Μια απ’ τις ισχυρότερες ανθρώπινες επιθυμίες είναι αυτή της πληρότητας. Στο μυαλό μας, δημιουργούμε κενά, ελλείψεις στη ζωή μας αντίστοιχες με την περίοδο που διανύουμε. Μόρφωση, επαγγελματική αποκατάσταση, φίλοι, σύντροφοι. Αν έστω και μία εκ των αναγκών δε μας υπερκαλύπτει, αρχίζει ένας φαύλος κύκλος ανασφαλειών. Αμφισβητούμε την αξία μας και ποντάρουμε όλες μας τις ελπίδες στην επόμενη επιλογή μας. Αυξάνουμε τις προσδοκίες μας για να καλύψουμε τις προσωπικές μας αδυναμίες. Ένα λάθος που πληρώνει πάντα ο επόμενος.
Πάρε για παράδειγμα τον τέλειο σύντροφο. Έχεις μια λίστα στο μυαλό σου κι ελέγχεις όλους τους υποψήφιους. Χωρίς να γνωρίζεις κάτι παραπάνω από μια εικόνα, προσπαθείς να εξάγεις σοβαρά συμπεράσματα. Όσο ομορφότερη η εικόνα, τόσο ανεβαίνει ο πήχης των προσδοκιών σου. Αν ξεστομίσει και κανένα κομπλιμέντο, αισθάνεσαι το χέρι του Θεού στον ώμο σου. Κράτα τον τώρα που κληρώνει. Του δίνω ένα μήνα. Έπειτα, θα το βάλει τόσο γρήγορα στα πόδια, απ’ τα βάρη που του φόρτωσες, που δε θα προλάβεις να δεις ούτε την σκιά του.
Οι προσδοκίες μας καταδικάζουν κάθε άνθρωπο, βάζοντάς τον σε μια διαδικασία σύγκρισης και συνεχούς αμφισβήτησης. Με την πάροδο του χρόνου, η λίστα θα μεγαλώνει, οι υποψήφιοι θα λιγοστεύουν κι η απογοήτευσή μας θα χτυπάει κόκκινο. Ο ένας μετά τον άλλο θα αποχωρούν και το πρόβλημα θα παραμένει άλυτο. Εμείς είμαστε το πρόβλημα κι οι θεωρίες που χτίσαμε γύρω απ’ τους ανθρώπους μας.
Αρχικά, σταμάτα να σκέφτεσαι το μέλλον σου με όλους, γιατί προκαταβάλεις το παρόν. Το φαινόμενο «όπου μας βγάλει» σου παρέχει μια ασφάλεια απ’ τις φαντασιώσεις σου. Δώσε χρόνο στον άλλο για να καταλάβεις τον ίδιο και την πιθανή σας πορεία. Μη γαντζώνεσαι σε λεπτομέρειες, άφησε το μυαλό σου ελεύθερο να απολαύσει το τώρα. Κανένα σενάριό σου δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Πέτα στα σκουπίδια τη λίστα σου. Όσα νομίζεις ότι αληθινά ζητάς, είναι αποτέλεσμα όλων των ιστοριών αγάπης που έχεις δει κι ακούσει. Φτάσαμε σε ένα σημείο όπου όλοι μας ζητάμε ακριβώς τις ίδιες τυποποιημένες αρετές, ασχέτως αν αυτές ταιριάζουν με το χαρακτήρα μας. Θέλεις να εμπιστευτείς έναν άνθρωπο, ο οποίος κατά τα φαινόμενα και τους γύρω είναι επιπόλαιος. Αν δεν το διαπιστώσεις από μόνος σου, δε σου αξίζει.
Έτσι, περνάμε στο επόμενο. Σταμάτα να βασίζεσαι στον περίγυρό σου για τις επιλογές σου. Κάθε άνθρωπος επεξεργάζεται, σκέφτεται και κρίνει εντελώς διαφορετικά. Γνώρισες μια καινούρια προσωπικότητα με προοπτική να γίνει μια εξαιρετική φιλία. Μην τον καταδικάζεις από λόγια τρίτων και θυμωμένες κακοήθειες. Δώσ’ του την ευκαιρία να σου αποδείξει έμπρακτα την αξία του, να σου δώσει όλα τα εφόδια πριν τον κατακρίνεις όπως οι προηγούμενοι. Σπάνια, οι άνθρωποι μιλάνε εκ πείρας, αρέσκονται σε πιο θεωρητικές κριτικές.
Οι άνθρωποι χρειάζονται χρόνο και χώρο για να απελευθερωθούν απ’ τα δεσμά της τυπικότητας. Στην πρώτη γνωριμία, θα συναντήσεις τον τέλειο συνδυασμό ευγένειας και καλοσύνης. Αυτό είναι το κοινωνικό προσωπείο του ανθρώπινου γένους. Μόλις περάσει ο καιρός και τα πράγματα ζορίσουν τότε θα διακρίνεις τον αληθινό εαυτό του. Ένας πολύ πιο έξυπνος άνθρωπος από μένα μου είχε πει κάποτε: «Δεν πρόκειται να εμπιστευτώ ποτέ όποιον δε μου έχει δείξει τη σκοτεινή του πλευρά».
Για το τέλος, άφησα εσένα. Δεν είναι κουραστικό, εξοντωτικό να περιμένεις συνέχεια απ’ τους άλλους να σου αποδεικνύουν την αγάπη τους, την αξία τους; Να χάνεσαι σε ένα ατελείωτο μέτρημα; Η πίεση σε αναλώνει συναισθηματικά, εσένα και τους άλλους. Είναι ένα βασανιστήριο να βρίσκεσαι συνεχώς σε μια αίθουσα αναμονής περιμένοντας να διακρίνεις τα σημάδια που αποζητάς. Σταμάτα να τρώγεσαι με τα ρούχα σου και αποποιήσου αυτό το βάρος που σε πλακώνει. Έτσι λοιπόν, άσ’ το να πάει στο διάολο.
Οι προσδοκίες καταστρέφουν μια σχέση πριν προλάβει να ξεκινήσει. Είναι το αίτιο απομόνωσής μας από ανθρώπους που άξιζαν την προσοχή και το χρόνο μας. Πίσω από κάθε φανταστική προσδοκία κρύβεται μια χαμένη ευκαιρία. Αν τις εγκαταλείψεις, θα πάψεις να απογοητεύεσαι απ’ τους ανθρώπους, να τους βλέπεις επιφανειακά και μεροληπτικά. Θα ανακαλύψεις κομμάτια τους που δεν είχες προσέξει ποτέ πριν. Θα ανακαλύψεις, μέσα από αυτούς, τον εαυτό σου.
Κι από την άλλη πλευρά, σκέψου πώς θα φαινόσουν εσύ στα μάτια τους, αν περνούσες απ’ το δικό τους κόσκινο.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη