Μη βιάζεσαι ν’ απορρίψεις συνεργασίες

Δε θα ξεχάσω μια συζήτηση που έκανα καιρό πριν με τον Π. Του γκρίνιαζα πως έχω πλέον κουραστεί να δουλεύω κι όλο το καλοκαίρι και πως φέτος προτιμώ να γεμίσω μπαταρίες κάποιες βδομάδες, για να μπορέσω να ξεκινήσω με κέφι την επόμενη χρονιά. Όλα αυτά εν μέσω συζήτησης για μια επαγγελματική ευκαιρία. Κι όλα αυτά, με την ελπίδα του ταμείου ανεργίας. «Αχ», μου λέει, «νέα παιδιά». «Να μην απορρίπτεις ελαφρά την καρδία συνεργασίες», μου συμπλήρωσε, προτού προλάβω να αντιδράσω. Με γείωσε, εννοείται, και κοκκίνισα από ντροπή, γιατί είχε ένα μεγάλο point. Απάντησα λίγα δευτερόλεπτα αργότερα χαμογελώντας με γλύκα ότι τουλάχιστον με τον ίδιο προσπαθώ να κρατήσω μια καλή σχέση συνεργασίας. Συμφώνησε κι αποχώρησα ήσυχα και πάντα χαμογελαστά.

Επιστρέφοντας στο σπίτι δεν έδωσα πολλή σημασία στην κουβέντα αυτή, αλλά η σκέψη της επέστρεψε τριβελίζοντας το μυαλό μου τις επόμενες μέρες. Αυτό που προσπαθούσε να με κάνει να καταλάβω ο Π. ήταν το εξής: Όταν σου δοθεί η ευκαιρία να συνεργαστείς ξανά με έναν άνθρωπο που και εκτιμάς και σου φέρθηκε καλά, μη λες αμέσως «όχι». Είναι απόλυτα λογικό και σεβαστό να θέλεις να ηρεμήσεις και να ξεκουραστείς για κάποιο καιρό (όσο σε παίρνει, δηλαδή, οικονομικά), αλλά το να απαντάς αμέσως αρνητικά, χωρίς να κάτσεις να αναλογιστείς τα υπέρ και κατά αυτού που σου προτείνουν σαν συνεργασία, είναι κάπως ανώριμο.

Χρειάζεσαι χρόνο, ευγένεια και μαεστρία στο πώς θα απαντήσεις. Αυτή η μαεστρία λέγεται πιο επίσημα «διπλωματία». Κι είναι τέχνη που θα έπρεπε με κάποιον τρόπο να διδάσκεται στα σχολεία, γιατί μπορεί να αποδειχθεί ένας εξαιρετικός βοηθός για να ισορροπούμε στις σχέσεις μας (τόσο τις προσωπικές, όσο και τις επαγγελματικές).

Απαντώντας ήρεμα, με επιχειρήματα, ή δίνοντας μια πάσα για κανονισμένο ραντεβού όπου θα γίνει η συζήτηση για τη συνεργασία που σου προσφέρθηκε, κερδίζεις μόνο. Κερδίζεις χρόνο, ψύχραιμη οπτική, ταξινόμηση των σκέψεών σου, ζύγισμα του τι είναι καλύτερο, τι σε συμφέρει και τι όχι. Άρα, δε χάνεις τίποτε. Επειδή, έτσι, λέγοντας δηλαδή έμμεσα «όχι», με ωραίο τρόπο ή αφήνοντας μια μια νύξη για επερχόμενη συζήτηση ή συνεργασία, και χωρίς να κλείσεις οριστικά καμία πόρτα, κρατάς μια επαφή, που μπορεί να φανεί εξαιρετικά χρήσιμη στο μέλλον.

Καταφέρνεις, έτσι, να ‘σαι μέσα στα πράγματα. Είσαι part of the game ή μέρους του industry, ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο εργάζεσαι. Γιατί, ναι, ποτέ δεν ξέρεις. Μπορεί να χρειαστείς κάτι αργότερα, μπορεί να ‘ναι η απαρχή για μια μακρόχρονη συνεργατική εμπειρία. Μπορεί να γνωρίσεις εκεί τον έρωτα της ζωής σου. Μπορεί πέραν των επαγγελματικών, να κερδίσεις μια φιλία με έναν συνάδελφο, από εκεί που δεν το περίμενε ποτέ κανείς. Κι όλα αυτά (τα οποία είναι αρκετά και σημαντικά), μόνο αν δεν απαντήσεις κατηγορηματικά «όχι», απορρίπτοντας απευθείας την πρόταση και δείχνοντας (ίσως άθελά σου) μια υποτίμηση και μια αλαζονεία.

Είμαστε αστείοι ορισμένες φορές. Εκεί που θα έπρεπε να ρίχνουμε αβέρτα και χωρίς δεύτερες σκέψεις τις τελεσίδικες απορρίψεις μας και τα βροντερά μας «όχι» –βλ. σε πρώην, σε κολλητούς που μας πλήγωσαν, σε τοξικούς ανθρώπους, σε γονείς που το παρακάνουν με την ελεγκτικότητά τους και σε οτιδήποτε μειώνει την προσωπικότητά μας ή πάει να μας χειραγωγήσει– κάνουμε λίγο τις πάπιες και το τραβάμε από δέκα μπάντες για να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε, μην τυχόν και πληγώσουμε κάποιον ή φανούμε απόλυτοι. Κι όταν πρόκειται για δουλειά, σε μια εποχή που οι ευκαιρίες δε βρίσκονται ούτε με το κιάλι, το παίζουμε λίγο δύσκολοι και ταλαιπωρημένοι και βιαζόμαστε να ξεκαθαρίσουμε πως δεν ενδιαφερόμαστε, αποκλείοντας έτσι και κάθε μελλοντική πιθανότητα να μας προτιμήσουν ξανά.

«Τα λέει η νύφη για να τα ακούει η πεθερά», θα μου πεις τώρα, και «βεβαίως, έχεις δίκιο» θα απαντήσω, χωρίς ντροπή και γεμάτη αποδοχή της πραγματικότητας. Ας καταλάβουμε ότι η διπλωματία είναι τέχνη κι ας εξασκηθούμε, σε μετέπειτα συνεντεύξεις ή ευκαιρίες, σε αυτό το κομμάτι. Δεν είναι αργά, αδέρφια! Μπορούμε και θα τα καταφέρουμε! Μέχρι τότε, να ‘στε καλά, να περνάτε όμορφα και να το σκέφτεστε δυο και τρεις φορές προτού πείτε άμεσα κι απόλυτα «όχι» σε ενδεχόμενες επαγγελματικής συνεργασίας.

Καλή συνέχεια στα όνειρά σας κι ευχές για προτάσεις που δε θα σκεφτείτε στιγμή ν’ απορρίψετε!