Η χαλάρωση μας κάνει να μοιάζουμε αλλά και να φερόμαστε αλλιώς

Σίγουρα έχουν υπάρξει στιγμές που έχεις κοιτάξει μια φωτογραφία σου από μια έξοδο με το άλλο σου μισό, από ένα οικογενειακό τραπέζι, από ένα βράδυ που ευχαριστήθηκες με την παρέα όσο τίποτα άλλο και έχεις σκεφτεί πόσο διαφορετικός μοιάζεις. Αναρωτιέσαι τελικά πώς ακριβώς φαίνεσαι στους άλλους. Και καθώς τις κοιτάς προσπαθείς να καταλάβεις τι έχεις κάνει διαφορετικό και βγήκε αυτό το αποτέλεσμα, ώστε να το χρησιμοποιήσεις και στην επόμενη φωτογραφία.

Έλα όμως που χρησιμοποιείς όλα τα τεχνάσματα τα οποία θα μπορούσαν να αποδώσουν την ίδια εκείνη απαλή έκφραση που είχε το πρόσωπό σου, αλλά κανένα δε φτάνει ώστε να δώσει κάτι αντίστοιχο. Ο τρόπος με τον οποίο γυάλιζαν και γέλαγαν τα μάτια σου κι ο τρόπος που το χαμόγελό σου έμοιαζε τόσο αληθινό που σου προκαλεί ένα αίσθημα χαράς και σου ζωγραφίζει ένα ελαφρύ μειδίαμα όταν το κοιτάς, δεν αντιγράφεται. Αυτό συμβαίνει κυρίως για ένα βασικό λόγο. Γιατί σου λείπει κάτι που στις παραπάνω περιπτώσεις υπήρχε σε μεγάλο βαθμό και δεν είναι άλλο από τη χαλαρότητα και τη σχεδόν παντελής έλλειψη στρες. Γιατί βλέπεις, όταν περιτριγυρίζεσαι από τους αγαπημένους σου και τους φίλους σου αφήνεις τις άμυνές σου, δεν υψώνεις τα ίδια τείχη και είναι σίγουρο ότι το γεγονός πως δε χρειάζεται να υποδυθείς κάτι που δεν είσαι για να ευχαριστήσεις τους άλλους σου δίνει την ευκαιρία να ζήσεις κάποιες στιγμές ατόφιας απελευθέρωσης από κάθε άγχος.

Γιατροί και κλινικοί ψυχολόγοι έχουν μελετήσει τις διαδικασίες που θέτονται σε λειτουργία όταν βρισκόμαστε σε έντονο στρες ή αντίθετα όταν χαλαρώνουμε και καταλήγουν ότι όταν αγχωνόμαστε βρισκόμαστε σε μια κατάσταση «μάχομαι ή φεύγω» (fight or flight) κι έτσι αλλάζουμε σε πολλά ψυχοσωματικά επίπεδα. Αρχικά όταν χαλαρώνουμε μειώνονται τα επίπεδα της κορτιζόλης, που είναι υπεύθυνη για το στρες. Η κορτιζόλη είναι πολύ αποτελεσματική όταν απειλούμαστε, αφού μας κρατά σε εγρήγορση αλλά καθόλου αναγκαία στις περισσότερες καθημερινές μας στιγμές. Όταν τα επίπεδά της είναι χαμηλά ομαλοποιούνται και άλλες λειτουργίες του οργανισμού μας, όπως ο μεταβολισμός, η αρτηριακή πίεση και μειώνεται η ευερεθιστικότητα. Με λίγα λόγια, ο οργανισμός μας βγαίνει από αυτήν την «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» και έτσι η αναπνοή μας γίνεται πιο ήρεμη, πέφτουν οι ποσότητες αδρεναλίνης και οι παλμοί μας επιστρέφουν στο κανονικό δίνοντάς μας ένα συναίσθημα ανακούφισης και η συγκέντρωσή μας βελτιώνεται!

Είναι επίσης γεγονός ότι η έκφραση «με έλουσε κρύος ιδρώτας» δε χαρακτηρίζει λανθασμένα τις πιο αγχωτικές μας στιγμές. Για την ακρίβεια η θερμοκρασία μας πέφτει, γι’ αυτό κρυώνουμε όταν αγχωνόμαστε, ενώ αντιθέτως αυξάνεται όταν χαλαρώνουμε. Κι έρχομαι εδώ να σου καταρρίψω έναν παλιό και μεγάλο μύθο. Δε σε ζεσταίνει το πότο. Το ποτό σε χαλαρώνει και κατ’ επέκταση ανεβαίνει η θερμοκρασία σου γιατί πέφτουν οι παλμοί και κατεβάζεις τις άμυνές σου.

Ο Βραζιλιάνος φωτογράφος Marcos Alberti αποτύπωσε την αλλαγή που υφίσταται το σώμα μας όταν χαλαρώνουμε, με μια σειρά πορτρέτων φίλων. Συγκεκριμένα, απαθανάτισε τους ίδιους ανθρώπους νηφάλιους καθώς και μετά από τρία ποτήρια κρασί. Τα αποτελέσματα εντυπωσιακά. Παρ’ ότι το έργο του “3 Glasses Later” αποτελεί ένα αφιέρωμα στην καλή όψη του κρασιού, μπορεί εύλογα να θεωρηθεί και αφιέρωμα στην αλλαγή που μας συμβαίνει όταν αποβάλλουμε το άγχος και τις αναστολές.

Για το συγκεκριμένο Wine Project η πρώτη φωτογραφία αποτύπωνε το πρόσωπο μετά από μια μακριά και κουραστική ημέρα και οι επόμενες μετά από ένα, δύο και τρία ποτήρια κρασί αντίστοιχα. Ο ίδιος ομολόγησε αργότερα πως δεν περίμενε ότι η διαφορά μεταξύ της πρώτης και της τελευταίας φωτογραφίας θα ήταν τόσο μεγάλη. Πρόσωπα απαθή, μ’ ένα τυπικό, σχεδόν «ψεύτικο» χαμόγελο για τη φωτογραφία, μεταμορφώνονται μπροστά στον καλλιτεχνικό του φακό. Πηγαίο συναίσθημα χαράς, μια κάποια έξαψη, με πολλούς να κοκκινίζουν και να ζεσταίνονται, ένα χαμόγελο που ακτινοβολεί χαρά και μάτια λαμπερά, είναι λίγα μόνο από τα χαρακτηριστικά τους σε «κατάσταση εκτάκτου χαλάρωσης».

Το έργο αυτό αποτυπώνει με μεγάλη ακρίβεια ό,τι περιγράψαμε πως συμβαίνει στον άνθρωπο όταν χαλαρώνει. Σίγουρα έχεις αισθανθεί παρόμοια όταν κάνεις άλλες δραστηριότητες που σε χαλαρώνουν. Μια βόλτα, μια αγκαλιά, ένα ταξίδι, γυμναστική ή yoga, μια έξοδος με τους φίλους που είχες να δεις καιρό ή το αγαπημένο σου βιβλίο.

Ανεξάρτητα με το ποια είναι η ασχολία που σε χαλαρώνει, σε προκαλώ την επόμενη φορά να καταγράψεις και εσύ τον εαυτό σου σε ένα μικρό «πριν και μετά». Είμαι σίγουρη ότι θα σ’ αρέσει αυτό που θα αντικρίσεις και ποιος ξέρει, ίσως έτσι επιδιώξουμε όλοι μας πιο εύκολα να διεκδικήσουμε τη χαλάρωσή μας.