Καλοκαιράκι κι έχεις αράξει με τους κολλητούς στην παραλία. Ο χρόνος μοιάζει να ‘χει σταματήσει κι η μοναδική μονάδα μέτρησης είναι τ’ ατελείωτα μπουκάλια μπίρας που σας περιτριγυρίζουν. Ώρες τώρα έχετε συζητήσει σχεδόν τα πάντα. Από το τι θα κάνετε το βράδυ μέχρι εκείνη τη γκόμενα που ‘χε γνωρίσει ο Μήτσος πριν από τρία χρόνια στην Ανάφη και «ποιος ξέρει που να ‘ναι τώρα».
Η συζήτηση καταλήγει –όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα, τώρα τελευταία– στις δουλειές. Πόσο άσχημες είναι οι συνθήκες στην αγορά, πόσο χαμηλοί είναι οι μισθοί, πόσο χάλια περνάτε όλοι εκεί που δουλεύετε, ότι ο Μήτσος ακόμα ψάχνει για δουλειά και τι τέλεια που θα ‘ταν, εάν τελικά ανοίγατε όλοι μαζί εκείνο το μπαράκι που λέγατε από τότε που τελειώσατε το σχολείο, αλλά ποτέ δεν προέκυψε, γιατί δεν το επέτρεπαν οι συνθήκες.
Και κάπως έτσι, τα βάζετε κάτω και καταστρώνετε το μεγαλόπνοο σχέδιο. Ολοκληρωμένο business plan πάνω στις ξύλινες ρακέτες, σχεδιαγράμματα στην άμμο και ενθουσιώδεις κινήσεις με φόντο το απέραντο γαλάζιο. Φωνές, χαρές και γέλια!
Στοπ καρέ! Επιστροφή στην πραγματικότητα.
Γι’ αρκετούς η παραπάνω εικόνα περιγράφει την ιδανική κατάσταση εργασίας, εφόσον συνδυάζει το επιθυμητό αντικείμενο εργασίας –κι όπου «μπαράκι», μπορείτε κάλλιστα να τοποθετήσετε το δικό σας όνειρο–, τους ιδανικούς συνεργάτες, διότι τι πιο γαμάτο απ’ το να είσαι ολημερίς και ολονυχτίς με τους κολλητούς σου, είναι αυτό που γουστάρεις και μπορεί ν’ αποφέρει και τα προς το ζην. Μ’ άλλα λόγια, ένα πλήρες πακέτο.
Έχετε αναλογιστεί, όμως, ποτέ πόσο δύσκολο είναι να στήσεις μια δουλειά, σχεδόν από το μηδέν, η οποία να πηγαίνει καλά, να βγάζεις τα έξοδά σου, να μπορείς να συνεννοείσαι με τους συνεργάτες και το προσωπικό σου σε ικανοποιητικά και αποδοτικά επίπεδα και παράλληλα να τηρείς στο ακέραιο τις φιλικές σου σχέσεις;
Όπου μπλέκουν φιλίες και χρήματα, συνήθως κάτι από τα δύο χάνεται. Ή η φιλίες ή το χρήμα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπορείς να κρατήσεις τις ισορροπίες, οι οποίες είναι ιδιαίτερα λεπτές σε κάθε είδους συνεργασία, πόσο μάλλον σ’ ένα επαγγελματικό επίπεδο, τ’ οποίο δρα με φόντο ένα φιλικό υπόβαθρο.
Δεν υποστηρίζω ότι είναι ανέφικτο. Είναι, όμως, πολύ δύσκολο και για να μπορέσει να επιτευχθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να τεθεί ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο λειτουργίας και κάποια στεγανά. Δεν αρκεί το γεγονός ότι συνεργάζομαι με τον κολλητό μου και όλα είναι τέλεια. Και σαφώς, τα επίπεδα εμπιστοσύνης απέναντι σε κάποιον που τον γνωρίζεις μια ολόκληρη ζωή μπορεί να ξεκινούν σχετικά υψηλά, ωστόσο δεν ταιριάζουν όλοι οι άνθρωποι υπό όλες τις συνθήκες. Τι εννοούμε;
Μπορεί να ‘χεις ένα φίλο με τον οποίο να περνάς φανταστικά κάθε φορά που βγαίνετε ή όταν πάτε διακοπές. Ο φίλος αυτός, όμως, έχει κι ένα κουσούρι. Αργεί. Αργεί ανελέητα και σε στήνει σε όλα σας τα ραντεβού. Είναι φίλος, όπως είπαμε, και τους φίλους τους αγαπάμε με τα ελαττώματά τους, έτσι δεν είναι;
Ωραία. Αναλογίσου τώρα, πόσο σ’ εκνευρίζει αυτός ο φίλος, επειδή καθυστερεί πάνω από μία ώρα κάθε φορά που δίνετε ραντεβού για ποτό ή πόσες φορές κοντέψατε να χάσετε το πλοίο εξαιτίας του, γιατί τον πήρε ο ύπνος. Ή όταν του στέλνεις μήνυμα για να τον ρωτήσεις πως έλεγαν εκείνο το μπαράκι στην Αμοργό που ‘χατε πάει πέρσι κι απαντάει μετά από μία βδομάδα.
Όλα αυτά μπορεί να ‘χουν πλάκα όταν συμβαίνουν ή όποτε τα συζητάμε και γελάμε. Αν όλα τα παραπάνω τα τοποθετήσει κάποιος σ’ ένα επαγγελματικό πλαίσιο, θα συνεργαζόταν άραγε μαζί του; Είναι εξαιρετικά αμφίβολο. Οι πιθανότητες είναι ότι δε θα ήθελε κανείς να δουλέψει μ’ αυτό το άτομο, διότι υποδηλώνει ανευθυνότητα.
Όταν απουσιάζει η τυπικότητα, η οποία προκύπτει από τη συνεργασία μεταξύ δύο αγνώστων στις επαγγελματικές σχέσεις και τα όρια γίνονται λίγο δυσδιάκριτα, δημιουργούνται πολλά προβλήματα που ακόμα κι οι πιο παλιές ή πιο δυνατές φιλίες αδυνατούν να διαχειριστούν επιτυχώς και να τα λύσουν.
Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να το αποτρέψει αυτό; Καταρχήν, να γνωρίζει ποιον έχει απέναντί του. Δεν είναι εφικτό να μπορούμε να συνεργαστούμε και να συνεννοηθούμε μ’ όλους. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι συμβατοί σ’ όλα τα επίπεδα.
Έπειτα να θέσει κανόνες. Απαράβατους. Ό,τι συμβαίνει στη δουλειά μένει εκεί και ό,τι συμβαίνει στον προσωπικό μας χρόνο αποτελεί ένα διαφορετικό κεφάλαιο. Το πρωί είμαστε δύο άψογοι συνεργάτες και το βράδυ τα σπάμε στα καλύτερα μαγαζιά. Παρέα. Αλλά έχουμε ξεκάθαρους λογαριασμούς. Οι καλοί λογαριασμοί, άλλωστε, κάνουν τους καλούς φίλους, όπως λέει η λαϊκή ρήση και κάτι παραπάνω θα ξέρει ο σοφός λαός.
Παίζει μεγάλο ρόλο η εμπιστοσύνη στο συνεργάτη, όπως κι η ειλικρίνεια. Μερικές φορές πιστεύουμε ότι οι φίλοι μας αποτελούν και τους ιδανικούς συνεργάτες. Ωστόσο, ένας άνθρωπος είναι διαφορετικός στην παρέα του και διαφορετικός στη δουλειά του.
Κατά καιρούς, έχω ακούσει για άτομα, φίλους παιδικούς κι αγαπημένους, που αποφάσισαν να συνεργαστούν και κατέληξαν να μη μιλιούνται, διότι κάτι στράβωσε. Γιατί δε μπόρεσαν να διαχειριστούν κάποιες καταστάσεις που χρειάζονταν καλούς ελιγμούς. Γιατί ο ένας πάντα υπέκυπτε σε κάτι που δε συμφωνούσε για να μη χαλάσει τη φιλία. Γιατί ο άλλος θεωρούσε σωστό να παίρνει χρήματα, χωρίς να τον ενημερώνει. Δεν είναι όλα πάντοτε δεδομένα κι είναι πολύ στενάχωρο να θυσιάζονται φιλίες κατ’ αυτόν τον τρόπο. Χρειάζεται σωστή και ξεκάθαρη επικοινωνία, αυστηρότητα, τυπικότητα και μεγάλη υπευθυνότητα, όπως θα ‘κανε κανείς μ’ οποιοδήποτε συνεργαζόταν για πρώτη φορά.
Δε λέω να μη συνεργαστείς με το φίλο σου ή τους κολλητούς σου. Να ‘ναι, όμως, μια συνειδητοποιημένη επιλογή και ν’ αποτελεί προϊόν προσεκτικής, αντικειμενικής σκέψης κι έρευνας, διότι μπορεί να προκύψει μία εξαιρετική συνεργασία, μπορεί, όμως, στο τέλος να τιναχθούν κι όλα στον αέρα.
Κι άλλωστε, αναλογιστείτε και το άλλο: πόσες συνεργασίες μεταξύ αγνώστων δεν κατέληξαν σε δυνατές φιλίες;
Συντάκτης: Νατάσα Χατζηαντωνίου
