«Μην κρίνεις για να μην κριθείς». Το άκουσα πρώτη φορά στην εφηβεία ως προτροπή απ’ τους μεγαλύτερους. Άργησα να καταλάβω το γιατί. Μην κρίνεις τον άλλο επειδή δεν ξέρεις τι έχει περάσει. Κάθε άνθρωπος και μία ιστορία, έτσι λένε. Είμαστε δημιουργήματα του παρελθόντος. Αναμνήσεις από μία θολή διαδρομή είναι το παρελθόν, κάποιες εικόνες από ένα ολόκληρο φωτογραφικό άλμπουμ. Δύο τρόποι υπάρχουν για να χειριστείς αυτές τις εικόνες, μπορείς είτε να τις κορνιζώσεις είτε να τις κρύψεις όσο πιο βαθιά μπορείς.
Φαντάσου τον άνθρωπο ως πρωταγωνιστή στη σειρά της ζωής του. Σενάριο και σκηνοθεσία, ας πούμε, η μοίρα και παραγωγή οι γονείς. Δεν ανήκει σε κάποιο συγκεκριμένο είδος η συγκεκριμένη σειρά αλλά τα περιέχει όλα, ανάλογα με τις σκηνές που διαδραματίζονται. Κωμωδία, δράμα, ρομαντική κομεντί και θρίλερ εναλλάσσονται απρόσμενα. Συμμετέχουν οι δεύτεροι και τρίτοι ρόλοι καθώς κι οι κομπάρσοι.
Αυτό το σύμπλεγμα σειρών που έχει φτιάξει ο σκηνοθέτης, είναι ο κόσμος μας μέχρι σήμερα. Κανείς δεν ξέρει το επόμενο επεισόδιο, το οποίο βασίζεται στα προηγούμενα, απλά ελπίζει να είναι επιτυχία. Τα αδιάφορα επεισόδια δε θα παίξουν ποτέ ξανά σε επανάληψη και ξεχνιούνται, ενώ τα συνταρακτικά, ευχάριστα ή δυσάρεστα, αποτελούν οδηγό στην πορεία της ζωής μας.
Μας στιγματίζει το παρελθόν. Όχι τόσο οι ευχάριστες στιγμές, όσο οι δυσβάσταχτες, πονεμένες θύμησες. Μας αναγκάζει να κολλάμε σε καταστάσεις, μας αλλάζει. Γεμίζουμε φοβίες για το αύριο και παράλληλα φοράμε την πιο σκληρή πανοπλία πάνω απ’ τα συναισθήματά μας.
Σε κάθε επαφή με το σκοτεινό παρελθόν αναβιώνουμε τον ίδιο πρωταρχικό πόνο και για να το αποφύγουμε, απομονωνόμαστε στο πιο ερημικό νησί, χωρίς άνθρωπο σε απόσταση χιλιομέτρων. Δεν αφήνουμε τίποτα και κανένα να μας πλησιάσει πραγματικά με σκοπό να μην ξαναπεράσουμε τα ίδια στενάχωρα τροπάρια. Μεταμορφωνόμαστε, άθελά μας ή ηθελημένα, σε παγοκολώνες αναζητώντας τη φωτιά που θα μας λυτρώσει.
Οι πληγές τις ψυχής δε γιατρεύονται εύκολα. Χρειάζονται το κατάλληλο φάρμακο, ένα στήριγμα. Κάπου να αφήσεις όλο αυτό το βάρος που κουβαλάς. Είναι αδύνατο να τα λύσεις όλα μόνος, όσο και να προσπαθείς. Έτσι, περιμένεις και περιμένεις με το ασήκωτο σακίδιό σου φορτωμένο στην πλάτη τον άνθρωπο που θα σε ξελαφρώσει. Μέρες και νύχτες χωρίς να κλείσεις μάτι, αναμένεις καρτερικά τη σωτηρία, η οποία αργεί χαρακτηριστικά.
Μέχρι να έρθει αυτός ο άγνωστος, ο οποίος θα σου δώσει το χέρι του, θα χαμογελάσει μουδιασμένα και θα μοιράσει τον πόνο στα δύο για να σταθείς όρθιος ξανά. Όλα αυτά θα τα χρωστάς σε έναν άγνωστο. Αν ήταν γνωστός θα τα είχε καταφέρει καιρό πριν να σε απαλλάξει απ’ τον καημό σου. Δε θα μιλήσει για να δώσει συμβουλές, τον έχουν προλάβει οι προηγούμενοι μεσσίες. Θα ακούσει όλα όσα έχεις να πεις, όσα θέλεις και μπορείς να αποκαλύψεις ενώ θα σε κοιτάει στα μάτια. Προσηλωμένος σε ‘σένα.
Πόσον καιρό είχες να νιώσεις το κέντρο της προσοχής; Πόσο καιρό μιλούσες και κανένας δεν άκουγε; Μην απαντήσεις. Δε χρειάζεται. Αυτός δε θα χρειάζεται εξηγήσεις, δε θα δώσει λύσεις αλλά έναν ώμο για να κλάψεις μέχρι να στερέψει το δάκρυ, μια σφιχτή αγκαλιά. Έπειτα θα σου ζητήσει την ανταμοιβή του, ένα χαμόγελο πριν φύγει, πριν κλείσει την πόρτα πίσω του.
Εκεί το πάθημα γίνεται μάθημα. Παύεις να χάνεσαι σε κάθε ανάμνηση και μαθαίνεις να σε αγαπάς, να σε εκτιμάς. Μη γελιέσαι, δε φεύγει ο πόνος εντελώς, ποτέ δε θα φύγει, απλά αρχίζει το μέλλον να φαντάζει πιο αισιόδοξο, πιο ξεκούραστο. Καμία πληγή δε φεύγει χωρίς να αφήσει το σημάδι της. Η επούλωση θα είναι επώδυνη και χρονοβόρα, όμως υπάρχει φως στο τέλος του τούνελ.
Μη σκύβεις το κεφάλι σε κάθε πονεμένη ιστορία που πέρασες. Αντέχεις, είσαι πολύ πιο δυνατός από όσο πιστεύεις. Όλοι λυγίζουν κάποια στιγμή και πέφτουν τόσο χαμηλά όσο ποτέ τους δε φαντάστηκαν, όμως αποτυχία δεν είναι να πέσεις αλλά να μην ξανασηκωθείς.
Ό,τι δε σε σκοτώνει, σε αφήνει να παλέψεις για ακόμη μία μέρα, με το κεφάλι ψηλά και τα μάτια στον ουρανό. Τώρα ξέρεις πια, διδάχτηκες απ’ το παρελθόν. Τα άγρια θηρία κλειδώθηκαν στο κλουβί τους.
Κάθε φορά που κοντοστέκεσαι να πάρεις μια ανάσα, να αναπολήσεις τα περασμένα χάνεις κομμάτια απ’ το «τώρα». Παραμερίζεις ζωντανές στιγμές που δε θα έχεις την ευκαιρία να ξαναζήσεις, για να αναβιώσεις για ακόμη μία φορά το σκοτάδι. Κανένας δεν μπορεί να ζήσει στο παρελθόν ούτε όμως και να το αποποιηθεί. Οι φωτογραφίες γίνονται κορνίζες στον τοίχο για να μας θυμίζουν ποιοι είμαστε.
Το παρελθόν καθορίζει το μέλλον. Το πρώτο σε ακολουθεί κατά πόδας ενώ το δεύτερο είναι μια ανάσα μπροστά σου. Εσύ προς τα πού θα κοιτάξεις; Άσε το παρελθόν, έχεις ένα μέλλον να χτίσεις!
Επιμέλεια Κειμένου Θάνου Αραμπατζή: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Θάνος Αραμπατζής
