Δεν μπορούσα να καταλάβω τι εστί μοναξιά, μέχρι τη στιγμή που διάβασα τυχαία τα λόγια του χιουμορίστα Josh Billings: «Η μοναξιά είναι ένα καλό μέρος να επισκεφτείς, αλλά ένα άσχημο μέρος για να μείνεις». Μiα μικρή δόση της θα σε βοηθήσει να δεις το πραγματικό σου πρόσωπο, όμως σε υπερβολικές δόσεις θα σε στείλει στο πιο σκοτεινό δωμάτιο της ψυχής σου. Και ξέρεις τι είναι η μοναξιά; Είναι όταν ζεις χωρίς να υπάρχει ένας άνθρωπος να σε πάρει μια αγκαλιά και να σου ψιθυρίσει στο αυτί «μου λείπεις». Άργησα, αλλά το κατάλαβα.
Αίσθημα ψυχρό και βασανιστικό η μοναξιά. Σου τρώει σιγά-σιγά τα σωθικά, σ’ ένα μουντό δωμάτιο με το βλέμμα σου καρφωμένο στο ταβάνι. Όλοι την έχουν βιώσει, όλοι έχουν μείνει μόνοι τους, ψάχνοντας ένα χέρι να τους τραβήξει μακριά από την άβυσσο του πληγωμένου τους μυαλού. Δεν έχει κανόνες και τρόπους, χτυπάει στην πιο δύσκολη στιγμή κι έχει πολύ δυνατό δεξί, ρε γαμώτο.
Περιτριγυριζόμαστε από τόσους ανθρώπους καθημερινά, συζητάμε, γελάμε και μόλις κλείσει πίσω μας η πόρτα νιώθουμε εντελώς μόνοι. Κάποιες φορές, ακόμη και μεταξύ φίλων. Είναι παράξενο, αλλά αισθανόμαστε απομακρυσμένοι από τους ανθρώπους, άγνωστοι μεταξύ γνωστών. Ίσως, δε μας καταλαβαίνουν, ίσως, εμείς να μην τους καταλαβαίνουμε. Δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε άτρωτους ανθρώπινους δεσμούς, με μοναδικό αποτέλεσμα την απομόνωση.
Η μοναξιά δεν είναι επιλογή, όπως πολλοί νομίζουν, η μοναχικότητα είναι. Ο μοναχικός άνθρωπος βρίσκεται σε ουσιαστική επικοινωνία με τον εαυτό του, στην προσπάθειά του να κατανοήσει και να ολοκληρώσει την προσωπικότητά του. Επιδιώκει να βιώνει προσωπικές στιγμές, γιατί θέλει απερίσπαστος να παλεύει για ν’ ανακαλύψει τα χαρακτηριστικά του, να τα βρει με τη φωνή μέσα του. Αγαπάει τον εαυτό του κι επιλέγει συνειδητά να περνάει καταστάσεις, είτε ευχάριστες είτε δυσάρεστες, μαζί του. Είναι κλισέ, όμως η αγάπη αρχίζει από εμάς και στη συνέχεια μεταδίδεται στους υπόλοιπους.
Οπότε, δώσε στη μοναξιά σου το περιεχόμενο της μοναχικότητας. Το ξέρω, είναι δύσκολο να συνομιλήσεις με τις σκέψεις σου, να αντικρίσεις τους φόβους και τα πάθη σου, να παραδεχθείς τις ατέλειές σου. Απίστευτα χρονοβόρο, επίπονο αλλά κι απαραίτητο. Είσαι υποχρεωμένος να γνωρίσεις την πραγματική σου ταυτότητα, αυτήν που κουβαλάς βαθιά μέσα σου και δεν έχεις αναδείξει. Έτσι, θα συστηθείς για πρώτη φορά με τον άνθρωπο βαθιά μέσα σου και δε θα ξανανιώσεις ποτέ μόνος. Θα σου κρατάει συντροφιά για την υπόλοιπη ζωή σου.
Αυτές οι μικρές δόσεις είναι μια καλή ευκαιρία να κάνεις ένα διάλογο με τον εαυτό σου και ν’ απαλλαγείς απ’ τον κίνδυνο της υπερβολικής μοναξιάς. Χρειάζεσαι την επιμέρους μοναξιά, για να διαχειριστείς το παρόν και να σχεδιάσεις το μέλλον σου, να πάρεις αποφάσεις ζωτικής σημασίας. Μετά το πέρας των προσωπικών μεταρρυθμίσεων, θα ξανανοίξεις την πόρτα στους καλεσμένους σου, βάζοντας ένα τέλος στην απομόνωσή σου.
Είμαστε κοινωνικά όντα οι άνθρωποι κι έχουμε ανάγκη τη συντροφικότητα. Όσο μόνος κι αν νιώθεις, να ξέρεις ότι δεν είσαι ο μόνος. Πρέπει να βγεις από το καβούκι σου και ν’ ανοίξεις το μυαλό και την καρδιά σου. Σε καταλαβαίνω. Είναι δύσκολοι καιροί, έχουμε γίνει ανθρωποφοβικοί, αντικοινωνικοί κι αποξενωμένοι. Φοβόμαστε να κατεβάσουμε τις μάσκες και καταλήγουμε μονάχοι, όμως η ζωή έχει κι άλλες αποχρώσεις πέρα απ’ το μαύρο.
Η μοναξιά είναι καταθλιπτική και σε τραβάει στη δίνη της. Πρέπει ν’ αντιδράσεις. Το πρώτα βήμα είναι να εμπιστευτείς εσένα κι έπειτα τους ανθρώπους. Καθημερινά έρχεσαι σ’ επαφή μαζί τους και μπορείς να τους δώσεις μια ευκαιρία να σ’ αγγίξουν συναισθηματικά. Στο χέρι σου είναι να δεθείς μαζί τους, να χτίσεις απ’ το μηδέν ουσιαστικές σχέσεις, αποβάλλοντας τον αρνητισμό σου. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τους προσφέρεις λίγο απ’ το χρόνο σου.
Σε κανένα δεν αρέσει να είναι συνέχεια μόνος. Δεν αντέχεται τόση μοναξιά, σε πνίγει η ησυχία της. Γι’ αυτό λοιπόν, μην το βάζεις κάτω και ξεκίνα απ’ την αρχή. Πες από μέσα σου: «Είμαι αυτός που είμαι και κουράστηκα να είμαι μόνος. Έχω ανάγκη την ανθρώπινη παρουσία». Είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρεις, επειδή έμαθα να πιστεύω στους ανθρώπους και στην ψυχική δύναμη που κρύβουν.
Μη μείνεις στη μοναξιά, κάνει πολύ κρύο. Προτίμησε περιοχές με πιο εύκρατο κλίμα.
Επιμέλεια Κειμένου Θάνου Αραμπατζή: Ιωάννα Κακούρη