8 μαθήματα ζωής που πήραμε από το «Παρά 5»

Είναι ίσως η πιο γνωστή τηλεοπτική σειρά της πρώτης δεκαετίας του 2000, η σειρά με την οποία ο Γιώργος Καπουτζίδης μας ξανασυστήθηκε μετά την επιτυχημένη του σειρά «Σαββατογεννημένες». Στη θεωρία, πρόκειται μια κωμική σειρά με αστυνομικά στοιχεία. Στην πραγματικότητα, είναι ένα κράμα χιούμορ, δράματος, αστυνομικής περιπέτειας, ακόμα και θρίλερ που κατάφερε να ισορροπήσει με μαεστρία όλα αυτά τα είδη και να μη γέρνει προς τη μια ή την άλλη πλευρά. Τη στιγμή που έπρεπε, μια δραματική σκηνή δεν επέτρεπε στο κωμικό στοιχείο να σαχλαμαρίσει, και ταυτόχρονα μια κωμική σκηνή παρεμβαλλόταν για να ελαφρύνει το βαρύ κλίμα μιας δραματικής σκηνής.

Η υπόθεση, λίγο πολύ, γνωστή στους περισσότερους: Πέντε άνθρωποι, φαινομενικά κι εξωτερικά ανόμοιοι κι αταίριαστοι, βρίσκονται τη λάθος (;) στιγμή στο λάθος (;) μέρος, γνωρίζονται κάτω από ιδιάζουσες συνθήκες, και με τον χρόνο, αφενός η φιλία τους δυναμώνει, αφετέρου ανακαλύπτουν όλα αυτά που τους ενώνουν κι εν τέλει τους δυναμώνουν.

Η σειρά έκανε μεγάλη, τεράστια επιτυχία, σε μια εποχή που η ελληνική τηλεόραση ήταν ακόμα ακμαία, με πολλές αξιόλογες παραγωγές. Ο Γιώργος Καπουτζίδης, ένας από τους πιο φωτεινούς και ταλαντούχους ανθρώπους της γενιάς του, κατάφερε να δώσει στο ελληνικό κοινό μια πρωτοποριακή σειρά, τόσο σε περιεχόμενο όσο και σε σκηνοθετικά ευρήματα. Ήταν τόση η απήχησή της, που χρόνια μετά, σχεδόν είκοσι, σημειώνει τρομερή επιτυχία η επαναπροβολή της μέσω επαναλήψεων και προκαλεί γέλιο κι απόλαυση σε ανθρώπους όλων των ηλικιών.

Πέραν, όμως, της ευφορίας που προκαλεί και της απίστευτης ικανοποίησης λόγω του τέλους της, η σειρά μετέδωσε μαθήματα ζωής, διαχρονικά και σημαντικότατα.

1. Στη ζωή μας συνυπάρχουν, και παλεύουν, το καλό με το κακό, ο δόλος με την αγνότητα, οι μηχανορραφίες με την αθωότητα

Η πάλη αυτή είναι αέναη και φανερή σε όλες τις εκφάνσεις του ανθρώπινου βίου, από τις κοινωνικές, τις επαγγελματικές, τις οικογενειακές σχέσεις. Κι όσο κι αν ακούγεται εξαιρετικά αισιόδοξο και κλισέ, το καλό πάντα νικάει. Διότι, όπως είπε και η Ντάλια, ο Θεός έδιωξε τον διάβολο από τον Παράδεισο κι όχι το αντίθετο.

2. Μπορεί να υπάρξει πραγματική, αγνή, άδολη αγάπη και φιλία μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας, χωρίς να υπάρξει ποτέ ερωτική υπόνοια ή ερωτική σχέση, ακόμα και σε συγκατοίκηση

Οι χαρακτήρες απέδειξαν ότι πραγματική σημασία έχουν οι προσωπικότητες κι όχι το φύλο, και μάλιστα κάποιες φορές η ταύτιση απόψεων είναι πιο έντονη σε άτομα αντίθετου φύλου. Θυμηθείτε πόσο ταίριαζαν ο Φώτης με την Αγγέλα, πώς αυτοί σκάρωναν πρώτοι την επόμενη περιπέτεια, την ταύτιση που ένιωθε η Ντάλια με τον Φώτη όταν υποδύονταν τους τραγουδιστές επί σκηνής ή όταν πήγαν όλοι μαζί κατασκήνωση και δε διημείφθησαν ερωτικές σκηνές, βλέμματα, υπονοούμενα. Αυτό το τελευταίο εμπίπτει στη σκηνοθετική και σεναριογραφική μαεστρία του Καπουτζίδη.

