Και μόνο στην ιδέα να φλερτάρεις παθαίνεις κρίση

Λίγο-πολύ όλοι μας, όταν αρχίσουμε να ερχόμαστε κοντά με ένα άτομο που μας έχει κεντρίσει το ερωτικό ενδιαφέρον, παρουσιάζουμε ένα κάποιο άγχος και μια συστολή. Υπάρχουν μάλιστα και περιπτώσεις που λόγω διαφόρων παραγόντων συχνά σχετιζόμενων, για παράδειγμα, είτε με τη σχέση μας με τον εαυτό μας, είτε με προηγούμενες εμπειρίες μας, είτε με τις συνθήκες, τα συμπτώματα άγχους και ανασφάλειας είναι ιδιαίτερα αυξημένα. Ήξερες, όμως, πως υπάρχει το ενδεχόμενο κάποια άτομα να υποφέρουν από αδικαιολόγητα έντονα συμπτώματα φοβίας γύρω από το παιχνίδι του έρωτα; Κι όμως, ανάμεσα στις τόσες άλλες ανθρώπινες φοβίες, μη ρεαλιστικούς φόβους για αντικείμενα και καταστάσεις δηλαδή, συναντάμε και την, κατά τη διεθνή ορολογία, “sarmassophobia” ή, αλλιώς, “malaxophobia”.

Φλερτ, ραντεβού, προσπάθεια για σωματική και πνευματική εγγύτητα, φιλιά και ερωτικά παιχνίδια συναντάμε στο ερωτικό πεδίο και για τους περισσότερους από όσους ενδιαφέρονται για μια ερωτική σχέση, όλα αυτά είναι ευχάριστα, διασκεδαστικά και συναρπαστικά βιώματα με το άτομο που τα ενδιαφέρει. Ωστόσο, οι άνθρωποι με malaxophobia παρ’ ότι νιώθουν την ανάγκη και επιθυμούν να εμπλακούν ερωτικά με κάποιο άλλο άτομο, όταν ξεκινήσει το παιχνίδι της αποπλάνησης και του έρωτα, ή ακόμα και μόνο στη σκέψη αυτού κάποιες φορές, με όλα τα ως άνω που αυτό περιλαμβάνει, νιώθουν αυξημένο, παράλογο φόβο και δυσλειτουργικό άγχος, από τα οποία νιώθουν να υποφέρουν. Μάλιστα και η ίδια η αντίφαση μεταξύ των επιθυμιών τους και του πώς νιώθουν όσο πιο κοντά έρχονται στην εκπλήρωσή τους είναι ιδιαίτερα απογοητευτική κι εξαντλητική και δημιουργεί έντονο προβληματισμό στο άτομο. Να αποσαφηνιστεί, δε, ότι εκτός του ερωτικού πλαισίου, το άτομο δε δείχνει τους φόβους του.

Η φοβία αυτή έχει τόσο συμπτώματα σχετιζόμενα με τη νευροφυσιολογία του ατόμου, όσο και με την ψυχολογική του κατάσταση, καθώς και με τη συμπεριφορά του. Σε μια πρώτη διάσταση , άγχος κατακλύζει το υποκείμενο και ενεργοποιείται ο μηχανισμός πάλης ή φυγής. Αυτό σημαίνει πως σε βιολογικό επίπεδο παρατηρείται αύξηση της δραστηριότητας του νευρικού συστήματος. Έτσι, μπορούμε να εντοπίσουμε ένα αυξημένο ρυθμό αναπνοής, αυξημένο καρδιακό ρυθμό, αίσθηση ασφυξίας, αίσθημα παλμών, πόνους, υπερβολική εφίδρωση, ζάλη και ακόμη και εμετό ως ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα.

Σε μια δεύτερη διάσταση, μαζί με τις φυσικές εκδηλώσεις, βιώνει μια σειρά από γνωστικά συμπτώματα, μια σειρά από σκέψεις οι οποίες διακρίνονται από τον αρνητικό χαρακτηρισμό του παιχνιδιού της αγάπης και των σαγηνευτικών συμπεριφορών. Το άτομο φοβάται την πιθανότητα να ρεζιλευτεί κατά την προσπάθειά του να αποπλανήσει ένα πρόσωπο καθώς και να εκθέσει τον εαυτό του στον ρόλο της αποπλάνησης. Δηλαδή, η φοβία σε γνωσιακό επίπεδο προκαλείται από χαμηλή αυτοπεποίθηση για τις ικανότητες του υποκειμένου στο ερωτικό παιχνίδι. Αυτή η αρνητική σκέψη προωθεί την ανάπτυξη της αποστροφής προς τις σαγηνευτικές δραστηριότητες και σε συνδυασμό με τα σωματικά συμπτώματα, αυξάνουν τον παράλογο φόβο και την έλλειψη εμπιστοσύνης ακόμα περισσότερο.

Τέλος, η τρίτη διάσταση, η συμπεριφορική, αφορά τα αποτελέσματα των άλλων δύο, το πώς δηλαδή εξωτερικεύεται η δυσφορία και το υψηλό άγχος που βιώνει από το φόβο της αποπλάνησης αυτό το υποκείμενο σε βιολογικό και γνωσιακό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, οι δύο πιο σημαντικές συμπεριφορές της malaxophobia είναι η αποφυγή και η διαφυγή. Αρχικά, η αποφυγή ορίζει όλες τις συμπεριφορές που ένα άτομο με αυτή τη διαταραχή εκτελεί με στόχο να μην εκθέσει τον εαυτό του στα στοιχεία του που τον φοβίζουν. Δηλαδή, σε πρώτη φάση, όταν ο άνθρωπος με αυτή την ασθένεια αντιμετωπίζει ένα παράλογα υψηλό επίπεδο άγχους κάθε φορά που εμπλέκεται στο παιχνίδι της αποπλάνησης, τείνει να αποφεύγει αυτό το είδος της κατάστασης. Προσπαθεί, επίσης, να ξεφύγει από όλες τις καταστάσεις που συνεπάγονται επαφή με κάποιον στον οποίο προσελκύονται σεξουαλικά. Εάν, για κάποιο λόγο, πρέπει να συμμετάσχει σε κάτι παρόμοιο, θα εγκαταλείψει την κατάσταση το συντομότερο δυνατό. Η διαφυγή εμφανίζεται ενώ κάποιος με αυτή την ψυχοπαθολογία βιώνει μια εμπειρία ερωτικού παιχνιδιού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το άτομο τείνει να εκτελεί πράξεις διαφυγής για να ανακουφίσει την ενόχληση που προκαλεί η στενή επαφή με το άλλο άτομο.

Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση κάποιου θέματος είναι να δούμε τι το προκαλεί. Η ανάπτυξη της malaxophobia, όπως και κάθε άλλης ειδικής φοβίας, ανταποκρίνεται στον συνδυασμό διαφόρων παραγόντων. Φαίνεται πως κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και παρουσιάζει ένα μοναδικό συνδυασμό εκλυτικών αιτιών. Ωστόσο μπορούμε να αναφερθούμε στις βασικότερες αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτή την ιδιαίτερη και όχι πολύ συχνή φοβία. Αρχικά, μια άσχημη εμπειρία αποπλάνησης μπορεί να επιδράσει τραυματικά και να πλέξει μια αρνητική συναισθηματικότητα γύρω από το παιχνίδι του έρωτα. Ωστόσο, συχνά δεν είναι καν απαραίτητο να ζήσει κάποιος μια κατάσταση για να αποκτήσει μια σχετική αίσθηση. Σε αυτή την περίπτωση, οι πληροφορίες σχετικά με αυτές τις καταστάσεις επιτυγχάνονται βλέποντας τις τραυματικές και αρνητικές εμπειρίες που βιώνουν οι άνθρωποι κοντά τους σε σχέση με τις δραστηριότητες αποπλάνησης.

Επιπλέον, η απόκτηση αρνητικών πληροφοριών για το παιχνίδι του έρωτα και της αποπλάνησης μπορεί να προδιαθέσει το άτομο να φοβάται αυτές τις καταστάσεις. Η οδηγία που λαμβάνει ένα παιδί μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ώστε τα πρότυπα που δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις αρνητικές συνέπειες της αποπλάνησης μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη της malaxophobia. Επίσης και γενετικοί παράγοντες φαίνεται να έχουν σχέση με τη φοβία αυτή, καθώς ένα οικογενειακό ιστορικό διαταραχών άγχους μπορεί να είναι καθοριστική. Συν τοις άλλοις, οι μη ρεαλιστικές πεποιθήσεις σχετικά με τις βλάβες που θα μπορούσαν να ληφθούν εάν εκτίθενται στο απειλητικό ερέθισμα ή οι χαμηλές αντιλήψεις για την αυτο-αποτελεσματικότητα είναι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης ψυχοπαθολογίας.

Για να μιλήσουμε και στατιστικά, η φοβία συναντάται κυρίως στον γυναικείο πληθυσμό, ιδιαίτερα λόγω τραυματικών εμπειριών ή διδαχών από την οικογένεια για διατήρηση της παρθενίας. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να εμφανιστεί και στους άνδρες και να τους οδηγεί σε αποφυγή μιας σχέσης.

Η malaxophobia ή sarmassophobia είναι μια ιδιαίτερα επώδυνη και δυσλειτουργική διαταραχή για το υποκείμενο που τη βιώνει. Διότι η συναισθηματική και σωματική επιθυμία δεν μπορεί να εκπληρωθεί εξαιτίας μιας άμυνας σε έναν φανταστικό, μη ρεαλιστικό κίνδυνο, μιας φοβίας. Αρκεί, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε τη δυσκολία και να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας ώστε με τις κατάλληλες τεχνικές να βοηθηθούμε και να απολαύσουμε το παιχνίδι του έρωτα και της αποπλάνησης, όπως ζητά η ψυχή μας.