Δε λέω, καλή η τεχνολογία και πολλά τα οφέλη της, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς έχουμε χάσει τόσο πολύ την μπάλα στο κομμάτι της χρήσης της που κυριολεκτικά όλη η ζωή μας μεταφέρεται και μετουσιώνεται μέσα από μια μικρή συσκευή, τα κινητά. Και κάπως έτσι η χρήση έγινε κατάχρηση.
Δεν υπάρχει τομέας που να έμεινε ανεπηρέαστος απ’ αυτήν την κατάχρηση, όμως σήμερα θα σταθούμε σ’ έναν συγκεκριμένο, στον έρωτα. Καταφέραμε με μεγάλη ευκολία, πολύ σκρολάρισμα και κάτι αυχενικά και τενοντίτιδες να εγκλωβίσουμε κάθε πτυχή του μέσα στα κινητά· το φλερτ, την έκφραση συναισθημάτων, την επικοινωνία, ακόμη και το σ@ξ. Μάλιστα, έχουμε κι αγαπημένο τρόπο που ισοπεδώνουμε τα παραπάνω κι αυτός είναι τα γραπτά μηνύματα. Το κάνουμε λόγω ευκολίας, από συνήθεια ή γιατί ακολουθούμε την τάση της εποχής; Μάλλον όλα τα προηγούμενα.
Και καλά το φλερτ και την έκφραση συναισθημάτων ας τα δεχτώ, αφού κατανοώ ότι όταν γίνονται μέσω μηνυμάτων υπάρχουν δύο βασικά πλεονεκτήματα που λέγονται «μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση» και «μεγαλύτερη ασφάλεια», ιδίως πριν ξεκινήσει μια σχέση ή και στα αρχικά της στάδια. Άντε να δεχτώ και το κομμάτι του σ@ξ σαν προσπάθεια εγρήγορσης και στα πλαίσια του προκαταρκτικού παιχνιδιού. Αλλά, ρε παιδιά, και την επικοινωνία και μάλιστα στο μεγαλύτερο ποσοστό της;
Κακά τα ψέματα, -αν όχι όλοι- οι περισσότεροι έχουμε πέσει στη λούπα της υπερβολικά συχνής ανταλλαγής μηνυμάτων με την εκάστοτε σχέση μας για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Και λέω λούπα, γιατί παρ’ όλο που την έχουμε πατήσει όλοι όσοι το κάνουμε αυτό και μάλιστα πολλές φορές, μυαλό δε βάζουμε.
Αναρωτιέστε με ποιον τρόπο την έχουμε πατήσει; Πόσες φορές δε δημιουργήθηκαν από το πουθενά εντάσεις, μικροτσακωμοί, ακόμη και καβγάδες μεταξύ ημών και της σχέσης μας, εξ’ αιτίας της κακής συνήθειας να επικοινωνούμε σχεδόν αποκλειστικά με μηνύματα; Πόσες φορές χαλαστήκαμε με το άλλο άτομο απλώς επειδή παρερμηνεύσαμε τα μηνύματά του -αντίστοιχα κι εκείνο παρεξήγησε τα δικά μας- μόνο και μόνο επειδή αγαπάμε αυτήν την καταραμένη συνήθεια που έγινε λατρεία; Πολλές, είναι η απάντηση κι οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι οι εξής πέντε.
1. «Ποιος, πού, πότε και γιατί»;
«Ποιος, πού, πότε και γιατί» λεγόταν ένα επιτραπέζιο που έπαιζα μικρή κι ο τίτλος του ταιριάζει γάντι σ’ αυτόν τον λόγο. Όπως είναι λογικό, όταν στέλνεις μηνύματα στον σύντροφό σου σου λείπει εντελώς το πλαίσιο, δηλαδή σε ποια φάση τον πετυχαίνεις, τι κάνει εκείνη τη στιγμή, με ποιους βρίσκεται και σε ποια ψυχολογική κατάσταση. Αλλά και το αντίστροφο. Σκέψου να είναι άλλος στη δουλειά, να περνάει μια σκατομέρα -τόσο που δεν έχει προλάβει να πιει ούτε νερό- και να στέλνουμε εμείς τσίκι-τσίκι τα δικά μας. Το άλλο άτομο από την πλευρά του προκειμένου να δώσει ένα σημάδι ζωής ή να μη μας αφήσει στο διαβάστηκε, το πιο πιθανό θ’ απαντήσει κοφτά για να προλάβει. Εκνευριζόμαστε, κατεβάζουμε τα μούτρα μας και φροντίζουμε να φανεί, πάντα μέσα από μηνύματα. Κι έτσι ξεκινάει ο καβγάς. Κι ας φανταστούμε το ενδεχόμενο να έχουμε κι εμείς μια ανάλογη μέρα, οπότε κι είμαστε ήδη νευριασμένοι, στεναχωρημένοι ή αγχωμένοι, και να συμβαίνει αυτό. Σε αυτή την περίπτωση, η ένταση της παρεξήγησης ανεβαίνει εκθετικά.
2. Σαν τη γλώσσα του σώματος τίποτα
Έχουμε πλέον αντιληφθεί ότι η γλώσσα του σώματος πολλές φορές έχει μεγαλύτερη σημασία κι από τα ίδια τα λόγια. Είναι αυτή που πλαισιώνει με κινήσεις, μορφασμούς, με τη στάση ή την κατάσταση σημείων ή όλου του σώματος, τα λεγόμενά μας και προδίδει αν φλερτάρουμε ή όχι, αν είμαστε σε θέση άμυνας ή επίθεσης, αν λέμε αλήθεια ή ψέματα, αν είμαστε νευρικοί ή σε απόλυτη ηρεμία κι όλα αυτά που ίσως θέλουμε να κρύψουμε σκόπιμα με τα λόγια μας. Αυτές οι τόσο σημαντικές λεπτομέρειες, λοιπόν, απουσιάζουν όταν ανταλλάσσουμε μηνύματα με το άλλο άτομο, με αποτέλεσμα ν’ αρκούμαστε μόνο σε όσα διαβάζουμε. Μόνο που αυτά που διαβάζουμε είναι ένα ελάχιστο κομμάτι της πραγματικής εικόνας. Πώς, λοιπόν, να μην υπάρχουν παρερμηνείες ή παρεξηγήσεις;
3. Συναισθήματα-άψυχα μηνύματα 0-1
Ανέφερα προηγουμένως ότι το να εκφράζει κανείς τα συναισθήματά του μέσω μηνυμάτων έχει δύο βασικά πλεονεκτήματα, την αυξημένη αυτοπεποίθηση και την αίσθηση της ασφάλειας. Για να είμαι πιο ακριβής στα λεγόμενά μου, έτσι νομίζουμε εμείς και συγκεκριμένα λόγω της ψευδαίσθησης ότι είμαστε λιγότερο εκτεθειμένοι. Δε μας βλέπει ο άλλος, άρα μπορούμε να εκτεθούμε έως τον βαθμό που επιθυμούμε, χωρίς τον κίνδυνο να μας αντιληφθεί κι άρα χωρίς να εκτεθούμε ουσιαστικά. Ίσως κι αυτό όμως τελικά να είναι πρόβλημα και μάλιστα στον ίδιο βαθμό που είναι πρόβλημα το να μην εκφράζουμε καθόλου τα συναισθήματά μας. Το να εκφράζει κανείς τι ακριβώς νιώθει με λόγια είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολο και σαν διαδικασία για τον ίδιο αλλά κι ως προς την κατανόηση από το άλλο άτομο. Φανταστείτε τώρα να υπάρχει και το χάσμα που προσθέτει η επικοινωνία μέσω άψυχων μηνυμάτων. Κι ακόμη χειρότερα φανταστείτε και την πιθανή προσπάθεια του άλλου να κρύψει ή να υποβιβάσει σκόπιμα όσα νιώθει. Σίγουρη η επιτυχία, αν ο σκοπός είναι ένας ωραιότατος τσακωμός.
4. Εκτός θέματος, τόπου και χρόνου
Η ανταλλαγή μηνυμάτων πέρα από τα προηγούμενα χαρακτηρίζεται κι από την έλλειψη διαλόγου. «Μα πώς; Αφού μπορεί ν’ απαντήσει κανονικά κι ο άλλος» θα μου πείτε. Ναι αλλά μέσω μηνυμάτων είναι παρά πολύ εύκολο ν’ αγνοήσουμε τα όσα γράφει η άλλη πλευρά και να λέμε τα δικά μας, είτε με κοφτά απανωτά μηνύματα είτε με μηνύματα σεντόνια. Κι έτσι, η όποια υποψία διαλόγου εξανεμίζεται και καταλήγει κάθε πλευρά να κάνει έναν μονόλογο σκέτη τρέλα. Έναν μονόλογο, ο οποίος ανάλογα την ένταση της παρεξήγησης, μπορεί να καταλήξει σε διαφορετικά θέματα για κάθε πλευρά, με άπειρα παρακλάδια το καθένα κι επί της ουσίας κι οι δύο να βγούμε κυριολεκτικά εκτός θέματος -το λεγόμενο «άλλος για Χίο τράβηξε κι άλλος για Μυτιλήνη». Κάτι ανάλογο είναι ανέφικτο να συμβεί σε μια δια ζώσης επικοινωνία, αφού ο άλλος μπορεί ν’ αντιδράσει σε πραγματικό χρόνο και να εισακουστεί ή τέλος πάντων να μην μπορεί ν’ αγνοηθεί από το άλλο άτομο.
5. Λίγα λόγια και σταράτα ή πάπυροι;
Όπως ανέφερα προηγουμένως υπάρχουν δύο τρόποι απάντησης όταν ξεκινούν ν’ ανάβουν τα αίματα· τα κοφτά κι απανωτά μηνύματα ή τα μηνύματα σεντόνια ή αλλιώς πάπυροι. Ας σκεφτούμε λίγο πόσο εύκολο είναι να χαθούμε μέσα στα μηνύματα, στις ερωτήσεις, στις δηλώσεις, στις επιθέσεις και σ’ όλα τα συναφή σε μια γραπτή συνομιλία, όποια μορφή κι αν έχει από τις δύο παραπάνω. Πολύ εύκολο. Αν δε, υπάρχει και μια αστάθεια ταχύτητας του internet ή του σήματος και κάποιο μήνυμα καθυστερήσει να ληφθεί η να σταλεί, ούτε να το φανταστώ δε θέλω. Να προσθέσω κι όλα τα παραπάνω μειονεκτήματα, τα οποία έτσι κι αλλιώς επιβαρύνουν την κατάσταση; Πανδαισία. Η όποια παρερμηνεία ή παρεξήγηση, με μαθηματική ακρίβεια εξελίσσεται σε καβγά άνευ προηγουμένου και δύσκολα μαζεύεται.
Γιατί, λοιπόν, ενώ τα ξέρουμε όλα αυτά, ενώ τα έχουμε βιώσει, την έχουμε πατήσει, εξακολουθούμε να στηρίζουμε κατά κύριο λόγο την επικοινωνία με τη σχέση μας στα μηνύματα; Άγνωσται αι βουλαί των βολεμένων εξαρτημένων. Σηκώστε τα κινητά -αφού είναι δεδομένο ότι σ’ αυτή τη συσκευή αρχίζουν και τελειώνουν όλα- και πάρτε τουλάχιστον τηλέφωνο ή μια βιντεοκλήση, βρε αδερφέ. Για το να προτιμάτε να βρίσκεστε από κοντά περισσότερο και να μειώσετε τη γραπτή επικοινωνία στα απολύτως απαραίτητα, ούτε λόγος. Είμαστε τώρα για τέτοια;
Α, ρε έρωτα, πώς σε καταντήσαμε…
Συντάκτης: Μαρία Πακιακιό
