Είναι ευρέως γνωστό κι αποδεκτό παγκοσμίως ότι πολλά από τα επιτεύγματα σε διάφορους τομείς των επιστημών καθώς κι ο ορισμός κι η εξέλιξη αρκετών σημαντικών ιδεών -όπως η δημοκρατία- οφείλονται στους αρχαίους Έλληνες. Όπως επίσης μεγάλη και σημαντική ήταν η προσφορά τους στις τέχνες. Γενικώς, μεγαλούργησαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, όπου αποφάσισαν να βάλουν το χεράκι τους.
Και μιας κι είπα «χεράκι»· ξέρετε με ποια «ανακάλυψη» κυριολεκτικά το τερμάτισαν οι πρόγονοι μας; Γνωρίζετε ποια είναι αυτή για την οποία σχεδόν ολόκληρος ο πλανήτης πρέπει να τους ευγνωμονεί; Ο λόγος για το γνωστό «κ@λoδάχτυλο» ασφαλώς, το οποίο συμβολίζει -αν κι όλοι το ξέρουμε- το πέoς με το τρίτο δάχτυλο σηκωμένο και τους oρχεις με τα υπόλοιπα δάχτυλα κλειστά. Μάλιστα, ο ανθρωπολόγος “Desmond Morris”, μιλώντας στο BBC, είπε ότι κάνοντας κωλoδάχτυλο είναι σαν λες «να ένας φαλλoς» -μόνο εγώ το συνδύασα με το τραγούδι των γενεθλίων, στο σημείο που λέει «να ένας σοφός»;- τον οποίο προσφέρεις στον αποδέκτη -όχι ευχαριστούμε, ήρθαμε φαγωμένοι. Και γιατί πρέπει να τους ευγνωμονεί ο κόσμος; Γιατί το κ@λoδάχτυλο δεν είναι μια απλή χειρονομία ούτε μια απλή βρισιά· είναι ιδέα, είναι φιλοσοφία, είναι ασυμβιβασία, είναι αναρχία.
Ας πάρουμε λοιπόν την ιστορία από την αρχή. Σύμφωνα με μελέτες ιστορικών κι ανθρωπολόγων, δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα σίγουροι για την ακριβή εμφάνιση του υπέρτατου δάχτυλου ως προσβολή, υπάρχουν όμως σημαντικές ενδείξεις ότι οφείλεται στον φιλόσοφο -ή κατά άλλους παραλογιστή, σατιριστή, φυσιοδίφη- και πρώτο αντικομφορμιστή της ιστορίας, τον Διογένη. Ο εν λόγω λοιπόν, σύμφωνα με ιστορικές αναφορές προχώρησε στη συγκεκριμένη χειρονομία με αποδέκτη ένα πλήθος ανθρώπων που έτρεχε ν’ ακούσει τον ρήτορα Δημοσθένη, θέλοντας να εκφράσει μ’ αυτόν τον τρόπο την περιφρόνησή του προς αυτόν.
Παρ’ όλο που οι παραπάνω αναφορές δεν έχουν επιβεβαιωθεί και πάλι όμως σύμφωνα με τον “Benjamin Bergen” -διευθυντή του Τμήματος Γλώσσας και Γνωστικής Λειτουργίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο- ξέρουμε σίγουρα ότι η γνωστή χειρονομία ανάγεται στην ελληνική αρχαιότητα, αφού μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες αναφορές του κ@λoδάχτυλου είναι στις «Νεφέλες», ένα κείμενο γραμμένο από τον Αριστοφάνη το 424 π.Χ. Στο συγκεκριμένο κείμενο λοιπόν ο Στρεψιάδης κάνει κ@λoδάχτυλο στον Σωκράτη. Ναι κι όμως ο Σωκράτης -σαν ήρωας μυθοπλασίας του κειμένου βέβαια- ήταν ο πρώτος που του έκαναν κ@λoδάχτυλο. Μεγάλη του τιμή έχω να δηλώσω. Ακολουθεί μία ακόμη αναφορά του εκατό χρόνια αργότερα στους «Βίους φιλοσόφων» όπου αποδέκτης πάλι είναι ένας φιλόσοφος. Κάτι θα ήξεραν παραπάνω βρε παιδιά ως φιλόσοφοι.
Περνώντας τα χρόνια και φτάνοντας στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, υπάρχουν πάλι αναφορές στο κ@λoδάχτυλο σε διάφορα ρωμαϊκά έργα, ποιήματα αλλά και θεατρικά. Μάλιστα υπάρχει ένας θρύλος που θέλει τον Καλιγούλα -ξέρετε αυτόν τον μουρλό αυτοκράτορα- ν’ αναγκάζει τους υπηκόους του να του φιλούν το τρίτο δάχτυλο αντί για το χέρι, ενώ κιόλας το κουνούσε υπαινικτικά. Μέγιστος τρόλερ λοιπόν ο εν λόγω αυτοκράτορας κι αναρωτιέμαι αν υπήρξε έστω κι ένας ν’ αρνηθεί αυτή την απαξιωτική συμπεριφορά ή έστω αν του δάγκωσε κανείς το δάχτυλο. Το ‘θελε.
Και φτάνουμε στον Μεσαίωνα, όπου λίγο ο σκοταδισμός, λίγο ο πουριτανισμός, «λίγο εγώ λίγο εσύ λίγο κι η κακιά στιγμή», επηρέασαν πολλά και μες σ’ αυτά και την «άσεμνη» αυτή χειρονομία, χάνοντας έτσι την αίγλη της. Ας μη σχολιάσουμε περαιτέρω τη συγκεκριμένη «μαύρη περίοδο» της ανθρωπότητας και βγούμε από το ευχάριστο κλίμα της ιστορίας της υπέρτατης των χειρονομιών.
Μία ακόμη αναφορά του κ@λoδάχτυλου, άξια λόγου, είναι ότι «έφτασε» στη Βόρεια Αμερική πριν το 1886 και το γνωρίζουμε αυτό γιατί ένας πολύ γνωστός παίκτης του μπέιζμπολ ονόματι “Charles Radbourn”, αποφάσισε να προβεί στη χειρονομία αυτή σε μια φωτογραφία, προσφέροντας μας την πρώτη φωτογραφική καταγραφή της τουλάχιστον απ’ όσα γνωρίζουμε έως σήμερα.
Ας περάσουμε τώρα σε κάποιες άλλες πληροφορίες για το κ@λoδάχτυλο, όπως το όνομά του στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία που ήταν «άσεμνο ή θρασύ δάχτυλο» – Digitus Impudicus. Στις αγγλόφωνες χώρες πάλι αποκαλείται “flipping the bird”, το οποίο αυτολεξεί μεταφράζεται ως «αναποδογυρισμένο πουλί». Εν τω μεταξύ μόνο αναποδογυρισμένο δεν είναι -στη χειρονομία τουλάχιστον. Ίσα-ίσα είναι ευθυτενές και καμαρωτό. Για να αιτιολογήσουμε όμως αυτήν την ονομασία, αξίζει ν’ αναφέρω ότι η φράση αυτή είχε άλλη χρήση. Μόλις όμως φάνηκε να βγαίνει εκτός μόδας, τη συνδύασαν με τo glamourous κ@λoδάχτυλο κι έτσι καθιερώθηκε η ονομασία αυτή.
Για το τέλος κράτησα και μερικά «επώνυμα» κ@λoδάχτυλα τα οποία πήραν χώρα σε κοινή θέα ασφαλώς, όπως από τον Marlon Brando, τον Nelson Rockefeller, τον Eminem και τη Juli Briskman. Η τελευταία δεν είναι επώνυμη, ήταν όμως ο αποδέκτης του και συγκεκριμένα ο Donald Trump -η οποία μάλιστα απολύθηκε μόλις έγινε γνωστό το συμβάν. Και τελευταίο αλλά ίσως το πιο γνωστό σε όλους μας κ@λoδάχτυλο ever -το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί σε memes και gifs- είναι αυτό του Mr. Bean.
Όπως λοιπόν καταλαβαίνετε, είναι χρέος μας να διατηρήσουμε την ιστορία μας κι αφού δυσκολευόμαστε σε άλλους τομείς, ας είναι τουλάχιστον με το κ@λoδάχτυλο. Προσοχή μόνο στην οδήγηση γιατί πλέον υπάρχει πρόστιμο και μην «πληρώσουμε τον κούκο γι’ αηδόνι». Πουλιά βέβαια και τα δύο…
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Μαρία Πακιακιό