3. Το χιούμορ σώζει

Όχι πάντα κι όχι σε όλα, αλλά πολλές φορές αποφορτίζει κι ενώνει. Θυμηθείτε τη σκηνή στην ταβέρνα μετά την «απώλεια» της Ζουμπουλίας, στην οποία η Ντάλια αναρωτιέται με πρωτοφανή απορία αν το φαγκρί βγαίνει και σε άλλα χρώματα, ή όταν ρωτά τον Σπύρο αν τα Πατήσια είναι διασκορπισμένα κατ΄ αναλογία των Επτανήσων. Ακόμα και η Θεοπούλα αποδεικνύει ότι σε μια διαφαινόμενη καταστροφή ή ήττα, το χιούμορ λειτουργεί ως αντίδοτο στην απαισιοδοξία.

4. Ίσως τελικά εκείνο που κρατά μια ομάδα ενωμένη είναι η τόσο έντονη διαφορετικότητα

Άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, κοινωνικών τάξεων, επιδιώξεων και στόχων, καταφέρνουν τελικά να παραμερίσουν τις έντονες κι εμφανείς διαφορές τους για τον κοινό σκοπό. Και καταφέρνουν να συγκεράσουν με εξαιρετική μαεστρία τις διαφορές τους, σε σημείο που να φαίνονται ως πλεονέκτημα και το δυνατό τους σημείο. Δείχνουν, πως στην πραγματικότητα μπορεί να ενώνουν τους ανθρώπους πολύ περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν. Όπως ένα γεγονός του παρελθόντος, τόσο κομβικό όσο η συνύπαρξη των οικείων τους σε ένα πολύνεκρο δυστύχημα πολλά, πολλά χρόνια πριν.

5. Τα λεφτά, εκτός από το ότι δε φέρνουν πάντα την ευτυχία, δεν αποτελούν παράγοντα διαμόρφωσης σχέσεων ή ισορροπιών

Σίγουρα βοηθούν και διευκολύνουν (θυμηθείτε τον ρόλο που έπαιξαν στην απόδραση της Έλενας ή στο χωριό όταν πήγαν για να βρουν τον Βενετόπουλο κι απαλλάχθηκαν από το ανδρόγυνο με τα νεκταρίνια) αλλά για όποιον δεν τα υπολογίζει (βλ. Ντάλια) είναι απλώς το μέσο για μια άνετη ζωή κι όχι καθοριστικά για τη δημιουργία μιας φιλίας.

6. Η συνεργασία και η ομαδικότητα είναι το παν

Σε μια δύσκολη κατάσταση εκείνο που σώζει και είναι η ειδοποιός διαφορά είναι αναμφισβήτητα η ομάδα, το αίσθημα του «εμείς» που υπερνικά το «εγώ», η συλλογικότητα που αποδεικνύει ότι τα απίθανα γίνονται πιθανά αν προτάξουμε το «όλοι μας». Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα από την επιχείρηση διάσωσης της Ζουμπουλίας από το νοσοκομείο, στο οποίο βρίσκεται με αφασία και σύσσωμη η ομάδα, από τα παιδιά μέχρι τις υπηρέτριες της Ντάλιας, ακόμα και η άσπονδη συμπεθέρα, μπαίνουν στη μάχη για να τη βγάλουν σώα και αβλαβή, και μάλιστα τα καταφέρνουν!

7. Η ζωή δεν τελειώνει μετά τα 60, για κάποιους τότε ξεκινά!

Οι αξιαγάπητες γιαγιάδες, με τη στάση ζωής τους, τον τρόπο σκέψης τους, τις ενέργειές τους, μας βάζουν τα γυαλιά. Δε σταματάει η ζωή όταν γίνουμε γιαγιάδες/ παππούδες. Οι τρίτης ηλικίας άνθρωποι πηγαίνουν διακοπές στη Μύκονο και ονειρεύονται την Ίμπιζα, μαθαίνουν γαλλικά, ντραμς και πινγκ πονγκ, θέλουν να μπουν στο βιβλίο Γκίνες, πηγαίνουν σε ποδοσφαιρικούς αγώνες, σε φοιτητικά πάρτι αλλά και σε εκδρομές με τα ΚΑΠΗ. Το κυριότερο, αποδεικνύουν έμπρακτα πως ο άνθρωπος οφείλει να ζει, να ονειρεύεται, να παθιάζεται για να νιώθει ζωντανός διότι, κανείς ποτέ δε νίκησε τον θάνατο, το ζητούμενο είναι να κερδίσεις τη ζωή.

8. Το παρελθόν μας, μάς καθορίζει σε μεγάλο βαθμό

Είμαστε αυτό που είμαστε κυρίως λόγω του παρελθόντος μας. Ακόμα και με τα βαρίδιά του. Αρκεί, όμως, μια στιγμή, ένα γεγονός σημαδιακό για να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτά. Όπως η Ντάλια που αποποιείται των χρημάτων της όταν μαθαίνει ότι είναι αποτέλεσμα δολιοφθοράς.

Πέραν από τις πολλές, πάμπολλες ατάκες και τις ευχάριστες στιγμές που μας προσέφερε, το« Παρά Πέντε» διδάσκει, όπως κάνει από αρχαιοτάτων χρόνων η κωμωδία. Μαθήματα ζωής, πολύτιμα και μοναδικά.