Ό, τι κάνεις μόνο γι' αντάλλαγμα είναι αρπαχτή

Μαζευτείτε όλοι να δούμε ποιος είναι ο πιο θαρραλέος. Να σηκώσει χέρι όποιος παραδέχεται πως αγάπησε, γιατί είχε ανάγκη να αγαπηθεί. Ότι έδωσε σημασία, για να πάρει έστω και τη μισή πίσω. Μα η αγάπη δεν είναι παρτίδα πόκερ που περιμένεις τον άλλο να ρίξει ένα χαρτί για να ρίξεις κι εσύ το κατάλληλο. Το συναίσθημα δεν μπαίνει σε καλούπια, δεν ακολουθεί κανόνες και δεν έχει κανένα πρόγραμμα. Δεν υπάρχουν όροι στις σχέσεις κι όποιος τους ορίζει σκάβει ασυνείδητα ο ίδιος το λάκκο της σχέσης του. Όταν ξεχνάς την αξία της ανιδιοτελούς αγάπης κι έκφρασης, οδηγείς και τον άλλο ν’ ακολουθήσει τα βήματά σου, στο χορό και στη μουσική που εσύ επέλεξες, θεωρώντας τους όρους κάτι φυσιολογικό και πολλές φορές ίσως και απαραίτητο.

Οτιδήποτε κάνεις για να πάρεις αντάλλαγμα είναι απλώς αρπαχτή. Όσοι αγαπούν δίνουν απλόχερα χωρίς να περιμένουν αντάλλαγμα. Δεν είναι ούτε επαγγελματική συμφωνία με όρους και συμβόλαια, ούτε κατάθεση σε τράπεζα που σου εγγυάται το ανάλογο επιτόκιο. Αν πάρεις κάτι πίσω, καλοδεχούμενο, αλλά το ζητούμενο δεν είναι αυτό. Όταν αγαπάς άνευ όρων δε ζυγίζεις την ποσότητα των όσων προσφέρεις αναμένοντας κέρδη. Μετά το σ’ αγαπώ πρέπει να βάζεις απλά τελεία ή θαυμαστικό. Γιατί αν μετά το σ’ αγαπώ βάλεις τις λέξεις «…για να», τότε μετατρέπεις την αγάπη σε συναλλαγή.

Μοιάζουν σαν εκείνες τις χιλιοειπωμένες φράσεις που ακούγαμε όταν ήμασταν παιδιά απ’ τους γονείς μας. Δε λέω, είναι στη φύση μας το αλισβερίσι. «Κάνε τα μαθήματά σου και θα σου δώσω σοκολάτα». «Συγύρισε το δωμάτιό σου για να σου επιτρέψω να πας στο πάρτι του κολλητού σου». Δώσε αγάπη για να σου δώσω κι εγώ. Εκεί μάλλον χάσαμε το νόημα. Στο ότι ψάχνουμε ανελλιπώς τις οδηγίες χρήσης σε κάθε σχέση που προσπαθούμε να δημιουργήσουμε. Λες κι η αγάπη ζητάει ανταλλάγματα. Αν αγαπάς για να σε αγαπήσουν, αν φροντίζεις για να σε φροντίζουν, αν προσέχεις για να σε προσέχουν, αν κάνεις υπομονή για ν’ αλλάξουν, αν προσπαθείς να δώσεις σημασία για να την πάρεις πίσω τζάμπα κόπος, θα σε καταλάβουν κάποια στιγμή. Και τότε; Μεταξύ μας, δε γεννηθήκαμε όλοι ηθοποιοί. Ακόμα κι οι επαγγελματίες του είδους, μόλις πέσει η αυλαία του θεάτρου ή μόλις πει ο σκηνοθέτης “cut”, επιστρέφουν στην κανονικότητά τους.

Μέσα σε μια σχέση, οι άνθρωποι συνηθίζουν να υποστηρίζουν πως γίνονται ένα. Ωραίο ακούγεται και πολύ ρομαντικό μάλιστα. Σαν τίτλος αμερικάνικης ρομαντικής κωμωδίας. Αν κάνεις όμως ένα βήμα πίσω, το τοπίο θα ξεκαθαρίσει και θα συνειδητοποιήσεις πως μια σχέση αποτελείται από δύο διαφορετικά άτομα. Δύο ξεχωριστές προσωπικότητες, με διαφορετικές βάσεις, πιστεύω και χαρακτηριστικά, ανεξάρτητες η μία με την άλλη. Ότι κάνεις εσύ δε σημαίνει πως θα το κάνει και ο άλλος ή το αντίστροφο.

Δε θέλεις για να θελήσει κι ο άλλος, δε νοιάζεσαι για να νοιαστεί, δεν επιμένεις για να κάνει το ίδιο. Δε δίνεις για να πάρεις. Δίνεις γιατί αυτό θέλεις εσύ να κάνεις. Αγαπάς γιατί αυτό νιώθεις για τον άλλο. Αυτός είναι ο χαρακτήρας σου, η προσωπικότητά σου και πολλές φορές μετράει πολύ περισσότερο το δίνω απ’ το παίρνω. Γιατί αν όλα αυτά τα κάνεις με την καρδιά σου εσύ θα βγεις κερδισμένος. Κερδίζεις την αποδοχή του εαυτού σου και την ανάγκη σου να είσαι ειλικρινής απέναντι στα συναισθήματά σου. Αν ο άλλος το ανταποδώσει, είναι μάλλον το καλύτερο σενάριο. Αν πάλι όχι, δε σημαίνει πως εσύ ευθύνεσαι γι’ αυτό ούτε και πως πρέπει ν’ αλλάξεις.

Το ζητούμενο φυσικά δεν είναι να δίνεις και να ξαναδίνεις, βρίσκοντας απέναντί σου ένα τοίχο φτιαγμένο με τσιμεντόλιθους. Γιατί στο τέλος δε θα μείνει τίποτα μέσα σου. Το ζητούμενο είναι να μη χάσεις την ουσία αλλά και τη μαγεία της σχέσης επειδή απλά σκέφτεσαι το συμφέρον σου. Η Ιθάκη είναι η «πετυχημένη σχέση». Που αποτελείται από δυο ανθρώπους που αγαπούν ο ένας τον άλλο ουσιαστικά. Όμως η διαδρομή καμιά φορά μετράει πολύ περισσότερο απ’ ό, τι ο προορισμός. Αν είμαστε συνέχεια στην αναμονή, θα περάσουμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας απογοητευμένοι, επειδή ο κόσμος δε μας φέρθηκε σωστά.

Αυτό που μας κάνει πολλές φορές να τα «τσουγκρίζουμε» στις σχέσεις μας, είναι ίσως η ανικανότητά μας να προσφέρουμε και το βάρος των προσδοκιών που έχουμε από τους άλλους. Διότι σε μία πραγματικά ανιδιοτελή σχέση δεν υπάρχει καν η υποψία της προσπάθειας ν’ αλλάξουμε τον άλλον. Δεν απαιτούμε. Δεν προσπαθούμε να εκμαιεύσουμε την αγάπη του. Το μόνο το οποίο επιδιώκουμε είναι να είναι ο άλλος ευτυχισμένος. Αγαπάς από τη δική σου εσωτερική ανάγκη να προσφέρεις κι οτιδήποτε παρέχεται γενναιόδωρα χτίζεται πάνω σε γερά θεμέλια. Ίσως όλα να ξεκινούν από το ότι καμιά φορά το ξεχνάμε. Μα εδώ είμαστε, για να το ξαναθυμηθούμε.