Κάθε άνθρωπος έχει μία εικόνα για τον εαυτό του, για το χαρακτήρα του. Με την πάροδο των χρόνων, τη διαμορφώνει, την αλλάζει, προσθέτει κι αφαιρεί χρώματα, πάντα με φόντο τον τρόπο σκέψης του. Μαζί με την ηλικία μεγαλώνει κι η άποψη που έχει για την προσωπικότητά του. Μπροστά στην εικόνα βρίσκονται όλα τα θετικά στοιχεία που διαθέτει και θέλει να προβάλλει, ενώ στις σκιές κρύβονται τα μειονεκτήματά του. Τουλάχιστον, αυτή είναι η ιδέα που έχει για τον εαυτό του. Όμως, η πραγματική αλήθεια δε λέγεται ποτέ μόνο από έναν.
Ένα σημαντικό προσόν είναι η καλοσύνη. Ναι, ξέρω: «Όλοι καλοί είμαστε, οι κακοί είναι στις φυλακές». Αν όντως είμαστε όλοι καλοί, γιατί υπάρχει γύρω μας, μέσα μας, τόση κακία; Δείξε μου έναν καλό άνθρωπο κι εγώ θα σου δείξω κάποιον που έχει πληγώσει. Κανένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό δεν είναι απόλυτο. Η ισχύς του μετριέται στους ανθρώπους. Αν για τους περισσότερους συνανθρώπους σου είσαι ευεργέτης παρά τιμωρός, τότε μπορείς να φέρεις τον τίτλο του «καλού ανθρώπου». Όσοι αυτοχρήζονται ως «καλοί», είναι εκείνοι που δεν αντέχουν την κοινή γνώμη, την άποψη που έχει δημιουργήσει η ίδια η κοινωνία γι’ αυτούς και τις πράξεις τους.
Βέβαια, υπάρχει μέσα στο κεφάλι μας αυτή η χιλιοειπωμένη φράση: «Μην ακούς κανέναν. Άσε τους άλλους να λένε και να κρίνουν. Μη σε νοιάζει τι θα πει ο κόσμος, δε χρωστάει καλό σε κανέναν». Δεν είναι λανθασμένη αυτή η έκφραση, αλλά διαστρεβλωμένη. Όλοι μας ζούμε μέσα σε μια κοινωνία, είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι της, όσο κι αν θέλουμε να το αρνηθούμε. Υπακούμε στους νόμους της και στο περιβάλλον της δημιουργούμε ανθρώπινες σχέσεις, δεσμούς μεταξύ μας.
Συνυπάρχουμε, με αποτέλεσμα να κρινόμαστε καθημερινά για σοβαρούς ή γελοίους λόγους. Κάποιες κριτικές είναι καλοπροαίρετες, με σκοπό την προσωπική μας βελτίωση για το ευρύτερο συμφέρον, ενώ άλλες δε χρειάζεται καν να ακούγονται. Διότι, αν η εικόνα μας δεν είναι η ίδια με αυτήν που έχουν τα αγαπημένα μας πρόσωπα για μας, τότε δεν είναι αληθινή αλλά ένα απατηλό όνειρο.
Οι άνθρωποι πικραίνονται όταν τους λες την αλήθεια σου για τον εαυτό τους, όταν βρίσκεις σφάλματα στην τελειότητά τους. Ίσως, επειδή το μόνο που έχουν είναι η εικόνα τους. Ίσως, πάλι, γιατί ξόδεψαν τόσο χρόνο να τη φαντάζονται παρά να τη δημιουργήσουν. Προσωπικά, πιστεύω ότι η χολή είναι αποτέλεσμα του υπερεγωισμού μας. Δε θρέφουμε τόσα χρόνια το εγώ μας, για να έρθει κάποιος να το μειώσει. Η πρώτη σκέψη είναι πάντα: «Και ποιος είσαι εσύ, ρε φίλε, που θα με κρίνεις;». Τίποτα σπουδαίο, μη φανταστείς. Απλώς, είναι εκείνος που επηρεάζεται άμεσα απ’ τη συμπεριφορά σου, αυτός που θέλει να σε βοηθήσει να γίνεις καλύτερος.
Ναι, κανείς δεν είναι τέλειος, όμως αυτό δεν είναι δικαιολογία. Η τελειότερη μορφή που μπορεί να αγγίξει ο ανθρώπινος ψυχισμός είναι η μέτρια. Μέχρι εκεί μπορούμε να φτάσουμε, αυτή είναι η κορυφή μας όσο λειτουργούμε εγωιστικά, αλαζονικώς αυτόνομα. Όταν είσαι μόνος σου, θα έχεις πάντα δίκιο, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο κριτικής, βελτίωσης. Όταν δεν ακούς κανένα, στο τέλος δε θα υπάρχει κανένας για να σε ακούσει. Η αυτοβελτίωση του χαρακτήρα μας πηγάζει απ’ την κοινωνία, απ’ τα κοντινά μας πρόσωπα που αποτελούν μέλη της. Άκουσε τα λάθη σου, ανέλυσέ τα πριν τα δεχτείς και βάλε στόχο να αλλάξεις. Γίνε η αλλαγή που θες να δεις στην κοινωνία, στο διπλανό σου.
Εκ γενετής είμαστε ατελείς. Αμέτρητα ελαττώματα σε συνδυασμό με μια αλόγιστη έπαρση. Αρνούμαστε πεισματικά να ακούσουμε τα κουσούρια μας, πόσο μάλλον να τα δεχτούμε και να τα αλλάξουμε. Στο δικό μου το μυαλό, ο άνθρωπος με παρωπίδες, αυτός που παραμένει προσκολλημένος στα ιδεώδη και την «πρότυπη» συμπεριφορά του, είναι κενός. Δεν έχει να προσφέρει τίποτα και σε κανέναν, δεν είναι σε θέση να ευτυχήσει. Πέρασε ο χρόνος από πάνω του και δεν τον βελτίωσε, έμεινε στάσιμος όταν όλοι οι άλλοι γύρω του προόδευαν πνευματικά, συναισθηματικά, κοινωνικά. Ο λόγους του κι οι πράξεις του δεν έχουν αξία.
Τα σκληρά λόγια χτίζουν χαρακτήρα. Αν δεν είσαι διατεθειμένος να αλλάξεις, είσαι καταδικασμένος να αποτύχεις.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη