι. Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα είναι να αναγνωρίσει ότι «το παιδί» είναι ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος με τις δικές του επιθυμίες και τις δικές του ανάγκες, με όλα τα εφόδια να κάνει τις δικές του επιλογές.

Το να μένεις αμέτοχος και να μπορείς να σέβεσαι τις επιλογές του παιδιού σου είναι πραγματικά άθλος. Γιατί ο γονιός και εν γένει ο ευρύτερος κύκλος της οικογένειας έχει συνηθίσει να είναι προστάτης. Είναι ο ρόλος τους να προστατέψουν τον άνθρωπο που αγαπούν και βάζουν πολλές φορές, πάνω από τον εαυτό τους. Και φυσικά δικαιολογημένα για αυτούς, θα κρατήσουν αμυντική στάση όταν κάποιος τρίτος μπει ανάμεσα σε αυτόν τον δεσμό που έχουν δημιουργήσει με το παιδί γιατί νιώθουν ότι οι ισορροπίες και γέφυρες επικοινωνίας που κουράστηκαν να χτίσουν μπορεί να αλλάξουν.

Τι γίνεται λοιπόν όταν το παιδί φέρει στους κόλπους της οικογένειας το άλλο μισό που εμάς δε μας γεμίζει το μάτι; Λένε η πρώτη εντύπωση είναι και η πιο σημαντική. Τι θα γίνει λοιπόν όταν η γνώμη παραμένει αρνητική για πολλοστή φορά. Τότε ξεκινά ένας νέος κύκλος του παιχνιδιού «Ναυμαχία» όπου προσπαθείς υποτιμώντας και προσβάλλοντας τις δυνάμεις του αντιπάλου, να νικήσεις. Και το έπαθλό σου δεν είναι άλλο από το να κρατήσεις τη ζωή του παιδιού υπό τον έλεγχό σου και όπως βολεύει εσένα.

Πόσο άδικο είναι όλο αυτό; Κι αν δεν το κάνεις μόνος θα φροντίσει να στο υπενθυμίζει το παιδί σε κάθε τσακωμό από τους πολλούς που θα ακολουθήσουν. Γιατί δικαιολογημένα και πολύ καλά κάνει, θα έρθει σε ρήξη και θα δημιουργήσει ένταση όπου θα σε βγάζει καταπιεστικό και πλήρως ακατάλληλο να εκφέρεις γνώμη για αυτή την επιλογή.

Τόσα χρόνια που μεγάλωνες το παιδί σου είχες συνηθίσει να το τιμωρείς όταν δεν έκανε πράγματα τα οποία ήθελες ή δεν έκανε τα πράγματα όπως τα ήθελες. Στην περίπτωση σου το να μποϊκοτάρεις το έτερον ήμισυ είναι η εκπλήρωση της τιμωρητικής σου συνήθειας. Μέσα σου όμως ξέρεις ότι δεν είναι σωστή και λογική αντίδραση γιατί δεν μπορείς να επιβάλλεις όλα αυτά που θα σε έκαναν να αισθανθείς την ασφάλεια ότι όλα βαίνουν καλώς και ιδανικά όπως θα έπρεπε.

Ομολογουμένως είναι λεπτή η γραμμή ανάμεσα στο ενδιαφέρον να είναι καλά και ευτυχισμένο το παιδί σου και στο να θέλεις να κάνει αυτό που θες εσύ. Για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις σε αυτή την περιπέτεια που ενέχει τον κίνδυνο ο δικός σου άνθρωπος να πληγωθεί πρέπει να έχεις οπλιστεί με υπομονή. Το ένστικτό σου σού λέει ότι η επιλογή του παιδιού σου δεν είναι σωστή αλλά παραμένει να είναι το δικό σου ένστικτο και ευτυχώς το παιδί έχει δικό του που είναι διαφορετικό. Αυτό δε σημαίνει ότι απορρίπτει την ανησυχία του αλλά η ζωή είναι μια διαδικασία εκμάθησης. Πρέπει το παιδί  να πάρει τον δρόμο που θα μπορεί να μάθει και να ανακαλύψει μόνο του αυτό που εσύ λόγω ωριμότητας και εμπειρίας ξέρεις από νωρίς. Άλλωστε όλοι πάθαμε και μετά μάθαμε. Το παιδί πρέπει να κάνει λάθη, να μάθει να ζει με αυτά και να μαθαίνει παρά να μετανιώνει -όπως θα συνέβαινε αν υπάκουγε σε κάτι που δεν ήταν δική του επιλογή. Γι’ αυτό μη φοβηθείς να το αφήσεις ελεύθερο.

Όποτε, γονιέ που δε βλέπεις την ώρα να πεις την άποψή σου και δεν μπορείς να φιλτράρεις τα λόγια σου, πάρε μια ανάσα και λίγη απόσταση. Πριν πάρεις το διδακτικό σου ύφος χτίσε μια υγιή επικοινωνία. Μην αρχίσεις να ακυρώνεις το παιδί και άφησε χώρο και χρόνο να σου εκμυστηρευτεί τα δικά του συναισθήματα και σκέψεις για να δώσεις μια συμβουλή που δε θα είναι κομμένη και ραμμένη για εσένα αλλά στα δικά του μέτρα. Δείξε εμπιστοσύνη. Πολύ συχνά θεωρούμε ότι ξέρουμε καλύτερα γιατί είμαστε πιο έμπειροι αλλά αυτό δεν ισχύει. Είναι φύσει αδύνατο να ξέρουμε καλύτερα τι συμβαίνει από αυτόν που είναι στην κατάσταση που μας προβληματίζει.

Κι εσύ παιδί, προσπάθησε να καταλάβεις τον γονιό. Δε σου ζητάει να συγχωρέσεις τις φορές που προσπάθησε να σου αλλάξει γνώμη και τσακωθήκατε, ούτε τις φορές που σου μίλησε ειρωνικά και υποτιμητικά. Να ξέρεις όμως ότι το κίνητρο δεν ήταν να ειρωνευτεί και να υποτιμήσει εσένα ή τις επιλογές σου.

Η αγωνία της οικογένειας να είσαι πάντα καλά και ευτυχισμένο είναι μεγαλύτερη από τον εγωϊσμό να ακολουθήσεις πιστά αυτά που σου λέει. Αν κάποτε την αγωνία αυτή την εκφράζει με λάθος τρόπο, μη τη συγχωρέσεις αν δε θες, αλλά μη σταματήσεις να μεταφέρεις τη δυσαρέσκειά σου. Η ένταση είναι άλλωστε η κινητήριος δύναμης της επαναδιαπραγμάτευσης στις οικογενειακές σχέσεις.

Συντάκτης: Ελπίδα Μπογράκου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.