Όσο ένα παιδί αναπτύσσεται και μεγαλώνει, «φεύγει» από τη φωλιά του κι από τη δικλείδα ασφαλείας του που είναι ο γονιός του. Ωστόσο, για να πετύχει αυτή η χειραφέτηση, είναι σημαντικό να μάθει ν’ αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ζωής με αυτοπεποίθηση και χωρίς να φοβάται μήπως στραβοπατήσει στο επόμενό του βήμα. Εμείς, ως γονείς οφείλουμε να κάνουμε το δώρο αυτό στο παιδί μας όσο πιο νωρίς γίνεται, ώστε μακροπρόθεσμα να νιώθει πλήρης και γεμάτος άνθρωπος που πατάει γερά στα πόδια του.
Πέντε είναι οι βασικοί τρόποι με τους οποίους θα μπορέσουμε να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση των παιδιών μας, με τρόπο που να μην προσβάλει την ιδιοσυγκρασία τους, ή ν’ ασκείται ως μοχλός πίεσης.
Επιβράβευση για τα απλά
Ακόμα κι αν πήρε μόνο του ένα ποτήρι και το μετέφερε στον νεροχύτη. Για το παιδί, κάτι που για εμάς μπορεί να φαντάζει δεδομένο, είναι επίτευγμα. Ξέρετε πόση προσπάθεια θέλει για ένα παιδάκι να πάρει το ποτήρι, ν’ ανοίξει μόνο του τη βρύση, να το γεμίσει και μεταφέρει ένα ποτήρι νερό χωρίς να σκοντάψει, χωρίς να το χύσει, επιστρέφοντάς το μετά στη θέση του; Έτσι λοιπόν, είναι σημαντικό να ακούει το μπράβο από το στόμα των γονιών του όταν θα φέρει μια ζωγραφιά επιμελημένη από εκείνο με τα καλύτερα χρώματα, όταν θα φροντίσει να φτιάξει την τσάντα του, όταν θα φτιάξει ένα τοστάκι μόνο του, όταν θα δέσει μόνο του τα κορδόνια του. Ναι, για εμάς τους ενήλικες όλα αυτά είναι δεδομένα. Για τα παιδάκια όμως είναι άθλος.
Δε συγκρίνουμε ποτέ τα παιδιά μας μεταξύ τους ή με άλλα
Το τσακίζεις ψυχολογικά κάθε παιδί με ένα σου «ναι αλλά είδες ο τάδε τι καλά που το κάνει;». Γιατί δεν αντιλαμβάνεσαι πως είναι μοναδικό, έχει τη δική του κλίση, τη δική του προσωπικότητα, του αρέσουν συγκεκριμένα πράγματα, αγαπάει συγκεκριμένα πράγματα. Άλλα παιδιά είναι καλά στα μαθήματα, άλλα στις τέχνες κι άλλα στον αθλητισμό. Μπορεί να φαίνεται τώρα στα δικά σου τα μάτια ότι είναι «σκράπας» στα μαθήματα, στο μέλλον όμως μπορεί να επιλέξει να γίνει ζωγράφος και να διαπρέψει παγκοσμίως. Πώς να το κάνουμε, δε γεννηθήκαμε όλοι για ν’ ακολουθήσουμε τον ίδιο δρόμο, γεννηθήκαμε για να ξεχωρίζουμε σε ό,τι αγαπάμε και για να κάνουμε τη διαφορά. Το ίδιο και τα παιδιά μας. Αρκεί να βρούμε την κλίση τους και να την ενισχύσουμε.
Οι ερωτήσεις τους έχουν σημασία
Εμείς είμαστε οι χάρτες στη ζωή τους, εμείς κι η πυξίδα τους. Έχουμε δει τον κόσμο κι από την καλή πλευρά κι από την ανάποδη, ξέρουμε πώς είναι, οφείλουμε όμως να εξηγήσουμε τις πραγματικές του διαστάσεις σ’ ένα παιδί το οποίο φοβάται ακόμα να τολμήσει, να διεκδικήσει, να πονέσει. Πρέπει να συζητάμε μαζί τους κι όχι να τ’ αφήνουμε στο σκοτάδι. Με τη συζήτηση τα όποια άγχη του παιδιού μαλακώνουν, του δείχνουμε τους τρόπους με τους οποίους μπορεί ν’ αντιμετωπίζει εμπόδια που ίσως να έχει, είμαστε ενήμεροι για το τι συμβαίνει στη ζωή τους ώστε αν χρειαστεί να τα προστατεύσουμε και δημιουργούμε έναν μοναδικό δεσμό με το παιδί μας.
Λάθη θα γίνουν
Τα λάθη είναι για να μαθαίνουμε και πρέπει να χαρίζουμε στα παιδιά μας το περιθώριο λάθους, αντί να γίνουμε αυστηροί μαζί τους κι επικριτικοί. Τα λάθη μας φτάνουν στο σημείο που είμαστε σήμερα, μάς κάνουν καλύτερους ανθρώπους και μας εξελίσσουν. Τι αξία έχει να σηκωθείς αν δεν πέσεις πρώτα στη ζωή σου, άλλωστε.
Τα παιδιά πρέπει να ζουν την παιδική τους ηλικία
Άλλωστε κι εμείς όταν ήμασταν παιδιά πόσες σκανταλιές κάναμε, σε πόσες λάσπες πατούσαμε, σε πόσα χώματα αλωνίζαμε και πόσο το χρειαζόμασταν αυτό το ανέμελο συναίσθημα. Ας μην ξεχνάμε πώς νιώθαμε όταν ένας μεγαλύτερος δε μας άφηνε να εκφραστούμε και να ζούμε την παιδική μας ηλικία όπως ακριβώς θέλαμε να τη ζήσουμε. Ας κόψουμε αυτά τα δεσμά του παρελθόντος που έχουν «φυτρώσει» μέσα μας από τους δικούς μας κι ας μην τα περάσουμε στα παιδιά μας.
Το να είσαι γονιός στις ημέρες μας δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα, αλλά δουλεύεται εκ των έσω. Είμαστε γονείς τους, όσο και τα παιδιά μας είναι παιδιά μας. Την ίδια εμπειρία έχουμε λοιπόν στο “επάγγελμα”. Ας μην κάτσουμε στο βάθρο του γονέα που τα θέλει όλα τέλεια κι ας αφήσουμε αυτή τη φορά τα παιδιά να γίνουν όσα ονειρεύονται. Όσα δε ζήσαμε, ας τα ζήσουν οι επόμενοι. Νομίζω μπορούμε να το καταφέρουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου