Δύσκολο πράγμα τα μυστικά. Μερικές λέξεις, που όταν τις βάλεις στη σωστή σειρά είναι έτοιμες να φέρουν τα πάνω-κάτω, μόνο με το άνοιγμα ενός στόματος. Δε χρειάζονται πολλές συστάσεις. Μόνο η κατάλληλη -ή μάλλον ακατάλληλη- στιγμή και όλα αλλάζουν. Τίποτα δεν είναι το ίδιο από ‘δω και πέρα.
Είναι βαρύ το φορτίο. Εκείνο το φορτίο που δημιουργεί μια μάζα από λέξεις, ικανές να φέρουν την καταστροφή και εσύ, στο ύψος σου, προσποιείσαι πως δε γνωρίζεις τίποτα, ενώ μέσα σου πνίγεσαι να το αφήσεις κάπου, γιατί σιγά-σιγά γίνεται αβάσταχτο. Κάπως έτσι φανταζόμαστε, λοιπόν, το να κρατάμε ένα μυστικό. Λίγο δράμα, λίγο η άρνηση, είναι αρκετά για να πείσουν τον άλλον ότι εμείς θα κρατήσουμε την υπόσχεσή μας και θα πράξουμε αναλόγως.
Μόνο που στην πραγματικότητα, κανένα δράμα και κανένα φορτίο δεν υπάρχει. Γιατί, προφανώς, όταν δίνουμε την υπόσχεσή μας για ένα μυστικό -είτε δικό μας είτε κάποιου άλλου- εξαιρούμε τους κολλητούς μας.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προς συμβουλή για τις επόμενες γενιές, το κολλητάρι μας είναι ένας άνθρωπος έμπιστος. Γι’ αυτό, εξάλλου, είναι και σ’ αυτή τη θέση. Το γεγονός ότι εμείς εκμυστηρευόμαστε πράγματα σε εκείνον, δε σημαίνει αυτόματα ότι θα το κάνει κι’ αυτός σ’ άλλους. Ξέρουμε τι φίλους έχουμε, καλέ.
Στην περίπτωση που το μυστικό αφορά εμάς, τότε είναι που γίνεται το πραγματικό πάρτι. Το δευτερόλεπτο που μας βάζει ο άλλος να υποσχεθούμε ότι θα μείνει μεταξύ μας, έχουμε σκεφτεί πού βρίσκεται εκείνη την ώρα το κολλητάρι και τι κάνει, για να μπορέσουμε, προφανώς, να διακόψουμε και να πούμε τα γεγονότα. Ξέρετε πόσο δύσκολο είναι να κρύψετε πράγματα από έναν άνθρωπο που σας ξέρει καλύτερα κι’ από εσάς τους ίδιους; Δεν είναι να παίζεις μ’ αυτά, ειδικά όταν έχεις προσπαθήσει ανεπιτυχώς να κρύψεις άλλα πράγματα στο παρελθόν και εκείνος σε έχει καταλάβει από το «γεια» που θα πεις. Γιατί εσύ νομίζεις ότι χαιρετάς, αλλά η άλλη πλευρά μπορεί να διακρίνει το μυστικό από την κόρη του ματιού σου και φυσικά, από το γεγονός ότι έχεις κοκκινίσει ολόκληρος, δεν τον κοιτάς στα μάτια και είσαι έτοιμος να το γράψεις πάνω από το κεφάλι σου με φωτάκια που αναβοσβήνουν.
Γι’ αυτό όταν σε ρωτάει τι κάνεις, εσύ είσαι έτοιμος να πέσεις στα πόδια και να τον παρακαλέσεις να μη σου κάνει κινέζικα βασανιστήρια -γιατί είσαι σίγουρος ότι μέχρι εκεί αντέχεις σίγουρα, δε λυγίζεις εύκολα- ενώ μπορεί να σε παίξει και να σε καταλάβει από χιλιόμετρα, μόνο με ένα πονηρό βλέμμα.
Πέρα απ’ αυτό, όμως, αν δε συζητήσεις το μυστικό σου με το κολλητάρι, με ποιον θα το συζητήσεις; Χρειάζεσαι τη συμβουλή του ειδικού, οφείλεις να περάσεις ώρες ατελείωτες μέχρι να το αναλύσεις σωστά, να λάβεις υπόψη σου όλες τις παραμέτρους και στο τέλος, με πλήρη σιγουριά -σκατά στα μούτρα σας- να καταλήξεις σε μια απόφαση. Τι πάει να πει «ήταν ένα κρυφό φιλί;» Φυσικά και κατ’ αυτόν τον τρόπο πρέπει να αναλύεται το κρυφό φιλί που έδωσες με το φλερτ πριν χαιρετηθεί η παρέα. Μπορεί ο κολλητός να μην ήταν μπροστά, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δε θα το μάθει -μην κάνετε τους χαζούς.
Στη δεύτερη περίπτωση που το μυστικό δεν είναι δικό μας, εκεί, εντάξει, έχετε δίκιο. Είμαστε κι εμείς που δυσκολευόμαστε από μόνοι μας να τα κρατήσουμε, τι να κάνουμε; Και τι να του πούμε του άλλου, που θέλει ντε και καλά να μας το εκμυστηρευτεί; Να τον εμποδίσουμε από το να βγάλει ένα τέτοιο φορτίο από μέσα του; Α πα πα. Και μετά να έχουμε βάρος στη συνείδησή μας ότι ο δόλιος ήθελε να ξαλαφρώσει κι εμείς του είπαμε όχι; Α πα πα. Γι’ αυτό, τον ακούμε ευλαβικά, προσευχόμαστε αυτή τη φορά ότι δε θα γράψουμε στο κούτελό μας «ξέρω τα μυστικά σας» και στο τέλος της ημέρας, θα τεθούμε από μόνοι μας υποψήφιοι για το όσκαρ α’ ερμηνείας. Μέχρι να μας δει ο κολλητός μας κι εμείς να χαιρετίσουμε κοιτώντας δεξιά και αριστερά, λες κι έχουμε συνάντηση με μυστικό εκπρόσωπο του FBI.
Να είστε σίγουροι ότι δεν το κάνουμε από κακία, απλά να, είναι λίγο το φορτίο, είναι λίγο που και εμείς το φωνάζουμε από μακριά, ενώ -πιστέψτε με – προσπαθούμε με νύχια και με δόντια να το κρύψουμε. Ε, δε θέλει και πολύ ο άνθρωπος. Εξάλλου, δεν το κάνουμε από κουτσομπολιό ούτε από κοινωνικό ενδιαφέρον -πάλι κουτσομπολιό είναι, αλλά τέλος πάντων. Δεν είναι γι’ αυτόν το σκοπό. Απλά θέλουμε να το πούμε, να βγει από ‘μέσα μας, για να χάσει και λίγο τη σημασία του «μυστικού» και να ησυχάσουμε κι εμείς. Θα μου πεις «σιγά τα μυστικά του κράτους». Καλά εκεί δε το συζητάω, θα είχαμε καταστρέψει έθνη και κράτη.
Τουλάχιστον, ακόμα και εκεί, θα είχαμε τα κολλητάρια μας να το πούμε.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου