Λάθη. Μία τόσο ελαφριά λέξη, με τόσο βαρύ νόημα. Οι περισσότεροι θυμόμαστε τους εαυτούς μας να κάνουμε λάθη από τότε που γεννηθήκαμε. Λόγια που ειπώθηκαν ενώ δεν έπρεπε, λάθος επιλογές. Εν συντομία, τα λάθη μας κυνηγούν μια ζωή κι υπάρχουν όσο υπάρχουμε κι εμείς.
Σε όλες τις σχέσεις θα κάνουμε λάθη. Δεν είμαστε δα και τέλειοι, για να τα κάνουμε όλα σωστά και να μη μας ξεφεύγει τίποτα. Όλοι οι άνθρωποι διακατέχονται με πάθη, ποιος σου είπε εσένα ότι δεν υπάρχουν απωθημένα; Ή ότι γεννηθήκαμε με τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να ξέρουμε πώς να χειριζόμαστε καταστάσεις κι ανθρώπους χωρίς να πληγώνουμε και να πληγωνόμαστε;
Βέβαια όμως όλα έχουν τα όριά τους. Την πρώτη φορά, ναι. Θα κάνεις το λάθος. Είναι κι εκείνες οι αναθεματισμένες οι φορές που δρούμε τόσο παρορμητικά που ένας Θεός ξέρει τι κάνουμε και τι λέμε. Είναι εκείνες οι στιγμές που αναρωτιέσαι γιατί δεν έχεις κάποιον να σε χαστουκίσει πριν κάνεις τη μαλακία, έτσι για να συνέλθεις λίγο. Αλλά τελικά καταλήγεις να τα κάνεις μαντάρα και να ψάχνεσαι από πού θα τα μαζέψεις.
Προφανώς κι υπάρχει πρώτη φορά για τα πάντα. Εκεί είναι που χειρίζεσαι τις καταστάσεις λίγο πιο χαλαρά, με λίγο περισσότερη επιείκεια, λες κι ένα «δε γαμιέται» άμα τύχει. Υπάρχει όμως ένας μεγάλος διχασμός ανάμεσα στο τι είναι χειρότερο. Να είσαι ο θύτης ή το θύμα;
Η αλήθεια είναι πως εδώ ξεκάθαρη απάντηση δεν υπάρχει. Η μία κερκίδα, των θυμάτων, θα βροντοφωνάξει πως η χειρότερη θέση ανήκει σε αυτούς. Όσο να ‘ναι, το σοκ του πόνου είναι μεγάλο. Βλέπεις, κάθε λάθος είναι και μία αόρατη σφαίρα στο σώμα του άλλου. Λίγο όμως το συναίσθημα, λίγο η λογική που έχει αποκοιμηθεί, λίγο το «μου λείπεις», είναι αρκετά για να αλλάξουν τη γνώμη και να κρύψουν την πληγή. Το να δικαιολογήσεις ένας λάθος την πρώτη φορά είναι κάτι σαν χάρη, μαζί με τη σχέση παίρνεις δώρο και μία ευκαιρία. Εξάλλου, ένα λάθος ίσον κανένα.
Τους θύτες όμως τους σκέφτεται κανείς; Πέρα απ’ τους μαλάκες που δεν αναλογίζονται τίποτα κι απλά έχουν αποφασίσει να πάρουν καλάσνικοφ και να γαζώσουν συναισθηματικά κάθε άνθρωπο, υπάρχουν κι εκείνοι που έκαναν το λάθος, αλλά το μετάνιωσαν μέχρι το τελευταίο εκατοστό τους. Σε αυτούς τους ανθρώπους λοιπόν γιατί να γινόμαστε αμείλικτοι και σκληροί; Δεν κάνεις πάντα τις σωστές επιλογές ούτε τις κατάλληλες.
Μία συγγνώμη αρκεί κι η δεύτερη ευκαιρία έρχεται τόσο αβίαστα, χωρίς δεύτερη σκέψη. Ή μάλλον όχι, η μόνη σκέψη που έχουμε είναι να μην πάει στράφι επειδή βαρεθήκαμε να δίνουμε τόσες πολλές. Δε μας έμειναν αποθέματα πλέον. Οι ευκαιρίες κατάντησαν να είναι είδος προς εξαφάνιση.
Η ζωή όμως ποτέ δε σταματά. Αν είμαστε αρκετά τυχεροί, η ευκαιρία που δώσαμε θα πιάσει τόπο και θα μπορέσουμε ήρεμα να πούμε «και ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Όμως, η ζωή μας έχει διδάξει πως τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως τα περιμένεις κι η εντύπωση που μπορεί να έχεις για έναν άνθρωπο, μέσα σε δευτερόλεπτα να αλλάξει.
Τη δεύτερη φορά όμως που κάποιος θα κάνει λάθος, δεν είσαι αυτό το ήρεμο κι επιεικές άτομο της πρώτης φοράς κι έχεις σοβαρά επιχειρήματα για να στηρίξεις το «άστο διάολο» που θα σου βγει. Γιατί κάτσε, ρε φίλε, τι είμαι εγώ για να κάνεις ό,τι σου κατέβει και μετά να έρχεσαι να ζητάς συγγνώμη; Μη χρησιμοποιείται αυτή τη λέξη σαν καραμέλα, χάνεται η ουσία της κι εμείς βαρεθήκαμε να την ακούμε.
Βλέπεις, οι άνθρωποι πλέον έπαψαν να εκτιμάν τις δεύτερες ευκαιρίες. Όσο συγχωρείς τον άλλον, άλλο τόσο πατάει πάνω σου. Γιατί πλέον οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν γίνει παιχνίδια εξουσίας κι ο κερδισμένος στο τέλος παίρνει τα πάντα. Και δε μιλάω για εκείνους που το μετάνιωσαν στην πραγματικότητα, γιατί αυτοί οι άνθρωποι δε θα τολμούσαν να πληγώσουν δεύτερη φορά. Είναι εκείνοι που πήραν το μάθημά τους.
Αναφέρομαι όμως σε εκείνους που όχι μόνο δεν το μετάνιωσαν, αλλά το επανέλαβαν. Γιατί ναι, την πρώτη φορά μπορεί να είναι λάθος. Την δεύτερη όμως είναι ξεκάθαρη επιλογή. Οπότε όχι, σε αυτούς τους ανθρώπους δε χωράει ούτε άλλη ευκαιρία, ούτε καν δικαιολογία. Και στο ερώτημα «αν οι άνθρωποι αλλάζουν», η απάντηση είναι εκεί και περιμένει.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη