Από σούπερ δυνάμεις διάλεξε την καλοσύνη

Ο παππούς μου πάντα έλεγε πως ο καλός ο τρόπος βγάζει το φίδι απ’ την τρύπα και το απεδείκνυε καθημερινά με τη συμπεριφορά του. Τα πάντα ξεκινούν από τον μικρόκοσμό μας, την οικογένεια. Εκεί μπαίνουν οι βάσεις. Ένας αγενής άνθρωπος είναι αγενής από το σπίτι του, δε μετατρέπεται από τη μια μέρα στην άλλη.

Ένα από τα σπουδαιότερα γνωρίσματα του ανθρώπου η ευγένεια, το οποίο μπορεί να ανοίξει πόρτες, να σε κάνει ιδιαιτέρως συμπαθή και ν’ αποτελέσει την αφορμή για να κερδίσεις επαγγελματικές θέσεις. Εμπεριέχει σεβασμό, ενσυναίσθηση, γενναιοδωρία και καλοσύνη. Αν και οι μικρές χειρονομίες κρύβουν μεγάλη δύναμη, η ευγένεια είναι κάτι περισσότερο από τους καλούς τρόπους που μαθαίνουμε ως παιδιά. Είναι κάτι παραπάνω από το να κρατάμε την πόρτα για τους άλλους, να λέμε ευχαριστώ, σε παρακαλώ, να προσφέρουμε το κάθισμά μας σε κάποιον ή ακόμα και το να ακούμε πριν μιλήσουμε.

Την αγένεια από την άλλη, μπορείς να τη συναντήσεις παντού. Μπορεί να τη συναντήσεις το πρωί την ώρα που παίρνεις τον καφέ σου, στις επαγγελματικές σου σχέσεις, όταν οδηγείς, όταν εξυπηρετείσαι, όταν εξυπηρετείς, όταν αγοράζεις ή πουλάς, ακόμα κι όταν διασχίζεις το δρόμο.

Στη σύγχρονη, μεταλλαγμένη εποχή θα τολμούσα να πω, η ευγένεια δεν αποτελεί προτεραιότητα. Δεν την αγαπάμε ούτε είναι στη μόδα. Την υποτιμούμε και την απαξιώνουμε συνδέοντάς τη με την υποκρισία και το συμφέρον. Κι η καλή συμπεριφορά από κανόνας μετατρέπεται αυτόματα σε εξαίρεση. Είμαστε πάντα πολύ απασχολημένοι, κουρασμένοι, υπερβολικά εργαζόμενοι, προσκολλημένοι στην τεχνολογία και χάσαμε τον πραγματικό μας εαυτό. Δίπλα στον ανταγωνισμό, στην ξιπασιά του εύκολου χρήματος, στην ατομικότητα, στην ανάγκη επιβίωσης και στην κοινωνική ανέλιξη, η ευγένεια ίσως να αποτελεί για κάποιους ακόμα και μειονέκτημα ή χαρακτηριστικό των αδύναμων ανθρώπων χωρίς καμία ισχύ. Η προσβολή και η αγένεια πολλές φορές θεωρούνται δείγματα ισχύος και υψηλής ευφυΐας. Τα τηλεοπτικά μέσα γέμισαν με φωνακλάδες παρουσιαστές και σχολιαστές που χτίζουν καριέρες κόβοντας και ράβοντας το προφίλ «διάσημων» προσώπων λες κι είναι φίλοι από το νηπιαγωγείο. Τα τελευταία χρόνια βρήκαν βήμα εκτόνωσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι ανταλλάζουν άσχημους χαρακτηρισμούς μπερδεύοντας τη χυδαιολογία με την έκφραση γνώμης κι άποψης και την ειλικρίνεια με την αγένεια.

Είναι ωραίο όμως να είσαι ευγενικός άνθρωπος. Δε μιλώ όμως για την επιτηδευμένη, προσποιητή ή καταναγκαστική ευγένεια που χρησιμοποιείται ως μέσο για κάποιο σκοπό, αλλά για την αυθεντική που πηγάζει από μέσα μας. Από την επιλογή να ρίχνουμε μια καλοπροαίρετη ματιά στον κόσμο σεβόμενοι τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας. Τη δήθεν ευγένεια μπορείς να την ξεχωρίσεις όταν παρατηρήσεις με προσοχή το πώς συμπεριφέρονται οι γύρω σου σε συνθήκες πίεσης.

Όλοι λίγο-πολύ έχουμε καλούς τρόπους. Το να μπορείς όμως να τους διατηρείς ακόμα κι όταν όλο το σύμπαν συνωμοτεί εναντίον σου, αποδεικνύει ότι είσαι ουσιαστικά ευγενικός. Έτσι την επόμενη φορά που θα είσαι θυμωμένος, απογοητευμένος ή πιεσμένος πάρε μια βαθιά ανάσα και κοίτα απλά πώς συμπεριφέρεσαι στους γύρω σου, γιατί η ευγένεια είναι κάτι πολύ βαθύ. Είναι η μάχη με τον ίδιο μας τον εαυτό. Το πώς νιώθουμε μέσα μας και πώς συμπεριφερόμαστε στους άλλους. Δεν καταπιέζεις τον εαυτό σου με το να είσαι ευγενικός, ενώ δεν έχεις καμία απολύτως όρεξη, απλώς τον κάνεις λίγο στην άκρη για χάρη του άλλου. Κι όποιος κατορθώνει να διατηρεί την ευγένειά του στις ακραίες δυσκολίες της ζωής, είναι ο πιο δυνατός απ’ όλους.

Δεν ισχυρίζομαι βέβαια ότι όποιος έχεις καλούς τρόπους έχει κι ευγενική ψυχή αλλά ούτε πιστεύω πως χαρακτηρίζεται αυθεντικός όποιος φοράει πάντα την κακή του διάθεση και μιλά απότομα στους ανθρώπους που εξυπηρετεί επειδή απλά είναι κακόκεφος. Ούτε νομίζω ότι είναι δικαίωμά σου να γκρινιάζεις στους ανθρώπους που σε εξυπηρετούν ή δουλεύουν για εσένα, επειδή είσαι ή νομίζεις πως είσαι ανώτερος.

Η ευγένεια δεν κοστίζει, δε χρειάζεται ιδιαίτερη μόρφωση, δεν έχει φύλο ούτε ηλικία.  Δεν κάνει θόρυβο, αλλά κάνει αισθητή την παρουσία αλλά και την απουσία της.  Και αν δεν μπορούμε να είμαστε γενναιόδωροι με κάτι τόσο απλό κι εύκολο όπως οι τρόποι μας, τότε μάλλον κάτι δεν κάνουμε καλά.