Ο μέσος άνθρωπος καλείται να πάρει αμέτρητες αποφάσεις στη ζωή του καθημερινά. Από το τι θα μαγειρέψει για να φάει το μεσημέρι, ποιο γιαούρτι να διαλέξει, ποιο μπλουζάκι θ’ αγοράσει, τι χρώμα να βάψει το σπίτι του, ποια μάρκα αυτοκινήτου να προτιμήσει, τη Λέλα ή τη Μαρία και πολλά ακόμα σημαντικά ή ασήμαντα ερωτήματα που ταλανίζουν τον καθέναν από μας.
Γι’ αρκετά από τα θέματα αυτά που καλούμαστε ν’ αποφασίσουμε, τις περισσότερες φορές, οι πιο πολλοί ζητάμε τη βοήθεια του κοινού. Ρωτάμε, δηλαδή, όλους μας τους φίλους, κάθε συγγενή εξ αίματος από πρώτου βαθμού συγγένεια μέχρι τα τριακοστά τρίτα ξαδέρφιά μας, το γείτονα, καθώς και κάθε συνάδελφο που θα πετύχουμε από το διάδρομο μέχρι την τουαλέτα. Μη γελάτε και αναλογιστείτε, πόσες φορές βρήκατε τη λύση σ’ ένα πρόβλημα μέσα στη τουαλέτα.
Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, όλα τα παραπάνω έχουν εφαρμογή στα όσα, μικρά ή μεγάλα, συνειδητά ή ασυνείδητα, μας απασχολούν σε καθημερινή βάση. Τι γίνεται, όμως, για τα ζητήματα που απαιτούν μια πιο σφαιρική αντιμετώπιση;
Εκείνα τα ερωτήματα που μπορεί ν’ αλλάξουν ολόκληρη τη ζωή μας μέσα σε μία νύχτα;
Αξίζει ν’ αναρωτηθούμε και ν’ απαντήσουμε με το χέρι στην καρδιά, πόσοι από μας πήραν αποφάσεις που δεν ανακοίνωσαν ποτέ σε κανένα πιο πριν; Που δε ζήτησαν τη γνώμη κανενός;
Και, συνήθως, ό,τι αποφασίζει κανείς μόνος του, χωρίς τη γνώμη και τη βοήθεια κάποιου άλλου, είναι και ό,τι πραγματικά ξέρει πως θέλει στη ζωή του.
Η εμπειρία μου μέχρι σήμερα, γι’ αυτά τα ελάχιστα που έχω καταφέρει στη ζωή μου, λέει πως τις φορές που κλήθηκα ν’ αποφασίσω κάτι εξαιρετικά σημαντικό για τον εαυτό μου, για τη ζωή μου, το έκανα χωρίς να συμβουλευτώ κανέναν.
Γιατί κατά βάθος ήξερα ακριβώς τι είναι αυτό που θέλω. Το μόνο που έχει να κάνει κάποιος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να καταστρώσει το σχέδιο δράσης του.
Και είναι εκείνες οι φορές που πρέπει ν’ αναμετρηθείς με τον εαυτό σου. Εσύ και μόνον εσύ. Εκείνες της σκοτεινές στιγμές που έρχεσαι αντιμέτωπος με τα θέλω σου, τις ανάγκες σου και τις πιο βαθιές ή τρελές -αν θες- επιθυμίες σου. Που αναγκάζεσαι να ‘σαι απόλυτα ειλικρινής με τον εαυτό σου.
Η καρδιά σου χτυπάει έντονα και έχεις έναν κόμπο στο στομάχι. Μπορεί και να φοβάσαι, αλλά ξέρεις πως αν κάτι σε φοβίζει πολύ, μάλλον αυτός είναι και ο δρόμος που πρέπει ν’ ακολουθήσεις.
Αυτές τις φορές που δεν ανοίγεις καν το ράδιο, διότι οι σκέψεις σου είναι τόσο δυνατές που δεν αντέχεις ν’ ακούσεις τίποτ’ άλλο, παρά μόνο τον απόηχό τους στο μυαλό σου. Που τις βλέπεις να σχηματίζονται μπροστά στα μάτια σου και να παίρνουν συγκεκριμένη μορφή.
Που δεν έχεις όρεξη, ούτε να φας ούτε να πιεις, γιατί θέλεις να ‘σαι, αφενός, νηφάλιος για τ’ όσα θ’ αποφασίσεις και, αφετέρου, να μην είσαι χορτάτος, ώστε να μπορέσεις να διακρίνεις για ποια πράγματα «πεινάς» και «διψάς» πραγματικά στη ζωή σου.
Στα μεγάλα διλήμματα που θέτουμε στον εαυτό μας, συνήθως ξέρουμε.
Ενστικτωδώς.
Μπορεί να ζυγίσουμε τις καταστάσεις μέσα μας, να επιχειρηματολογήσουμε υπέρ ή κατά με τον εαυτό μας για την εκάστοτε περίσταση, ν’ αναπαράγουμε στο μυαλό μας σενάρια για την πιθανή έκβαση των διαφόρων καταστάσεων, καθώς και εναλλακτικές ή να καταστρώνουμε το plan b, αλλά η μαύρη αλήθεια είναι, ότι το ένστικτό μας καθοδηγεί. Διότι το ένστικτό μας είναι αλάνθαστο. Και καλώς ή κακώς αυτό δεν μπορεί να το επηρεάσει η άποψη κανενός.
Έπειτα είναι και το άλλο.
Στις περιπτώσεις σημαντικών αποφάσεων δε θέλουμε αυτό που αποφασίζουμε να ‘ναι προϊόν, έστω και στο ελάχιστο, των φίλων ή των γονιών ή του συντρόφου μας. Αφορά μόνον εμάς και άρα θα πρέπει να αποτελεί απόφαση ολόδική μας.
Πώς να το κάνουμε; Για να είμαστε στη θέση ν’ αναλάβουμε και τη σχετική ευθύνη, εάν κάτι πάει στραβά.
Διότι η ζωή δε μας εξασφαλίζει ότι όλα θα είναι πάντα ρόδινα ή ότι όλα θα πάνε όπως τα ‘χουμε σχεδιάσει. Και υπεύθυνοι για τα λάθη μας είμαστε μόνον εμείς οι ίδιοι. Κανένας άλλος.
Ν’ αγαπάμε την ευθύνη, όπως λέει και ο Καζαντζάκης. Και να μάθουμε ν’ αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι για όλα στη ζωή μας. Χωρίς πολλές παρεμβολές. Τις μεγαλύτερες αποφάσεις, ούτως άλλως τις παίρνουμε μόνοι μας, επειδή κατά βάθος γνωρίζουμε ακριβώς τι θέλουμε και δεν μας ενδιαφέρει η γνώμη των υπολοίπων. Ας το κάνουμε και για τις μικρότερες κι ας φάμε και τα μούτρα μας κάποιες φορές. Κανείς δεν έμαθε ποδήλατο με την πρώτη, άλλωστε.
Α, και κάτι τελευταίο! Οι μεγαλύτερες αποφάσεις είναι αυτές που δεν ανακοίνωσες σε κανέναν, γιατί δε χρειαζόσουν την έγκριση κανενός για να κάνεις αυτό που γουστάρεις.