Καθημερινά οι άνθρωποι ερχόμαστε σ’ επαφή και συζητάμε με αρκετό κόσμο, είτε αυτό είναι στον χώρο εργασίας μας, στον ελεύθερο μας χρόνο ή στην προσωπική ζωή μας. Πέρα όμως από τη λεκτική επικοινωνία υπάρχει και η μη λεκτική έκφραση ή αλλιώς το η γλώσσα του σώματος. Όσο περίεργο κι αν μοιάζει ωστόσο, σύμφωνα με τον επικοινωνιολόγο κ. Θανάση Παπαµιχαήλ (2009), και μετά από έρευνες που έχουν γίνει, μέσα από τη μη λεκτική έκφραση, δηλαδή τη στάση του σώματος και το πρόσωπο, μεταδίδεται το 55% των πληροφοριών που λαμβάνουμε από έναν άνθρωπο ενώ το 35% μέσα από τον τόνο της φωνής και το υπόλοιπο 7% μέσα από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε. Τι σημαίνουν λοιπόν οι διάφορες κινήσεις που ασυνήδειτα κάνεις ένας άνθρωπος;
Αρχικά να αναφέρουμε ότι η γλώσσα του σώματος για να ερμηνευτεί, εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως για παράδειγμα είναι η κοινωνική θέση και η δύναμη. Αυτό συνήθως έχει να κάνει με τον αριθμό των σωματικών κινήσεων και χειρονομιών ενός ανθρώπου. Έπειτα, ένας άλλος παράγοντας είναι η κουλτούρα. Για παράδειγμα ένας που έχει μεγαλώσει σε Ασιατικές χώρες, δεν είναι το ίδιο δοτικός και κοινωνικός με κάποιον που μεγάλωσε στη Μεσόγειο. Τέλος ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η βιολογική ηλικία ενός ανθρώπου, που αφορά την ταχύτητα των χειρονομιών του. Να σημειωθεί ότι αυτό που αποκαλύπτει τις περισσότερες πληροφορίες είναι τα άκρα του σώματος, τα οποία αντιλαμβανόμαστε λιγότερο και ποτέ δε θα σκεφτούμε να προσποιηθούμε ορισμένες κινήσεις τους, όπως για παράδειγμα γίνεται με τις εκφράσεις του προσώπου.
Χέρια-παλάμες
Οι κινήσεις λοιπόν που αφορούν τα χέρια και τις παλάμες μας δείχνουν κυρίως στοιχεία για τη συναισθηματική μας κατάσταση. Όταν ένας άνθρωπος έχει σφιγμένα χέρια, αυτό σημαίνει ότι διατηρεί μια πιο συγκρατημένη, αγχώδη ή αρνητική στάση απέναντι στο συνομιλητή του. Από την άλλη τα τεντωμένα χέρια προς τα εμπρός, με τις παλάμες προς τα κάτω, υποδηλώνουν ότι ένας άνθρωπος κατακλύζεται από βεβαιότητα όσον αφορά τις απαντήσεις που πρόκειται να δώσει, ενώ τα χέρια με τις παλάμες προς τα πάνω δείχνουν ότι ο άνθρωπος αυτός είναι ειλικρινής.
Έπειτα είναι η γνωστή σε όλους στάση που θέλει να χέρια να είναι σταυρωμένα στο ύψος του στήθους. Είναι κάτι το οποίο συναντάμε συχνά σε ανθρώπους που γνωρίζουμε για πρώτη φορά ή δεν έχουμε αρκετή οικειότητα μαζί τους. Η στάση αυτή λοιπόν δηλώνει άμυνα, ανάγκη αυτοπροστασίας, αβεβαιότητα ή ακόμη κι αδιαφορία ή νευρικότητα. Φυσικά στο σημείο αυτό να πούμε ότι είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι αυτή την στάση μπορεί κάποιος να την κάνει είτε επειδή κρυώνει, είτε επειδή δεν έχει κάπου ν’ ακουμπήσει τα χέρια του.
Από την άλλη, υπάρχει η στάση όπου ο συνομιλητής είναι καθιστός με τα δύο χέρια πίσω από το κεφάλι. Αυτό το συναντάμε συνήθως σε διευθυντές, λογιστές ή κι αναμεταξύ δικηγόρων. Η θέση αυτή των χεριών, δηλώνει χαλάρωση, ανωτερότητα, νίκη, δικαίωση. Στη συνέχεια έρχεται η στάση όπου το ένα χέρι βρίσκεται στο πρόσωπο με το δείκτη να ακουμπάει στο μάγουλο και το άλλο να σκεπάζει το στόμα, στηρίζοντας το πιγούνι με τον αντίχειρά του. Αυτό όλο το περιπλέξιμο των δαχτύλων σημαίνει ότι ο συνομιλητής εκφράζει επικριτηκότητα κι εχθρότητα, ειδικότερα όταν το πιγούνι γέρνει προς τα κάτω.
Στη συνέχεια έχουμε τη στάση όπου τα χέρια βρίσκονται στη μέση και το σώμα είναι σε όρθια θέση. Οι ειδικοί αυτό το ονομάζουν “στάση επίτευξης” και δηλώνει έναν άνθρωπο ο οποίος έχει επιθετική συμπεριφορά κι είναι έτοιμος να τσακωθεί. Τέλος έχουμε τη στάση με τα χέρια πίσω από την πλάτη που δηλώνουν αυτοπεποίθηση και δύναμη. Υπάρχει όμως μια μικρή λεπτομέρεια που είναι καλό να προσέχουμε. Όταν τα χέρια βρίσκονται πίσω από την πλάτη αλλά το ένα συγκρατεί τον αγκώνα του άλλου, τότε αυτό σημαίνει πως ο εκνευρισμός έχει φουντώσει για τα καλά και το άτομο προσπαθεί να συγκρατήσει το θυμό του.
Πόδια
Στη στάση όπου ένα άτομο είναι καθιστό με σταυρωμένα τα πόδια, υπάρχουν διάφορες λεπτομερείς που ερμηνεύονται και διαφορετικά. Αρχικά, όταν ένα άτομο κάθεται και το δεξί πόδι αγκαλιάζει το αριστερό τότε αυτό σημαίνει ότι κρατάει μια άμυνα απέναντι στον συνομιλητή του. Όταν τα πόδια είναι σταυρωμένα και σχηματίζουν τον αριθμό τέσσερα τότε αυτό σημαίνει ότι το άτομο είναι σε θέση ετοιμότητας για μάχη. Έπειτα, όταν το ένα πόδι περιπλέκεται πίσω από το άλλο αυτό δείχνει πείσμα. Τέλος, όταν σταυρώνονται τα πόδια και τα χέρια ταυτόχρονα και το σώμα είναι τεντωμένο, δείχνει ότι το άτομο κρατάει τις επιφυλάξεις του, δε νιώθει σιγουριά και περιμένει να δει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Κορμός
Οι κινήσεις του σώματος, τείνουν να εκφράζουν συναισθήματα και συνδέονται τόσο με το σώμα όσο και με το πνεύμα. Παρ’ όλα αυτά όπως και στις υπόλοιπες περιπτώσεις αποτελεί μια ασυνείδητη διαδικασία. Για παράδειγμα, όταν μας ενδιαφέρει ένα άτομο το οποίο βρίσκεται στον ίδιο χώρο με εμάς, τότε τείνουμε να στρέφουμε το σώμα μας προς το μέρος του. Όταν συνομιλούμε μ’ ένα άτομο και κλείνει το σώμα μας ελαφριά προς το μέρος του, τότε αυτό δηλώνει ότι μας ενδιαφέρει είτε αυτό καθ’ αυτό, είτε αυτό που έχει να μας πει. Μπορεί ακόμη να δηλώνει κι ερωτική έλξη όταν μειώνεται η απόσταση. Αντίθετα, όταν κάτι που ακούμε δε μας αρέσει ή μας κάνει να νιώθουμε άβολα σταυρώνουμε τα χέρια κοντά στο στήθος ή απομακρυνόμαστε με το σώμα μας.
Εκφράσεις προσώπου
Σύμφωνα με έρευνες του Paul Ekman (2001), αναφέρονται 7 κύριες εκφράσεις του προσώπου οι οποίες εκφράζουν συγκινήσεις. Η χαρά στο πρόσωπο φαίνεται όταν παρατηρούνται ρυτίδες γύρω από τα μάτια, σηκώνονται ελαφρά τα μάγουλα προς τα πάνω κι υπάρχει χαμόγελο. Η έκπληξη παρατηρείται στο πρόσωπο όταν τα φρύδια είναι σηκωμένα, τα μάτια ορθάνοιχτα και το στόμα ανοιχτό. Διακρίνεται από το ψεύτικο, αφού η αληθινή έκπληξη κρατάει στο πρόσωπο λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο. Ο φόβος φανερώνεται όταν τα φρύδια παραμένουν σηκωμένα κι ενωμένα μαζί με τα άνω βλέφαρα, ενώ τα κάτω είναι τεντωμένα και τα χείλη ελαφρώς τραβηγμένα προς το αυτί. Η λύπη χαρακτηρίζεται από πεσμένα άνω βλέφαρα, κενό στο βλέμμα κι ελαφρώς προς τα κάτω τα χείλη. Ο θυμός έχει τα φρύδια χαμηλωμένα κι ενωμένα και τα μάτια με πιο έντονο και άγριο βλέμμα. Η αηδία φαίνεται από το άνω χείλος το οποίο είναι υψωμένο και σχηματίζονται ρυτίδες πάνω από την μύτη. Τέλος η περιφρόνηση είναι κάτι που δυστυχώς ή ευτυχώς γίνεται στιγμιαία και τις περισσότερες φορές δεν το αντιλαμβανόμαστε καν.
Παρ’ όλα αυτά, όλα αυτά που αναφέρθηκαν είναι ορισμένα στοιχεία που αφορούν τη γλώσσα του σώματος. Η γλώσσα του σώματος είναι ένα ολόκληρο λεξικό κι όσο καλά κι αν τη γνωρίζει κανείς είναι πολύ δύσκολο να την ελέγξει στον ίδιο του τον εαυτό. Λέει πολλά, αρκεί να είσαι εκεί και να τα δεις.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Άντρια Χατζηθωμά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
