Φαντάζομαι έχετε ακούσει τη φράση -που μόνο σοφή δεν τη λες- «η απιστία ανανεώνει το ζευγάρι» ή «ανανεώνει τον έρωτα». Είναι ίσως μια μερικώς διαστρεβλωμένη άποψη για τον έρωτα και τις σχέσεις και συνοδεύεται από ψυχαναγκασμό που λέει πως πρέπει σώνει και ντε να πετύχει. Θεωρείται λοιπόν ότι μια απιστία είναι ικανή να αναζωπυρώσει το πάθος ανάμεσα σ’ ένα ζευγάρι, αφού τα οφέλη, λένε, είναι πολλαπλά και προέρχονται τόσο από τον άπιστο όσο κι από τον αποδέκτη.
Ας δούμε αυτό το σκεπτικό, λίγο πιο αναλυτικά. Από τη μεριά του άπιστου, μόλις προβεί στη συγκεκριμένη πράξη κι επιστρέψει ξανά στη σχέση, ξεκινάει αμέσως μία σύγκριση ανάμεσα στον παρτενέρ της απιστίας και στον σύντροφό του. Όσο και ν’ απήλαυσε τη διαδικασία, δύσκολα θα καταφέρει να πετύχει την οικειότητα των συναισθημάτων που έχει ήδη αναπτύξει με τη σχέση του. Αρχίζοντας λοιπόν τη σύγκριση, συνειδητοποιεί αυτό που λέει κι ένα τραγούδι «μην κάνεις όνειρα τρελά, κάτσε εδώ που ‘σαι καλά». Και τι είναι ρε παιδιά οι σχέσεις, καρπούζια, που τα χτυπάμε όλα στην αγορά για να δούμε ποιο είναι το καλύτερο;
Ο δε απατημένος, ακόμα κι αν δεν πληροφορηθεί για την απιστία εις βάρος του, σίγουρα θα παρατηρήσει έστω και μία αμυδρή αλλαγή στη συμπεριφορά του συντρόφου του κι αμέσως θα βγει στην επιφάνεια το ένστικτο της διεκδίκησης και διατήρησης των κεκτημένων του. Όντως, το να ξεκινήσει ξαφνικά να πολιορκεί το ταίρι του, είναι μια αλλαγή από εκεί που τυχόν το θεωρούσε δεδομένο, αλλά είναι μια αλλαγή που εκφράζεται με λάθος τρόπο και πηγάζει από λάθος κίνητρα.
Αυτές οι πεποιθήσεις κρύβονται λοιπόν πίσω από την εν λόγω φράση, μόνο που η αλήθεια απέχει μίλια μακριά. Αρχικά, ο άπιστος αφού φτάνει στο σημείο να κερατώσει ώστε να αντιληφθεί και να εκτιμήσει τον σύντροφο που έχει δίπλα του και να επιστρέψει σ’ αυτόν, τότε του ταιριάζει γάντι η παροιμία «να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι». κατά δεύτερον ακόμα κι αν επιστρέψει, υπάρχει η λογική του -για πάντα θύμα- αφού μπαίνει η σχέση στη φάση που πρέπει διαρκώς να πληρώνει για το λάθος του, αποδεικνύοντας τη γνησιότητα των συναισθημάτων του και με το παραμικρό παράπτωμα να τον βγάζει αυτομάτως σε μια σκληρή κι άνευ λόγου σέντρα.
Αυτό που ουσιαστικά οδήγησε τον άπιστο στο να επιστρέψει, δεν είναι καμία απολύτως επιθυμία, σύγκριση ή συνειδητοποίηση, αντιθέτως είναι κάτι πολύ πιο ισχυρό κι ονομάζεται «ενοχές» κι ο λόγος είναι απλός. Αν κάποιος φτάσει στο σημείο να κερατώσει τον σύντροφό του τότε δεν καλύπτεται συναισθηματικά ή και ερωτικά από τη σχέση του. Όταν κάποιος αποφασίζει να ενδώσει σ’ έναν τέτοιο πειρασμό, αδιαμφισβήτητα έχει κενά που δεν καλύπτονται πλέον, έχει αρχίσει να μην περνάει καλά, να μιζεριάζει και ν’ αποζητά αλλαγή πλεύσης. Συνδυαστικά, αυτός που δέχεται ως απατημένος τον σύντροφό του, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι το κάνει -και- για να μη χάσει τα κεκτημένα του ή για να κερδίσει την τελική μάχη του «εγώ κι άλλος κανείς».
Η σκέψη και μόνο μιας τέτοιας απόφασης -έστω κι υποσυνείδητης, η οποία έτσι κι αλλιώς δεν είναι εύκολη κι ειδικά όταν η σχέση είναι μακροχρόνια, γεννά τύψεις στον άπιστο. Τύψεις γιατί νιώθει ότι πετάει στα σκουπίδια τη σχέση του με την πρώτη ευκαιρία, ενοχές γιατί πρόδωσε την εμπιστοσύνη του συντρόφου του -κι ας μην το ξέρει ο ίδιος- νιώθει άσχημα που, αντί να βρει τα κότσια ν’ αναμετρηθεί με τον εαυτό του, τα θέλω και τις επιθυμίες του και να εξηγηθεί με ειλικρίνεια και τιμιότητα στο ταίρι του, πήγε δέκα βήματα παρακάτω στο μέλλον, παρακάμπτοντας το παρόν. Όταν κάτι δεν έχει μέλλον, φροντίζεις ν’ αλλάξεις το παρόν κι όχι να δημιουργήσεις παράλληλο σύμπαν.
Σ’ όλα τα παραπάνω δε διακρίνεται καμία ανανέωση, παρά μια μικρή παράταση του οριστικού χωρισμού, μια μικρή ανάσα ζωής, η οποία κρατά όσο το ζευγάρι βρίσκεται υπόδουλο των ενοχών του άπιστου, όσο η σχέση στηρίζεται σε τύψεις κι όχι σε επιθυμία, όσο το ζευγάρι δε βρίσκει τη δύναμη να παραδεχθεί ότι κάπου στην πορεία χάθηκε.
Όσο λοιπόν ισχύουν τα παραπάνω, ο απατημένος -γνωρίζοντας ή λόγω υποψίας- προχωρά σε σπασμωδικές κινήσεις ζήλιας κι ίσως σ’ έντονα ξεσπάσματα κι όχι σε χρήσιμη διεκδίκηση, όπως ίσως κάποιοι πιστεύουν. Το αποτέλεσμα; Δύο άνθρωποι, από αρχικά ερωτευμένοι, καταλήγουν τρελοί, μην αφήνοντας περιθώριο για ένα αξιοπρεπές τέλος- όσο είναι εφικτό.
Ας μάθουμε να σεβόμαστε τα θέλω μας και τις επιθυμίες μας, ας αναγνωρίσουμε ότι ναι, μπορούν να αλλάξουν στην πορεία κι ας διαμορφώνουμε το παρόν μας με βάση αυτά, αλλά πάντα με σεβασμό, ειλικρίνεια και τιμιότητα απέναντι στους ανθρώπους που υπήρξαν δίπλα μας.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου