Μάς λένε μια καλή κουβέντα και ντρεπόμαστε να χαρούμε

Κύριοι ένορκοι, κύριε δικαστά δηλώνω ένοχη σε όλες τις κατηγορίες. «Επιτέλους» θα αναφωνήσει με ευχαρίστηση η λατρεμένη μου φίλη Μαρία. Απηυδισμένη ουκ ολίγες φορές προσπαθούσε να καταλάβει τι πήγαινε λάθος με μένα. Την πρώτη φορά που «τόλμησε» κάποιος να μου κάνει κομπλιμέντο, εκτός από το γεγονός ότι τον κοίταζα με απορία, κοίταξα και πίσω μου για να καταλάβω σε ποια απευθυνόταν. Με σκούντηξε η ψηλή δίπλα μου, ίσα ίσα για να μαυρίσει λίγο το χέρι μου και τότε κατάλαβα. Ξεστόμισα τότε έτσι δειλά ένα χαμηλόφωνο, γεμάτο αμηχανία «ευχαριστώ» κι ένιωσα άσχημα την ίδια ώρα γιατί σκέφτηκα πως ίσως με πάρει για ψώνιο. Ναι, η κατάστασή μου χρήζει ιατρικής παρακολούθησης αλλά αυτό θα το δούμε σε μεταγενέστερο στάδιο.

Το ζητούμενο είναι να αποδεικνύουμε την αξία μας κι όταν η απόδειξη έρχεται δυσκολευόμαστε να τη δεχτούμε. Όσο κι αν ακούγεται περίεργο, πολλοί άνθρωποι φοβόμαστε να δείξουμε ότι δεχόμαστε με χαρά ένα κομπλιμέντο, μια φιλοφρόνηση, ένα έπαινο ή μια καλή κουβέντα γιατί πιστεύουμε πως θα μας θεωρήσουν ψώνια, ότι καβαλήσαμε το καλάμι ή ότι υμνούμε τον εαυτό μας. Άρα είμαστε αυτάρεσκοι. Αυτό όμως συμβαίνει στον παραλογισμό του δικού μας μυαλού.

Είναι απόλυτα φυσιολογικό να νιώσεις χαρά και περηφάνια για τον εαυτό σου για κάτι που έκανες ακόμα κι αν δεν είναι κάτι σημαντικό. Είναι επίσης πολύ λογικό να χαμογελάσεις και να νιώσεις όμορφα αν σου κάνουν κομπλιμέντο για τα μάτια σου, το χαμόγελό σου ή για το χιούμορ σου. Αυτός είναι και ο σκοπός ενός κομπλιμέντου. Να κάνεις τον άλλο να νιώσει όμορφα. Κι αφού ένιωσες όμορφα, έστω και στιγμιαία, ανάμεσα στην αμφιβολία και στην υποτίμηση του εαυτού σου γιατί δεν το έδειξες. Γιατί δεν το πίστεψες και βιάστηκες να το «αφαιρέσεις» όπως τα ενοχλητικά κουκούτσια στο καρπούζι;  Μία από τις απλούστερες αλλά πολύ σημαντικές λέξεις της πλούσιας γλώσσας μας είναι η λέξη «ευχαριστώ».  Οπότε ποια είναι η καλύτερη απάντηση για ένα κομπλιμέντο;

Τα κομπλιμέντα τα αντιμετωπίζουμε με καχυποψία. Σχεδόν δεν τα δεχόμαστε και ψάχνουμε στις τσέπες μας να βρούμε χαζές δικαιολογίες του τύπου «μάλλον είναι η ιδέα σου», «φταίει που έχει καρό να με δεις» ή «φταίει μάλλον το γεγονός ότι με αγαπάς κι είσαι φίλος μου». Αμυνόμαστε λες και μας προσβάλουν. Τι φοβόμαστε; Πως δε θα φτάσουν για όλους;  Μάλλον έχουμε την εντύπωση ότι δεν τα εννοούν ή γιατί η αυτοπεποίθησή μας είναι σε θερμοκρασίες υπό το μηδέν. Δεν είπα να αρνηθούμε την αμηχανία. Είναι αδύνατον γιατί είναι ανθρώπινο δημιούργημα. Απλά μην την κρατάς συνέχεια παραμάσχαλα. Μην αντιμετωπίζεις τα κομπλιμέντα σαν ενοχλητικές μύγες στα μεσημεριανά τραπέζια και μη χρησιμοποιείς την αμηχανία σαν μυγοσκοτώστρα, έτοιμη να αποτινάξει αυτόν ή αυτήν που τόλμησε να μας σχηματίσει έστω κι ένα δειλό χαμόγελο.

Ίσως να φταίει ότι πολλοί από εμάς χόρτασαν από τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα. Ίσως να φταίει ότι πολλοί απλά βάζουν τα γράμματα στη σειρά σχηματίζοντας λέξεις, προτάσεις, ακόμα και παραγράφους με όλα τα απαραίτητα σημεία στίξης. Χωρίς όμως να εννοούν απολύτως τίποτα. Σηκώνουμε τότε το φρύδι, χαμογελάμε και παίρνουμε αμυντική στάση γιατί αρνούμαστε να γίνουμε ο κανόνας που ως ένδειξη καλής θέλησης θα σιγοψιθυρίσουμε ένα ευχαριστώ.  Είναι κρίμα όμως, θα τολμήσω να πω κι άδικο, να βάζουμε τους πάντες στο ίδιο καζάνι και να τους καταδικάζουμε. Υπάρχουν κι άνθρωποι που είναι ευγενικοί, καλοπροαίρετοι και είναι στη φύση τους να πουν μια γλυκιά κουβέντα. Για τη δουλειά μας, τις δεξιότητές μας, τον χαρακτήρα μας ή την εμφάνισή μας. Από τη στιγμή που κάποιος μπήκε στη διαδικασία να μας κάνει ένα κομπλιμέντο το πιο πιθανόν είναι να έχει τη διάθεση να μας προσεγγίσει και να μας εκφράσει το ενδιαφέρον του. Δεν υπάρχουν κανόνες για τα κομπλιμέντα ούτε και πρέπει να βάζουμε ταμπέλες. Μπορεί να είναι έξυπνα, χαζά, κοινότυπα ή πρωτότυπα.

Το να σαμποτάρουμε τον εαυτό μας και να υψώνουμε το λάβαρο της χαμηλής αυτοεκτίμησης κι αυτοπεποίθησης δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Απλά υποβιβάζουμε τον εαυτό μας κι αντιμετωπίζουμε τους άλλους με καχυποψία. Για όμορφα μάτια μίλησαν, που γράφτηκαν ολόκληρα τραγούδια γι αυτά. Δε ζήτησαν το νεφρό μας! Δεν κρύβεται πάντα ένας σκοπός πίσω από κάθε κίνηση.

Κάποια στιγμή πρέπει να καταλάβουμε πότε πρέπει να πετάξουμε την ανασφάλεια σαν βότσαλο στη θάλασσα. Να σταματήσουμε να αμυνόμαστε με όπλο τον αυτοσαρκασμό. Όλοι έχουμε και τα όμορφα και τα άσχημά μας. Αυτή είναι και η μοναδικότητά μας. Ας κάνουμε τη χάρη στον εαυτό μας να επικεντρωθούμε στα θετικά μας και να διώξουμε τη μιζέρια και τις φοβίες μας. Όλοι μας αξίζουμε κομπλιμέντα και λειτουργούν σχεδόν πάντα ως τονωτικές ενέσεις του ηθικού μας. Ας κάνουμε ένα πείραμα λοιπόν να δούμε το αποτέλεσμα. Την επόμενη φορά που θα δεχτούμε ένα κομπλιμέντο ας χαμογελάσουμε με αυτοπεποίθηση και να πούμε απλά «ευχαριστώ». Τι λέτε;